Editor: D Ẹ O
Nạn dân ở Trường Lưu quận nhiều vô kể, bây giờ mọi người nghe chỉ cần một trăm con châu chấu sẽ được một hộc gạo, liền đổ xô nhau đi bắt.
Các ngõ phố con đường đầy ắp người, cả già trẻ gái trai đều có, họ đã không còn sợ chúng nữa, mà trái lại, họ thấy chúng như thấy được vàng.
Chẳng mấy chốc, châu chấu đã bị bắt cho bằng sạch, con nào may mắn thoát thân, đều vội chạy ra khỏi thành.
Cũng do vậy, người dân liền đổi hướng chạy ra những đồng ruộng tiêu điều ở ngoại thành.
Những con châu chấu cùng tụ lại lúc nhúc bay lung tung thì trông có vẻ rợn người, nhưng thực chất chúng chẳng có uy hiếp gì mấy, mọi người cầm túi, lưới hoặc vợt, vồ ngoài ruộng liền được một đống lớn.
Cũng trong ngày hôm đó, người trước nha môn xếp thành hàng dài, ôm những túi to ụ chứa đầy những con châu chấu chờ được đổi lương thực, còn bên đồi tiền lại chẳng có mấy ai, một bên bận ná thở, một bên lại trông khá tiêu điều.
Sang ngày hôm sau, cửa hàng gạo Phó gia tuyên bố khai trương một lần nữa, trong sảnh bày đầy những bao gạo trắng, giá cả vẫn y nguyên như lúc Đại Sở chưa có nạn hạn hán.
Vì phòng ngừa có người ác ý tồn trữ lương thực, người đến mua gạo đều phải để quan binh thống kê lại, mỗi một hộ chỉ được mua một lượng vừa đủ ấn theo đầu người, khi nào hết mới được ra mua tiếp.
Chỉ trong nháy mắt, hơn phân nửa quận đều vọt đến cửa hàng gạo Phó gia, dòng người đông không thua gì ở trước cửa nha môn.
Bách tính tuyệt vọng đã lâu được lấy lại hy vọng, họ phấn chấn cầm túi đi bắt châu chấu, cầm về đổi thành tiền rồi đến cửa hàng Phó gia mua gạo, hoặc trực tiếp đổi ở nha môn, dù gì gạo ở đâu cũng giống nhau.
Dân chúng vui mừng khôn xiết, còn những kẻ muốn trục lợi từ việc gạo tăng giá lại không vui nổi.
Khi nạn hạn hán mới bắt đầu, nhiều thương nhân đã nhạy bén ngửi được mùi tiền, họ dồn dập ngừng bán, đợi đến thời cơ, họ ăn ý tăng giá gạo, bắt tay cùng kiếm lời.
Có người bán cả lương tâm chỉ vì tiền, đương nhiên cũng có người hiền lành không làm trò lợi lộc ấy.
Thiên tai giáng xuống, người dân sống đã khó khăn, vậy mà đám thương nhân kia còn cố ý tăng giá gạo, chẳng khác nào cố tình đẩy người dân vô tội vào chỗ chết.
Thế nhưng thương nhân liêm chính như thế chỉ là một bộ phận nhỏ, họ dù có lòng cũng chẳng ngăn được. Họ không tham gia vào, cũng không thể lên tiếng, chỉ có thể đóng cửa, yên lặng tự lo cho phần đời của mình.
Mãi tận khi cửa hàng gạo Phó gia đứng ra làm chim đầu đàn, sau lưng lại có quan phủ làm chỗ dựa, hai, ba cửa hàng gạo nọ cũng thử thăm dò mở cửa, để giá bán đồng giá với Phó gia, hấp dẫn nhiều bách tính đến mua, giúp Phó Điềm đỡ được một phần gánh nặng.
Thuê thêm ba tiểu nhị đến phụ bán, Phó Điềm giao lại quyền quản lý cho Vương quản sự, còn cậu và hai người Vệ Ưởng cùng ngồi thương lượng làm sao để xử lý hết đám châu chấu.
Theo kế hoạch ban đầu, họ định bắt hết châu chấu về, bỏ vào hố, đổ thêm vôi rồi chôn lấp.
Nhưng mấy ngày trước Vệ Ưởng vừa đọc được một quyển sách cổ về nạn châu chấu của các tiền bối, phát hiện trong đó có nói, châu chấu có thể được dùng làm thuốc hoặc ăn.
Đặc biệt là ở đó còn có ghi cả phương thức chế biến: Châu chấu vặt sạch cánh, đầu, càng,… Rửa sạch bằng nước muối và để ráo. Rang trong chảo dầu để lửa to, cho thêm gia vị: muối, gừng và chút rượu đế… Rang đến khi chuyển màu hồng đỏ là đã chín, chất thịt xốp tươi, thơm ngon tựa tôm.
