“Có tin tức gì từ Chái Nhà Xanh không Anne?”
“Không có gì quá đặc biệt,” Anne trả lời, gấp lá thư của bà Marilla lại. “Jake Donnell đang ở đó lợp mái ngói. Giờ cậu ấy là thợ mộc chính thức rồi, có vẻ như cậu ấy đã được tự quyết định trong vấn đề lựa chọn nghề nghiệp cuộc đời cho mình. Anh có nhớ mẹ Jake muốn cậu ấy trở thành giảng viên đại học không? Em sẽ không bao giờ quên cái ngày bà ta đến trường mắng em một trận vì không gọi Jake là St. Clair.”
“Giờ còn ai gọi cậu ta như thế nữa không nhỉ?”
“Rõ ràng là không. Có vẻ như cậu ấy đã hoàn toàn sống ngược lại với điều đó. Ngay cả mẹ cậu ấy cũng đã đầu hàng. Em luôn nghĩ một cậu con trai với cái cằm và cái miệng như của Jake kiểu gì cũng sẽ làm được theo ý mình thôi. Diana viết thư cho em bảo Dora đã có bạn trai. Cứ nghĩ mà xem… con bé đó!”
“Dora mười bảy tuổi rồi,” Gilbert nói. “Charlie Sloan và anh đều phát điên vì em khi em mười bảy tuổi, Anne ạ.”
“Thật sự, Gilbert à, chắc chắn chúng ta đang già đi rồi,” Anne nói, với một nụ cười hơi buồn bã, “khi mà những đứa trẻ con mới có sáu tuổi hồi chúng ta nghĩ mình là người lớn giờ đã đủ lớn để có người yêu. Người yêu Dora là Ralph Andrews… em trai của Jane. Em nhớ nó là một thằng bé thấp, mập tròn, tóc bạch kim, lúc nào cũng ngồi cuối lớp. Nhưng theo em hiểu thì giờ nó đã là một chàng thanh niên khá xinh trai rồi.”
“Dora có lẽ sẽ lấy chồng sớm. Con bé cũng thuộc dạng như Charlotta Đệ Tứ… nó sẽ không bao giờ bỏ lỡ cơ hội đầu tiên vì sợ mình sẽ không có thêm cơ hội nào nữa.”
“À, nếu nó cưới Ralph thì em hy vọng thằng kia sẽ năng nổ hơn ông anh trai Billy của nó,” Anne trầm ngâm.
“Ví dụ như,” Gilbert cười lớn, “hãy hy vọng rằng thằng bé có thể tự mình cầu hôn. Anne, liệu em có lấy Billy không nếu anh ta tự mình hỏi em, thay vì nhờ Jane làm hộ?”
“Cũng có thể,” Anne bật cười lớn khi nhớ lại lời cầu hôn đầu tiên của mình. “Cú sốc từ sự việc có thể đã thôi miên em khiến em làm một hành động vội vã và ngu xuẩn nào đó. Chúng ta hãy cảm ơn trời là anh ấy làm việc đó qua ủy thác.”
“Hôm qua mình nhận được một bức thư từ George Moore,” Leslie nói, từ góc nhà nơi cô đang đọc sách.
“Ồ, anh ấy thế nào rồi?” Anne hỏi vẻ hứng thú, nhưng với một cảm giác phi thực rằng mình đang hỏi thăm về một người không quen biết.
“Anh ấy ổn, nhưng anh ấy thấy rất khó hòa nhập với tất cả những thay đổi trong căn nhà cũ và bạn bè của mình. Anh ấy sẽ đi biển trở lại vào mùa xuân. Nó ở trong máu anh ấy rồi, anh ấy nói vậy, và anh ấy mong ngóng điều đó. Nhưng anh ấy có nói với mình một điều làm mình mừng cho anh ấy. Trước khi ra khơi trên con tàu Bốn chị em anh ấy đã đính hôn với một cô gái ở nhà. Anh ấy không nói gì với mình về cô ấy lúc ở Montreal, vì George nghĩ chắc cô ấy đã quên mình và cưới người khác từ lâu rồi, còn với anh ấy, các cậu thấy đấy, cuộc đính hôn và tình yêu vẫn chỉ là một điều trong hiện tại. Rất khó cho anh ấy, nhưng khi trở về nhà anh ấy phát hiện ra cô ấy vẫn chưa lấy chồng và vẫn quan tâm đến anh ấy. Họ sẽ cưới nhau vào mùa thu này. Mình sẽ bảo anh ấy đưa cô ấy sang đây chơi một chuyến; anh ấy nói anh ấy muốn đến xem nơi mình đã sống bao nhiêu năm mà không biết.”
