Thuyền mò ngọc rời bến, cánh buồm no gió chạy suốt hai ngày. Biển đầu thu, mặt nước phản chiếu vụn nắng óng ánh chói chang làm Hải Thị không tài nào mở mắt ra nổi.
Người cha ngồi trên mạn thuyền, kéo đứa bé lại bên mình, “Hải Thị, đã nhớ hết lời cha dạy chưa?”
“Rồi ạ.” Đứa trẻ tên Hải Thị gật mạnh đầu, vỗ vỗ sợi thừng buộc ngang eo. Đây là lần đầu tiên cha mang em ra biển mò ngọc, em đã thuộc nằm lòng những gì cha dặn dò. “Chỉ cần lặn xuống, gặp được tỷ tỷ xinh đẹp thì kéo chị ấy lên, chị ấy sẽ cho chúng ta thật nhiều ngọc trai, như vậy năm nay chúng ta sẽ có ngọc cống, phải không ạ?”
Đứa trẻ chỉ chừng bảy, tám tuổi, cởi bỏ áo ngoài, thân mình đen nhẻm và khoảng ngực bằng phẳng lộ ra, đuôi tóc vàng hoe đọng muối lấm chấm, nom chẳng khác gì một đứa bé trai. Chỉ duy giọng nói như oanh hót chứng minh cho em là một bé gái.
“Cha, chú Kim, chú Trụ, con xuống đây.”
Da mặt sậm màu của cha chợt nhăn nhúm, “Hải Thị, con không sợ à?”.
Hải Thị cười giòn giã, hít một hơi thật sâu, xoay người nhảy vào biển làm mặt nước óng ánh như vàng lỏng bắn tung tóe, kéo theo sợi thừng buộc bên hông, thoắt cái em đã lặn mất tăm tựa một con cá.
Người cha quỳ trên mạn thuyền, siết chặt sợi thừng nối với Hải Thị. Một lúc sau, phỏng chừng gặp giới hạn, Hải Thị dưới biển giật giật dây thừng, giục y thả dây dài hơn. Tay người cha căng chặt, do dự. A Kim ngồi một bên im lìm, chỉ thò một tay sang vỗ vai người cha. Thoáng ngừng lại, thấy không có động tĩnh gì, A Kim vỗ mạnh hơn. Người cha run lên, tay buông lỏng, sợi thừng tức thì xoạt xoạt trượt xuống. Gân cơ người cha như bị rút sạch theo sợi thừng, cơ thể rã rời, thật lâu sau mới lạc giọng nói: “Mẹ Hải Thị còn chưa biết tôi mang Hải Thị xuống Giao Hải… Mẹ nó nhất định sẽ hận chết tôi…”
A Kim ngắc ngứ: “Đó giờ tôi không dám nói, đêm trước ngày chúng ta ra biển, lính thu ngọc cống đã đến thôn Tây Tự. Thôn Tây Tự chỉ thiếu nửa thưng ngọc không giao được thôi mà nhà với thuyền đều bị quan binh thiêu rụi cả, trai gái già trẻ bị chúng dùng xích neo trói thành một chuỗi, nói là đợi đến phiên chợ thu sẽ bán sang Hãn Châu làm nô lệ cho man di. Chuyện cống ngọc này thật sự… thật sự ép người quá đáng, ngọc trai năm nay thì ít đến quái gở. Nếu không, nếu không sao chúng ta có thể đem con…” Sau cùng chẳng đặng hết lời.
A Trụ ấp úng nói với người cha: “Đợi lát nữa Hải Thị dẫn giao nhân tới… Hay là để tôi làm đi, để anh làm không ổn, mẹ Hải Thị sẽ hận chết anh mất.”
Người cha vùi đầu vào đầu gối, mắt dại ra, lẩm bẩm: “Bất kể là ai trong các anh làm, tôi cũng sẽ hận các người cả đời. Hải Thị là đứa bé ngoan, về sau hẳn sẽ không quấy phá hại người… Để tôi tự làm, để tôi…” Giọng dần nhỏ xuống, hóa thành nghẹn ngào.
A Kim và A Trụ chẳng dám nhìn người đàn ông gầy gò bị cuộc sống bám biển giày vò quanh năm suốt tháng này nữa, ai nấy đều quay đi.
Một con hải âu đuôi đen lướt vụt qua. Khói sóng mông lung, mênh mang vô tận.
Dẫu nhân gian có lộn nhào ngàn vạn lần, giặc đói đầy đường hay thịnh thế sung túc thì vây quanh lục địa này vẫn mãi là đại dương mênh mông, bởi mênh mông mà sinh tịch mịch, vĩnh hằng trường cửu, đánh bại mọi vương triều quốc gia.