Vệ Ưởng bán tín bán nghi, y và Phó Điềm cùng lật thử rất nhiều sách, phát hiện trong «Bài thuốc bí truyền » có ghi, châu chấu có thể trị được bệnh kinh phong ở trẻ nhỏ, cảm sốt và ho suyễn,…
Để cẩn thận hơn, Tần Lại đã mời đại phu đến, sau khi đã xác nhận châu chấu hoàn toàn không có độc, không những thế còn có thể làm thuốc, mới quyết định giữ chúng lại, nghĩ biện pháp biến nó thành một trong những món ăn dân dã của bách tính.
Vì dù sao, quốc khố hiện đã chẳng còn bao, tất cả đã đốc hết vào việc cứu trợ chúng dân, tiền thưởng và gạo cho đợt bắt châu chấu này đều do Phó Điềm tự chi trả, thế nhưng không chỉ riêng gì Trường Lưu quận, mà cả bốn, năm quận huyện xung quanh đều đang xảy ra nạn châu chấu.
Các quận huyện lân cận thấy biện pháp của Trường Lưu quận có hiệu quả, chắc chắn sẽ học theo, nếu chỉ dựa vào mỗi cửa hàng gạo Phó gia thì khó lòng nào mà chống đỡ được, điều bọn họ cần bây giờ là một biện pháp tự cung tự cấp hữu hiệu cho người dân.
Mà nếu có thể ăn châu chấu, vậy thì vấn đề về lương thực sẽ được giải quyết một cách dễ dàng.
Nhưng vấn đề đặt ra là, làm sao để dân chúng có thể tiếp thu được chuyện này.
“Một khi đã rơi vào cảnh đói nghèo, thì đừng nói là châu chấu, ngay cả cỏ cây, thậm chí là bùn đất cũng phải ăn.” Tần Lại lạnh nhạt nói, hắn xuất thân một gia đình nghèo, hắn rất hiểu cái đói cái khổ, nên cũng không lo lắng như Phó Điềm và Vệ Ưởng.
“Nghĩ biện pháp, tìm người mở đầu, tất sẽ có người noi theo.” Dù sao gạo còn cần tiền mua, nhưng những con châu chấu ngoài kia thì không, mấy con châu chấu ăn sạch mùa màng con nào con nấy béo múp, dù ít cũng là thịt, có mà ăn vẫn đỡ hơn ăn canh đạm cháo hoa.
Phó Điềm và Vệ Ưởng đều cảm thấy hắn nói có lý, họ nhanh chóng gọi đầu bếp, để ông dựa theo bản ghi chép trong sách, nấu thử một bàn thịt châu chấu.
Đầu bếp là người lão làng, đã từng va chạm xã hội, nên không mấy ngạc nhiên trước nguyên liệu nấu ăn mới này, ông vặt sạch những bộ phận thừa, bỏ nội tạng, cho vào nồi thêm gia vị và đảo, một mùi hương cay nồng thơm phức lan tỏa.
Vì nghĩ cho mấy vị thiếu gia, đầu bếp còn cố ý trang trí làm sao để châu chấu không còn gớm ghiếc như hình dạng ban đầu, cầm đũa gắp, thịt mềm đàn hồi, trông rất ngọt nước.
Đầu bếp có tay nghề rất tốt, một bàn châu chấu đầy đủ ngũ vị hương, nếu không bàn đến hình thù của nguyên liệu, thì đây vẫn có thể được coi là một bữa ăn đầy hấp dẫn.
Thế nhưng cố tình là bọn họ đã biết đây là thứ gì nên vẫn không thể nào chấp nhận được, Phó Điềm kẹp thử một con, do dự mấy lần, vẫn không bỏ vào miệng.
Vệ Ưởng cũng không khá hơn là bao, hai người liếc mắt nhìn nhau, cứ gắp, rồi lại rụt về, lòng thì thầm tự cổ vũ bản thân.
Còn Tần Lại, hắn không xoắn xuýt như bọn họ, chỉ hờ hững gắp một con bỏ miệng, nhai nuốt rồi khen ngợi: “Sách viết quả không ngoa, thịt ngon ngọt vị tựa tôm, ăn khá ngon.”
Nói rồi còn ung dung gắp thêm một con nữa.
“…” Vệ Ưởng luôn thích phân bì với hắn, thấy hắn đã ăn, mà mình còn chưa dám thì cảm thấy mất mặt, y cắn răng, nhắm mắt nuốt đại, nhai nhai một hồi, không ngờ lại không hề có cảm giác buồn nôn, mùi hương xông lên từ đầu lưỡi, y nhai nuốt theo bản năng, mặt vẫn bình thường nói, “Đúng là… Không tồi chút nào.”