“Thật là một chuyện tình nhỏ lãng mạn đáng yêu,” Anne thốt lên, lòng yêu thích của cô dành cho sự lãng mạn là bất tử. “Và thử nghĩ mà xem,” cô nói với một tiếng thở dài tự trách, “nếu mình được theo ý mình thì George Moore sẽ không bao giờ được vực dậy từ nấm mồ chôn vùi danh tính. Mình cãi lại gợi ý của Gilbert mới ác chứ! Ừ, mình đã bị trừng phạt rồi: mình sẽ không bao giờ được có một ý kiến nào khác với ý kiến của Gilbert nữa! Nếu mình cố, anh ấy sẽ đè bẹp mình bằng cách đưa trường hợp của George Moore ra!”
“Làm như ngay cả việc đó có thể đè bẹp một người đàn bà không bằng!” Gilbert nói móc. “Ít nhất em cũng đừng trở thành tiếng vọng của anh, Anne à. Một chút đối kháng thêm gia vị cho đời. Anh không muốn có một người vợ như vợ của John MacAllister bên kia cảng đâu. Dù ông ấy có nói gì, bà ấy sẽ ngay lập tức nhận xét bằng cái giọng nhỏ nhẹ đều đều, vô hồn của mình, ‘Đúng là như thế đấy, anh John thân mến ạ!’”
Anne và Leslie bật cười. Tiếng cười của Anne là bạc và tiếng cười của Leslie là vàng, và sự kết hợp của cả hai nghe êm ái như một hợp âm hoàn hảo trong âm nhạc vậy.
Bà Susan, bước vào theo gót tiếng cười, đáp vọng bằng một tiếng thở dài âm vang.
“Sao thế cô Susan, có chuyện gì thế?” Gilbert hỏi.
“Không có vấn đề gì với bé Jem chứ, cô Susan?” Anne kêu lên, đứng bật dậy hoảng hốt.
“Không, không, cô cứ bình tĩnh đi cô bác sĩ thân mến. Nhưng mà có một chuyện vừa xảy ra. Chúa tôi, tuần này mọi thứ với tôi cứ là hỏng bét. Tôi làm hỏng mẻ bánh mì, như mọi người đã biết quá rõ… rồi tôi là cháy ngực cái áo sơ mi đẹp nhất của anh bác sĩ… và tôi làm vỡ cái đĩa phẳng to của cô. Và bây giờ, trên tất cả mọi thứ, thì có tin đến là bà chị Matilda của tôi vừa mới bị gãy chân và muốn tôi đến ở cùng bà ấy một thời gian.”
“Ôi, cháu rất tiếc… rất tiếc là chị cô gặp một tai nạn như thế, ý cháu là vậy,” Anne kêu lên.
“À ừ, con người mà, sinh ra là để đau khổ, cô bác sĩ ạ. Nghe có vẻ như trong Kinh Thánh ấy nhỉ, nhưng họ bảo tôi một ông tên Burns viết ra câu đó. Và không còn nghi ngờ gì nữa, chúng ta sinh ra là để gặp rắc rối, cũng như lửa bốc lên trời vậy. Còn về Matilda, tôi không biết phải nghĩ gì về bà ấy nữa. Chưa ai trong gia đình tôi bị gãy chân bao giờ. Nhưng dù bà ấy có làm gì thì bà ấy vẫn là chị tôi, và tôi cảm thấy bổn phận của mình là phải đến chăm sóc bà ấy, nếu cô có thể cho tôi vắng mặt đôi tuần, cô bác sĩ thân mến ạ.”
“Dĩ nhiên rồi, Susan, dĩ nhiên rồi. Cháu có thể nhờ một ai đó giúp đỡ khi cô đi vắng mà.”
“Nếu cô không nhờ được tôi sẽ không đi đâu, cô bác sĩ, chân Matilda như thế nào thì cũng vậy. Tôi sẽ không chịu để cho cô phải lo lắng, và thằng bé đáng quý ấy phải gặp khó, dù vì bao nhiêu chân cẳng đi nữa.”
“Ôi, cô phải đi ngay đến chỗ chị cô đi, cô Susan. Cháu có thể nhờ một cô bé ở xóm chài mà, nó sẽ làm một thời gian.”
“Anne, cậu để cho mình đến ở với cậu khi Susan đi vắng nhé?” Leslie kêu lên. “Làm ơn đi! Mình thích lắm… và đấy là một hành vi từ thiện về phía cậu đấy. Mình cô đơn khủng khiếp ở bên kia trong căn nhà to tướng đó. Có quá ít việc phải làm… và vào ban đêm mình còn tệ hơn là cô đơn nữa… mình sợ và hồi hộp dù cửa đã khóa. Có một gã lang thang luẩn quẩn quanh đây hai hôm trước.”
Anne vui vẻ đồng ý, và ngày hôm sau Leslie được sắp xếp chuyển vào làm một thành viên trong căn nhà nhỏ mơ ước. Cô Cornelia nồng nhiệt tán thành sự sắp xếp này.