Con thuyền như hạt thóc giữa biển, mang ba người dân mò ngọc rách rưới và nỗi sầu khổ của họ bảy nổi ba chìm. Tuy rồi sẽ đến một ngày biển cả khô cạn hóa nương dâu, nhưng sự tồn tại như bụi trần của họ nào có cơ nhìn đến ngày ấy. Nỗi khổ của họ cũng như muôn sầu của trăm họ, bị vùi lấp giữa thủy triều biển khơi vĩnh viễn bất biến, bặt tiếng không hình.
Ấy là năm Thiên Hưởng thứ tư, kể từ khi nhà Trưng thay thế nhà Đoan của họ Mục Vân, đến nay hoàng thất họ Chử đã trị quốc được năm mươi ba đời. Vết thương loạn Nghi vương hãy còn chưa hoàn toàn bình phục, song mọi người lại cảm thấy vương triều Đại Đoan đã kéo dài sáu trăm sáu mươi mốt năm này vẫn có thể truyền tiếp, tựa như hoàng đế khai quốc Chử Kinh của nó vậy, có cho mình tấm thân trời ban bách chiến vô tổn. Dường như họ đã quên rằng, hoàng đế khai quốc Chử Kinh đến cùng vẫn phải chết.
“Biển Nam mênh mông phía đông Việt Châu có vùng biển Giao Hải, chu vi không quá trăm dặm. Trong biển có giao nhân, sống dưới nước như cá, mắt có thể khóc ra ngọc. Có cá mập bảo vệ cho giao nhân, ngửi thấy mùi máu sẽ nổi điên, cắn nát được thuyền con. Đế Húc mê ngọc, quan địa phương nịnh hùa ý trên, đòi ngọc gắt gao. Dân mò ngọc mò không đủ số lượng cống lên sẽ lấy thừng buộc hông trẻ con thả xuống biển, dụ giao nhân nổi lên rồi lập tức bóp chết đứa trẻ cho giao nhân chứng kiến. Tính giao nhân hiền lành, lần nào cũng rơi lệ, gặp gió ắt thành minh châu phát sáng trong đêm. Để phòng mùi máu trẻ con dẫn đến cá mập cắn người, phải bóp ngạt thở.” –《Trưng thư · Hậu phi · Hoàn Ý thái hậu》
Trăm ngàn con sóng đan xen lam bích ngầm dâng lên, ngửa đầu nhìn, ánh nắng lơ thơ xuyên qua ngấn nước, biến ảo mơ màng. Hải Thị mò lấy túi nang da trước ngực, ghé miệng hít một hơi, chầm chậm nhả bọt khí. Chuỗi bọt khí lóng lánh nổi lên mặt biển, cuối cùng hóa thành dải sáng mờ lấp lánh. Em lặn xuống sâu hơn nơi bóng tối ken dày.
Người khi chết đuối thường ôm đá dưới đáy nước. Hải Thị biết đó là bởi đáy nước có ánh sáng, những kẻ đáng thương ấy sẽ liều mạng chui xuống đó, quờ được món gì quyết không chịu buông. Rồi dần dần bóng tối tiêu tan, con đường phía trước bừng sáng. Em tự nhủ, sắp tới rồi. Hứng sáng bơi lại, mũi chân chạm đến cát trắng ấm mềm.
Hải Thị như hạ xuống từ trên trời, đặt chân lên mặt đất của một thế giới khác. Biển sâu ngăn cách mọi âm thanh, chỉ có sóng nước lưu động, ánh sáng hợp tan. Bầy cá bơi lội, san hô lỉa chỉa đong đưa như liễu. Trong bụi cành mềm màu đỏ mã não trong nhờ phía bên kia, Hải Thị nhìn ra vài đường màu sắc khác thường, bụng thắc mắc: Làm gì có san hô màu xanh trong nhỉ? Cẩn thận nương dòng nước vòng qua cụm san hô, Hải Thị bật há miệng, suýt thì sặc.
Cái mềm mại phất phơ ấy không phải là san hô mà là mái tóc dài xanh trong của một cô gái. Cô gái ấy nằm giữa bụi san hồ, biếng nhác giơ tay lên, đầu ngón tay khuấy trong nước biển ra những sợi tơ rối xanh biếc lam lạnh. Cô gái trải ngang từng sợi xanh biếc ra trước mặt, lấy lam lạnh làm đuôi, đầu ngón tay qua lại như con thoi, dệt những sợi tơ màu ấy thành một tấm lụa nhẹ tênh gần như vô hình, tư thái uyển chuyển, tựa như đang hái vô số đóa hoa huyền ảo mộng mị.
Đó chẳng phải chính là vị tỷ tỷ có thể cho họ trân châu mà cha nói đến sao? Hải Thị chụm hai chân lại, tung người bật thẳng qua.