Chỉ còn mình Phó Điềm chưa ăn: “…”
Ba người ăn hết hai, cậu không ăn cũng kỳ, chỉ có thể học Vệ Ưởng cắn răng nhắm mắt nuốt, kết quả lại bất ngờ, cậu và Vệ Ưởng nhìn nhau, đồng thanh nói: “Có hi vọng!”
Ba người nâng chén cụng ly, qua được lằn ranh tâm lý, ăn mà không còn ám ảnh, đúng thực sự thịt châu chấu rất ngon, lại thêm đầu bếp có tay nghề, ba người cùng ăn đến no nê.
Xong bữa, họ gọi Vương quản sự tới, để ông mời quận trưởng.
Quận trưởng nghe mấy vị đại thần cho mời, vội vội vàng vàng chạy tới, vừa đến nơi đã thấy Vệ Ưởng cười híp mắt vẫy vẫy tay, “Quận trưởng đại nhân, ngài mau lại đây.”
Quận trưởng nghe vậy lại chần chừ một cách khó hiểu, ông cảnh giác bước từng bước, cẩn thận hỏi: “Không biết Hầu gia và hai vị đại nhân triệu ta đến là có việc gì…?”
Vệ Ưởng ấn ông ngồi xuống, Phó Điềm ăn ý đẩy một dĩa châu chấu đến trước mặt ông, “Ba người chúng ta vô tình phát hiện được một nguyên liệu rất ngon, nghĩ đến quận trưởng đại nhân đã phải vất vả vì bách tính, nên mới muốn mời ngài đến đây nếm thử.”
Quận trưởng: “…?”
Quận trưởng lơ ngơ, ông có cảm giác nụ cười của Vệ Ưởng có vấn đề, sau vài lần tiếp xúc, ông gần như đã ý thức được vị Vệ đại nhân này không hề thuần lương vô hại như vẻ bề ngoài của y.
Quận trưởng cầm đũa, nghi ngờ nhìn đĩa thức ăn.
Vệ Ưởng ra sức dụ dỗ: “Đây chính là món ngon khó gặp, đại nhân mau ăn đi.”
Quận trưởng chần chừ hạ đũa gắp thử một miếng bỏ vào miệng.
Phó Điềm nhướng người hỏi, “Quận trưởng đại nhân cảm thấy thế nào?”
Quận trưởng bị hai người bọn họ nhìn đến tê cả da đầu, do dự nói: “Đúng là rất ngon, chỉ là… Nguyên liệu của món này là gì vậy?”
Trực giác mách bảo ông rằng, thứ này chắc chắn không phải từ nguyên liệu bình thường mà thành.
Vệ Ưởng và Phó Điềm cùng cười mập mờ.
Phó Điềm chuyển đề tài, “Gần đây ta và Vệ đại nhân có tìm được một quyển sách cổ, phát hiện được một biện pháp xử lý châu chấu rất tốt.”
Quận trưởng vứt nghi ngờ trong lòng, dù khó hiểu tại sao cậu lại chuyển đề tài nhưng ông khá hưng phấn khi biết tin này, vì phải xử lý một lượng châu chấu khổng lồ nên trong thời gian gần đầy ông đã rất đau đầu, “Ồ? Phương pháp gì vậy?”
Vệ Ưởng đưa quyển sách cổ đã được lật ngay trang công thức chế biến cho ông xem, “Ta đã để đầu bếp làm thử vài món, ăn xong mới thấy mùi vị quả không tồi.”
Quận trưởng đọc từng chữ, ngẩng đầu nhìn đĩa thức ăn trông rất là thơm ngon trước mắt mình, mặt tái xanh.
Vệ Ưởng tốt bụng rót cho ông một chén trà, “Ba người chúng ta cũng vừa ăn xong, cảm thấy ngon nên mới muốn mời quận trưởng đại nhân đến thương lượng, làm sao để truyền bá món ăn này, để bách tính tiếp thu, nếu thành công, nó sẽ giúp chúng ta đỡ bớt được gánh nặng về lương thực.”
Nghe ba người bọn họ cũng đã ăn, tâm lý đổ nát của quận trưởng mới được cân bằng chút chút, ông cố nén cơn buồn nôn, gượng cười: “Đây quả là một biện pháp hay, vậy là việc xử lý châu chấu cũng đã được giải quyết.”
Vệ Ưởng tán thưởng vỗ vỗ vai quận trưởng, lòng thầm nghĩ, vị quận trưởng này rất có tài, đáng để trọng dụng, cực kỳ thức thời, biết xuôi theo chiều gió.
Bốn người cùng bàn bạc, cuối cùng quyết định sẽ bắt đầu từ những phú hộ và tửu lâu. Nếu những tầng lớp trên đã chấp nhận châu chấu như một món ăn thì việc truyền bá nó xuống cho quần chúng cũng sẽ dễ dàng hơn.