Cô gái cả kinh. Nhưng Hải Thị đã nhào tới đầu gối nàng, khóe miệng toe toét mừng rỡ tràn ra bọt khí, nom hệt một con thú biển nhỏ đen ngây thơ. Có vẻ như cô gái cũng thích mê những sinh vật đáng yêu, ngón tay xinh xắn với lại xoa xoa mái tóc ngắn của Hải Thị, giữa ngón tay dập dờn lớp màng trong vắt màu lam.
Túi nang da trước ngực Hải Thị không còn bao nhiêu dưỡng khí, em không dám lần lữa, lập tức nắm tay cô gái, bàn chân đạp lấy đà nổi lên trên. Thân mình cô gái uyển chuyển như không xương, thoải mái uốn vặn trong nước. Hải Thị xem mà hâm mộ, bơi quanh nàng mấy vòng. Cô gái như cảm thấy thú vị, cũng bơi quanh Hải Thị, một lớn một bé vui vẻ chơi cả một đường nổi lên mặt biển, không ngừng lượn quanh nhau. Có lúc, sợi thừng buộc ngang hông Hải Thị cơ hồ quấn lấy cô gái, song chỉ thấy nàng nhẹ nhàng lắc eo là đã vươn được lên trên, tránh thoát. Họ dần rời khỏi đáy nước, bóng tối trùng trùng như nhung tơ bủa vây. Thỉnh thoảng trong bóng tối lại có đốm lửa trôi nổi vô định. Một đốm lửa bắn thẳng về phía họ, Hải Thị thò mặt lại nhìn kĩ, con cá kì quặc trên đỉnh đầu treo đèn lồng kia bị em dọa sợ, quay ngoắt bơi đi. Hải Thị muốn với tay bắt con cá đó, cô gái nghiêng người ngăn em. Như để trấn an Hải Thị hãy còn đang lăm le chưa từ bỏ ý định, cô gái dang hai tay, quanh thân chậm rãi bừng lên một quầng sáng màu trắng ngọc. Vô số những con cá kì lạ như đom đóm xúm lại quanh họ, quấn quít không đi, tươi đẹp mê người. Hải Thị dù sao cũng là trẻ nhỏ, lập tức quên khuấy chuyện bắt cá, tròn mắt thích thú ngắm nhìn.
Nước biển chung quanh đen kịt, ánh nắng rỉ xuống qua ngấn nước, bị nhuộm thành màu xanh lam. Hải Thị một tay nắm cô gái, một tay lần theo dây thừng buộc hông nổi lên trên, cảm thấy người nhẹ nhõm hơn hẳn, cuối cùng ào một tiếng, họ cùng nhô lên khỏi mặt nước.
“Cha, cha ơi!” Hải Thị vẫy tay gọi.
Cha chìa hai tay về phía họ, vớt em lên thuyền. Nách Hải Thị sợ buồn, co mình trong lòng cha cười khanh khách, lại cảm nhận được vài giọt gì đó nóng hổi nặng nề rơi lên mặt lên đầu mình. Không đợi em quay đầu ngó thử, cha bỗng đưa tay bóp lấy cần cổ yếu ớt của Hải Thị từ đằng sau. Hải Thị bị đau, chỉ biết không ngớt kêu: “Cha!” Cha không đáp lời, lực trên tay mỗi lúc một mạnh, cơ hồ xách cơ thể bé nhỏ của em lên khỏi mặt đất. Em muốn kêu tiếp nhưng cổ họng chỉ có thể bật ra những tiếng khàn khàn. Hải Thị đạp chân lung tung, hai tay cố cạy bàn tay gầy guộc của cha ra. Cạy không được, trong tai em vang lên tiếng ong ong mù mịt như tiếng vọng nghe thấy trong vỏ ốc trước lúc bão nổi, xen lẫn vào đó là tiếng cha mơ hồ: “Hải Thị, Hải Thị ngoan… Con đừng quay về thôn quấy phá… Hằng năm cha sẽ cúng thanh minh, phổ độ, rằm tháng Bảy cho con, sẽ không để con chịu đói dưới đó…”
Vậy là phải chết ư? Ngày thường cha thương em nhất, lúc này lại muốn em chết ư? Đã muốn em chết thì sao lại nghẹn ngào? Hải Thị gom hết sức lực, nghiêng đầu cắn nghiến lên tay cha. Dòng máu tanh nóng chảy vào miệng em, vị mặn như gỉ sắt. Tay cha bỗng mất lực, Hải Thị ngã ngồi xuống boong thuyền, ho sù sụ. Xuyên qua hàng lệ dâng ngập mắt, em trông thấy chú Trụ và chú Kim chẳng biết đã nhảy xuống biển từ lúc nào, đang ngụp lặn lần mò cái gì bên cạnh cô gái kia.
Cô gái kia! Nửa người cô gái kia phập phềnh trên mặt nước, lo lắng nhìn Hải Thị, trong đôi mắt xanh trong lã chã lệ rơi. Những giọt lệ ấy gặp gió tức thì chói sáng, từng hạt vào nước lập tức chìm nghỉm, chìm xuống dưới nước một hai thước rồi cũng vẫn long lanh. Hải Thị là con gái dân mò ngọc nhưng cũng chưa từng gặp loại ngọc trai thượng phẩm nhường vậy. Chú Trụ và chú Kim mừng húm ngụp lên lặn xuống, không ngừng mò những viên ngọc nên hạt từ lệ kia.
Không ai trong số họ để ý đến người cha đứng ngây ở mũi thuyền, nhìn chằm chằm một điểm nào đó trong biển. Trên bàn tay sần sùi gầy đanh của y, máu từ vết thương bị Hải Thị cắn chảy thành mấy vệt đỏ thẫm.
Tạo nghiệt, tạo nghiệt… Người cha nhìn giọt máu đã sớm hòa tan không dấu tích trong biển. Hơi tanh nhàn nhạt lan về hướng không biết trong biển sâu. Dưới đáy sóng biếc yên ả dần nổi lên một luồng nước ngầm không nhìn thấy.
Tiếng động nhỏ bé ấy thu hút sự chú ý của A Kim, gã ngẩng đầu, mặt chợt biến sắc. Xa xa dưới bầu trời quang đãng không gió bỗng dậy lên ba đào. Trong tầm mắt, mặt biển vài dặm quanh đó sôi trào. Bọt trắng cuồn cuộn từ bốn bề nhanh chóng bao vây họ, mười mấy cái vây lưng to cộ màu xám đậm trồi lên lúc ẩn lúc hiện giữa đỉnh sóng.
Vùng biển này tên là Giao Hải.
Chớp mắt, một con sóng lớn đã áp sát kề bên thuyền, song lại chậm lại thế tới, rồi nhô lên tại chỗ từng thước từng thước như dựng một bức tường phỉ thúy, che lấp ánh nắng.
“Cha, cha ơi!” Hải Thị khóc thét, bổ nhào về phía cha em lúc này sắc mặt đã như tro tàn. Bị em kéo túm, cha em hồi thần, mặt giăng kín lệ, mấp máy cánh môi khô khốc như muốn nói gì với em. Đúng lúc đó, một con sóng hung tợn cao bằng hai ba người húc đầu xuống, che phủ gương mặt cha. Trước mắt Hải Thị trắng xóa, trong tai vang ầm ầm.
Không biết qua bao lâu, mở mắt ra mới biết mình đã bị sóng đánh rơi xuống biển cả trượng, ngẩng đầu nhìn, mặt biển xanh đục như bầu trời của một thế giới khác, xác thuyền mò ngọc rải rác tứ tán. Một bóng cá khổng lồ từ đáy biển xộc thẳng lên, sượt qua bên cạnh Hải Thị, ào ào nhảy ra khỏi mặt nước rồi lại nặng nề đập xuống, chui sâu vào bóng tối. Trong bọt sóng và dòng nước chảy loạn, Hải Thị vẫn thấy rõ được bóng dáng đó. Đó là một con cá mập còn dài hơn thuyền mò ngọc, không có vảy, màu da xám tro trong nước lấp lóe ánh xanh.
Bỗng lại bịch một tiếng, có thứ gì rơi từ trên cao xuống nước, chìm xuống trước mặt Hải Thị.
Vật kia xoay mặt qua, Hải Thị suýt hét lên trong nước.
Đó rõ ràng là cha, nhưng thân chỉ còn lại một nửa.
Em lao thân thể nhỏ bé qua, liều mạng níu lấy thi thể đang chìm xuống của cha, kéo một vệt máu loang đỏ nhạt bơi lên mặt biển. Sau lưng loáng thoáng cảm nhận được dòng nước phun đẩy, nghĩ là cá mập ngửi thấy mùi máu lại đuổi từ đáy biển lên, em cắn răng quay lại nhìn, đằng xa có những ba con! Dòng chảy bộc phát náo động cuồng bạo, loài vật khổng lồ khát máu ấy áp sát lại gần. Nước mắt sợ hãi tuyệt vọng tuôn ra, hoà vào nước biển, chẳng mảy may để lại một dấu vết, chút ấm áp trong cơ thể dường như cũng theo đó tản ra.
Rốt cuộc em cũng nổi lên được khỏi mặt biển, hổn hển thở dốc, nhưng cũng chẳng còn đường nào để đi. Trời và biển bát ngát bao la, nhìn quanh chỉ thấy mù mịt. Không nơi nương tựa, không chốn bám víu.
Ôm chặt thi thể của cha, em nhắm mắt.
Dòng nước ngầm bốn phía lại dần lắng xuống.
Hải Thị nghi hoặc mở mắt, một hồi lâu mới lấy đủ dũng khí, ngụp đầu vào nước. Sâu trong nước xanh có một quầng sáng dập dờn. Mái tóc cô gái kì dị kia như tảo biển phấp phới, đang chìa một tay ra cản đường năm, sáu con cá mập. Đám cá mập hung hãn ấy vậy mà lại bị ánh sáng trắng trong tay cô gái hàng phục, co vòi chùn bước, lát sau, con nào con nấy hậm hực bỏ đi. Trong biển dần bình yên như ban đầu, vụn gỗ và quần áo lượn vòng từ từ chìm xuống.
Bấy giờ Hải Thị mới nhận ra mình đã kiệt sức, tay chân lẩy bẩy, cánh tay trái ôm cha cứng ngắc không sao cử động được. Em từ bỏ vật lộn, một lần nữa nhắm mắt, thân mình nhũn ra sa thẳng xuống.
Nhất thời, Hải Thị như hãy còn nằm trên sàn thuyền mò ngọc, vừa bừng tỉnh khỏi giấc ngủ say. Nhắm mắt không nhìn, thu tai không nghe, nhưng vẫn cảm nhận được rõ ràng làn sóng nhấp nhô dưới thân, phả vào mặt là ánh mặt trời ấm nóng. Nhưng ngay sau đó, cơn đau do da thịt bị tổn thương ập đến, gân cốt mỏi nhừ rệu rã, đầu óc ngâm ngẩm trướng đau, cũng từ từ tỉnh táo lại.
Em nhíu chặt mày, mở mắt.
Đập vào mắt là biển cả vô tận và lưng cá xám đậm, vây lưng dựng thẳng đứng bên trên như lá cờ. Hải Thị hãi hùng phát hiện ra mình đang cưỡi trên lưng cá mập, mà con cá mập này thì đang định chui vào trong nước! Em muốn bỏ trốn, lại bị đôi tay bên hông ôm chặt, tức khắc ré lên giãy giụa, sặc một ngụm nước. Lát sau, cá mập nổi lên mặt biển, Hải Thị mới bình tĩnh lại, cúi đầu nhìn đôi tay ôm em từ sau lưng, giữa ngón tay có lớp màng óng ánh màu lam trong.
Chính là cô gái đó. Dưới ánh nắng mới nhìn rõ được nàng, tai nhọn mỏng, làn da ẩm mượt, tóc xoăn xanh lam, trong con mắt lam trong chỉ có con ngươi, không có lòng trắng, dưới làn váy la mỏng là mắt cá chân nhỏ nhắn – trên mắt cá chân có hai cái vây nho nhỏ mọc hướng ra ngoài, tung tăng đung đưa vẩy nước. Hải Thị không khỏi thầm lấy làm kinh ngạc, thì ra cô gái này không phải người. Rốt cuộc cái cha bảo em xuống biển tìm là cái gì?
Cô gái thấy Hải Thị quay đầu bèn chỉ chỉ ra phía trước. Nơi chân trời trước mặt lờ mờ trải một bóng hình xám nhạt. Lục địa không xa.
Cá mập bơi lúc lặn lúc nổi, trong lòng Hải Thị trống rỗng, không phải không có gì để nghĩ mà là không dám nghĩ sâu xa, chỉ dám rơi lệ, nước mắt nhỏ xuống lưng cá mập trượt mất tăm.
Cứ như vậy hơn một canh giờ, cách bờ còn dăm ba dặm, nước đã nông, cá mập không tiến thêm được nữa. Cô gái lấy từ sau lưng ra một bọc vải, buộc lên người Hải Thị. Bọc vải màu xanh nhạt biếc nhẹ, không thể tả rõ được chính xác là màu gì, nhưng rất mỏng, minh châu gói trong bọc cỡ chừng bảy tám vốc, giữa ban ngày vẫn thấm ra ánh sáng áp đảo. Cô gái nắm tay Hải Thị, dùng ngón tay viết vào lòng bàn tay em, nơi đầu ngón tay tiếp xúc tỏa ra ánh trắng, viết thành hai chữ “Lang Hoàn”, lấp lánh mờ ảo trong lòng bàn tay Hải Thị. Thì ra cô gái này tên Lang Hoàn? Lang Hoàn khẽ đẩy Hải Thị rơi khỏi lưng cá mập, tay trỏ vào bờ biển như tỏ ý bảo em về nhà. Vừa xuống nước, Hải Thị phát hiện ra hai chữ “Lang Hoàn” rực sáng, em lặn xuống chốc lát, thấy không hề bị ngạt thở bèn dứt khoát bơi hẳn nửa dặm, vẫn không cần lấy hơi. Hải Thị nhô lên mặt nước, quay đầu nhìn quanh. Lang Hoàn cưỡi trên lưng cá mập, tay áo dập dờn trong sóng biếc, không nói nửa lời, mà có lẽ nàng cũng chẳng biết nói, chỉ dõi cặp mắt xanh trong lẳng lặng nhìn theo Hải Thị.
Hải Thị nắm chặt đai bọc vải buộc ngang ngực, bơi về bờ, không quay đầu lại nữa.
“Chỉ có bấy nhiêu thôi?” Tay nom có vẻ là thủ lĩnh toán lính thò tay vào thùng gỗ quờ ngọc trai, vớt lên một vốc.
“Bẩm đại nhân, chỉ có nhiêu đó thôi ạ…” Lí trưởng thấp thỏm thưa.
Tay thủ lĩnh rút tay về, từ kẽ móng tay rơi ra một viên ngọc trai nhỏ bằng hạt gạo. “Cái này cũng gọi là ngọc trai à? Hạt cát còn to hơn ấy!” Hắn lạnh lùng đảo mắt nhìn dân thôn, mắng: “Lũ điêu dân lười biếng!”
Lí trưởng khom lưng đáp: “Bẩm đại nhân, năm nay nhiều bão, quấy nhiễu trai sò nên nuôi ngọc trai không to được. Bọn đàn ông chúng tôi ngày đêm xuống biển, kiếm từng chút một mới gom được chừng này. Ngọc trai thôn tôi cống năm trước đều là thượng hạng, mong ngài niệm tình chúng tôi trước sau như một…”
Tay thủ lĩnh tung một cước, đá thùng gỗ văng vào mặt lí trưởng, ngọc trai rơi rào rào đầy đất. “Gô cổ bọn nó giải hết đi!”
Trên một ngọn núi nhỏ đằng xa, một cỗ xe ngựa phủ vải dầu xanh đang lộc cộc lăn bánh.
Người trong xe vén một góc rèm cửa sổ lên, thấp giọng hỏi: “Thu ngọc cống à?” Tấm rèm vải dầu xanh nhìn tưởng mộc mạc mà bên trong lại lót gấm vàng, quả tình kỳ quặc.
Một thiếu niên thanh tú chạy vội tới bên cửa sổ, kính cẩn thưa: “Thưa vâng. Quan binh đang bắt người trong thôn kia, xem chừng có vẻ muốn đốt nhà ạ.”
“Quan sát thêm chốc nữa.” Người trong xe phân phó. Phía xa, trong thôn làng dưới chân núi rộ lên tiếng ồn ào, bàn tay định buông rèm dừng lại.
Một bóng dáng bé bỏng vọt vào cửa thôn, chắn giữa lính tráng và một người phụ nữ, khuôn mặt đen nhẻm lại rất quật cường, “Không được bắt mẹ tôi!”
Chẳng đợi quan binh nổi giận, người phụ nữ bỗng đứng bật dậy giữa cát bụi và lưới đánh cá, ngăn đứa bé ra sau lưng, “Hải Thị, chạy mau! Đi tìm ông ngoại và cậu con, đừng quay trở lại!”
Hải Thị không nhúc nhích mà cởi bọc vải đeo sau lưng xuống, móc một vốc ngọc trai ra giơ lên cho tay lính kia nhìn, “Ông nhìn đi, đây có phải là ngọc trai không?”
Đám người đang tan tác chạy trốn, đuổi bắt, khóc la, mắng chửi đột nhiên quên mất mình vốn định làm gì. Hồn vía của họ bị cướp mất sạch.
Hạt ngọc trai không to, cũng chẳng có màu vàng óng, xanh biếc hay đen mượt quý hiếm, có điều đều tròn trịa ít thấy. Tuy nhiên, trong sắc trời hoàng hôn, vốc ngọc trai ấy càng thêm chói lọi, rọi xuống Hải Thị còn hắt lên mặt đất một cái bóng mờ. Dạ minh giao châu, ngàn vàng khó kiếm, thế nhưng trong tay đứa bé này lại đầy ắp một nắm, vậy trong cái bọc kia còn có bao nhiêu? Thủ lĩnh toán lính đẩy mọi người ra đi lên trước, mở bàn tay, Hải Thị bèn bỏ hết ngọc trai vào lòng bàn tay hắn. Gương mặt đờ đẫn của tên thủ lĩnh được ánh ngọc chiếu sáng. Lát sau, rốt cuộc hắn cũng hồi thần, chớp mắt, cười khà khà, “Các huynh đệ, có nhìn thấy gì không?”
“Hiệu úy, bọn tôi không thấy gì hết.”
Hải Thị nghe mà trong lòng run lên.
Ánh mắt tên thủ lĩnh như sên biển dính chặt lên bọc vải Hải Thị ôm trong ngực. “Vậy chúng bay nói xem, ngọc thôn này cống đã đủ chưa?”
“Thiếu nhiều lắm.” Vài tiếng cười kiềm nén vang lên thưa thớt.
“Cái thôn rách nát này lấy đâu ra ngọc trai chứ?” Tay thủ lĩnh vừa nói vừa xé vạt áo, bỏ ngọc trai cầm trong tay vào ngực.
“Lại chẳng, ngài hiệu úy ơi, chúng tôi lục soát khắp lượt mà có thấy cái mống ngọc trai nào đâu!” Đám lính xách đao, từ bốn phương từng bước vây quanh Hải Thị, trong mắt hừng hực ánh ma trơi xanh lét của âm ty địa phủ.
Hải Thị không khỏi ôm bọc quần áo lùi một bước, lại bị tấm lưới dệt dở treo giữa cây cối sau lưng cản đường.
Tay em chạm vào một điểm lạnh lẽo nhọn hoắt trên lưới đánh cá, trong lòng không dưng tĩnh lại, bèn nắm chặt điểm lạnh kia trong lòng bàn tay, nín thở chờ đợi. Em không muốn chết, em phải sống tiếp.
Tay thủ lĩnh vung đao chém xuống cổ tay ôm bọc vải của Hải Thị. Trong sát na ánh đao bổ xuống, Hải Thị tung mình nhào về phía tay thủ lĩnh, không biết là kéo cái gì mà tấm lưới đánh cá dài hơn một trượng treo trên cây thình lình bung ra non nửa. Vì cơ thể em nhỏ nhắn, hành động mau lẹ nên lúc nhào tới trước ngực tay thủ lĩnh, đại đao trong tay hắn mới quét qua sau lưng em, chém hụt.
“Mọi người đừng ngẩn ra thế, mau chạy đi!” Hải Thị ngẩng đầu la lên, bấy giờ dân thôn mới tỉnh hồn, dắt dìu nhau chạy vội tứ tán.
Tay trái tên thủ lĩnh xách gáy áo Hải Thị, đang định vận sức thì cảm nhận giữa bụng ngâm ngẩm tê ngứa, bất chợt nhói đau. Hắn trợn trừng mắt, buông Hải Thị ra, không tin nổi bưng lấy chỗ đau. Từ chỗ đau kéo ra một sợi chỉ gai, máu chảy dọc theo sợi chỉ, chậm rãi ngưng tụ thành giọt, nhỏ xuống.
Hải Thị lùi lại một bước, thấy tay thủ lĩnh lại lần nữa vận sức muốn vung đao, em chỉ quấn sợi chỉ gai quanh bàn tay một vòng, giật ngược lại một cái thật mạnh. Một chùm máu giọt phun ra choán lấy gương mặt thơ bé của em.
Cơ thể tên thủ lĩnh theo thế giật chậm rãi đổ ập xuống. Đến chết hắn cũng chẳng hay biết, thứ không vào hẳn bụng hắn nhưng cuối cùng lại lấy mạng hắn ấy chẳng qua chỉ là con thoi dài bằng gỗ cứng mẹ Hải Thị dùng để dệt lưới đánh cá hằng ngày.
Hải Thị buông sợi chỉ gai trong tay xuống, quay đầu chạy lên ngọn núi phía sau.
Xa xa dưới núi vọng lên tiếng huyên náo, người đàn ông trong xe hỏi: “Trạc Anh, sao rồi?”
“Đứa bé kia giết một quan binh, đang chạy về phía chúng ta ạ.” Thiếu niên tên Trạc Anh nói năng không cuống nhưng trong giọng lại có phần căng thẳng.
“Vậy, chúng ta thử xem vận may của nó đến đâu, xem xem nó có thể chạy tới chỗ chúng ta hay không. Nếu đứa bé này không có vận may thì về sau đi theo chúng ta cũng chỉ có một con đường chết mà thôi.” Giọng nói trong xe vẫn phẳng lặng như trước.
Trạc Anh vái nhẹ, không lên tiếng nữa. Sắc trời dần tối, tập trung lắng nghe chỉ thấy tiếng vài người đạp chân trên cỏ, loạt xoạt chạy lên núi. Không đến nửa chung trà, tiếng người đã chỉ ngoài mấy trượng, nghe động tĩnh thì có một tên lính cũng đuổi theo đứa bé kia, nhưng có vẻ như bị đứa bé kia liều mạng cắn nên kêu đau không dứt miệng. Chợt, tiếng gió bén nhọn nổi lên từng trận, hẳn là bọn lính đuổi kịp vung đao chém, tiếp đó là một tiếng ré, có lẽ đứa bé đã trúng một đao, bước chân tức khắc vấp váp lảo đảo, tiếng đạp cỏ lộn xộn, song chưa dừng lại ngay.
Trạc Anh siết chặt trong tay chuôi kim đao đeo bên hông, lòng bàn tay túa một lớp mồ hôi mỏng.
Người trong xe thấp giọng bảo: “Được rồi, đi đi.”
“Tuân lệnh!”
Giọng chưa dứt, thân hình Trạc Anh đã lao ra ngoài hai trượng. Nghe tiếng đoán hướng, cậu vươn tay xách đứa bé lên ném về phía xe ngựa, dưới chân vẫn không ngừng, đề khí xông lên trước, kim đao coong một tiếng rời khỏi vỏ, trong bóng đêm hàn quang loe lóe, dứt khoát, có tiếng áo rách máu đổ, đám lính theo tiếng gục xuống từng tên. Cuối cùng, đao chém ngang sang phải, Trạc Anh mượn kình lực nhát đao liệng nửa vòng, nhẹ nhàng đáp đất, ngước mắt lên tìm đứa bé kia, lại không khỏi nghẹn một hơi.
Đứa bé ngã sõng soài trên đất, bọc vải trước ngực bung ra, thứ lăn ra chẳng biết là vật gì mà trong bóng tối vẫn chói lòa mắt người. Thứ ánh sáng quý báu ấy vô cùng sống động, tuôn trào phập phồng như ảo ảnh. Một viên ngọc trai lăn thẳng đến dưới bánh xe, đụng vào bánh xe phát ra tiếng lanh lảnh. Rèm xe vén lên, một người xuống xe, duỗi bàn tay thon dài rắn rỏi nhặt viên ngọc lên, giơ ra trước mắt soi. Ánh ngọc long lanh chiếu sáng gương mặt người đó, cặp mắt phượng hẹp dài tuấn tú, vết đao dài chừng nửa tấc ở khóe miệng bên phải nhếch hờ, phác lên khuôn mặt đoan chính ôn hòa một nét cười như có như không.
Đứa bé bò lồm cồm trên đất, ngẩng đầu nhìn chàng, thân thể bất động nhưng tay thì chẳng rỗi nhàn, nhanh nhảu gom từng viên ngọc trai lăn lóc về lại trước ngực. Ánh mắt đứa bé như mắt thú, tuy có thần sắc sợ sệt song cũng rất minh mẫn. Không phải không trốn mà là muốn xem xét thời cơ, chờ cơ hội hành động. Chỉ cần chàng có chút ít dị động thôi, đứa bé này sẽ lập tức xoay người bỏ chạy theo bản năng, có khi còn tung một nắm đất về phía chàng.
Người đàn ông chậm rãi ngồi xổm xuống, thò một ngón tay ra đã vững vàng ấn chặt được bàn tay bé nhỏ đang ngọ nguậy của đứa trẻ. Nơi hai bàn tay chạm nhau truyền tới từng đợt run sợ đến từ cơ thể đứa bé. Người đàn ông vận sức ôm đứa bé đến trước ngực, nhưng đứa trẻ lại kháng cự, đôi mắt nhìn chòng chọc người đàn ông như đang ngó kẻ thù. Người đàn ông cũng chẳng tránh né, chỉ đưa tay vuốt ve gương mặt non nớt, nhỏ còn chẳng đủ một bàn tay của nó. Hai cánh tay chống cự của đứa bé run rẩy một chốc, bỗng vùi đầu vào hõm vai người đàn ông, ôm chặt lấy cổ chàng. Khóe miệng người đàn ông nở một nụ cười mơ hồ, ôm vững đứa trẻ, đứng thẳng dậy, để mặc minh châu rào rào lăn từ trên người họ xuống.
“Em tên là gì?” Người đàn ông cất tiếng điềm tĩnh hỏi.
“Có bằng lòng cùng chúng ta đi lên phía bắc không?”
Hai tay Hải Thị không rời cần cổ người đàn ông một khắc, ngẫm nghĩ một hồi: “Đi lên phía bắc có thể kiếm tiền nuôi mẹ em không ạ?”
Người đàn ông im lặng đôi lát: “Làm con trai ta, ngoài an nhàn ra cái gì cũng có. Làm con gái ta, ngoài an nhàn ra cái gì cũng không có.”
“Vậy, em muốn làm con trai ngài.”
Ngực áo người đàn ông mềm mại khô ráo, thoang thoảng hương thơm. Hải Thị vùi đầu vào sâu hơn, cơ bắp mỏi nhừ trên người thả lỏng ra chút ít, giọng dần mơ hồ, nặng nề thiếp đi.
Trạc Anh thu thập giao châu vung vãi, đốt sáng một ngọn đèn lồng lụa trắng, vén rèm lên. Người đàn ông ôm Hải Thị lên xe, Trạc Anh nhảy lên càng xe, xe ngựa lặng lẽ đi về phía trước. Đèn lồng đung đưa, mái tóc quăn và con ngươi đen bóng của Trạc Anh phản chiếu ánh vàng kim trầm tối.
“Trạc Anh, năm đó lúc ta nhặt được con trong mười vạn loạn quân ở Hồng Dược Nguyên, ánh mắt con cũng hệt một con thú như thế này.”