“Cứ như trời định vậy,” cô bí mật nói với Anne. “Ta rất tiếc về Matilda Clow, nhưng nếu bà ta phải gãy chân thì điều đó không thể xảy ra ở một thời điểm thích hợp hơn. Leslie sẽ ở đây trong khi Owen Ford có mặt ở Bốn Làn Gió, và đám mèo già trên Glen sẽ không có cơ hội để meo meo, như họ sẽ làm nếu con bé sống ở bên kia một mình và Owen đến gặp nó. Mà cái đám đó đang ngồi lê đôi mách cũng khá đủ rồi, vì con bé không để tang. Ta nói với một người trong đám, ‘Nếu ý bà là nó nên để tang George Moore thì theo tôi thấy đây là một vụ hồi sinh hơn là lễ tang; còn nếu ý bà là Dick, tôi thừa nhận là tôi không thấy có cái lý gì phải đi để tang một thằng đã chết cách đây mười ba năm, và chết thật là khuất mắt!” Và khi mụ Louisa Baldwin nhận xét với ta là mụ nghĩ thật kỳ cục tại sao Leslie lại không bao giờ mảy may nghi ngờ đấy không phải là chồng nó thì ta nói, ‘Bà cũng không nghi ngờ đấy không phải Dick Moore còn gì, mà bà là hàng xóm sát cạnh nhà nó từ hồi nào giờ, và về bản chất thì bà đa nghi gấp mười lần Leslie.’ Nhưng ta không ngăn được miệng lưỡi thiên hạ, Anne cưng ạ, và ta thực sự mừng là Leslie sẽ ở dưới mái nhà của cháu trong khi Owen tán tỉnh con bé.”
Owen Ford đến căn nhà nhỏ một tối tháng Tám khi Leslie và Anne đang mê mẩn tôn thờ đứa bé. Anh dừng lại ở cửa phòng khách đang để mở, không bị hai người bên trong nhìn thấy, say mê ngắm bức tranh đẹp đẽ bằng đôi mắt tha thiết. Leslie ngồi trên sàn nhà với đứa bé trong lòng, ngây ngất vồ vào đôi bàn tay nhỏ xíu mập mạp của thằng bé khi nó huơ chúng trong không khí.
“Ôi, em thân thương, xinh đẹp, đáng yêu ơi,” cô rì rầm, bắt được một bàn tay nhỏ và phủ lên đấy những cái hôn.
“Sằng bé dễ sương tóa đi phải hông nào?” Anne ngâm nga, cúi xuống từ tay vịn ghế đầy vẻ ngưỡng mộ. “Mấy bàn say nhỏ xíu kia là dững bàn say ngọt ngào nhứt trên sế giới này, phải hông nào, pé con sương yêu của mẹ.”
Anne, trong những tháng trước khi bé Jem ra đời, đã chăm chỉ đọc vài pho sách thông thái, và đặc biệt găm niềm tin vào một cuốn, “Ngài Oracle bàn về vấn đề chăm sóc và nuôi dạy trẻ em.” Ngài Oracle khẩn cầu các bậc phụ huynh bằng tất cả những gì thiêng liêng nhất hãy đừng bao giờ nói kiểu bi bô với trẻ con. Trẻ con nhất nhất phải được trò chuyện bằng ngôn ngữ tiêu chuẩn từ thưở mới lọt lòng. Để chúng học được cách nói tiếng Anh không chút tì vết từ những lời đầu tiên. “Làm thế nào,” ngài Oracle cao giọng, “mà một người mẹ có thể trông chờ con mình học cách nói năng đúng đắn, khi bản thân cô ta liên tục khiến cho não bộ non nớt dễ bị ảnh hưởng của nó làm quen với những cách nói kỳ cục và những sự bóp méo ngôn ngữ cao quý của chúng ta theo cách những người mẹ vô tâm khác vẫn tác động mỗi ngày lên những đứa trẻ bất lực chịu sự chăm sóc của họ? Liệu một đứa trẻ liên tục bị gọi là ‘pé con đáng yêu pé xíu xìu xiu’ có bao giờ có thể đạt đến một ý niệm tử tế về bản chất và khả năng và số phận của riêng mình?”
Anne hết sức ấn tượng với điều này, và thông báo cho Gilbert biết cô quyết định đặt ra một luật lệ không khoan nhượng rằng không bao giờ, dưới bất kỳ tình huống nào, được nói bi bô với một đứa trẻ. Gilbert đồng ý với vợ, và họ thỏa ước nghiêm chỉnh về đề tài trên… một thỏa ước mà Anne đã vi phạm không chút xấu hổ ngay giây phút đầu tiên bé Jem được đặt vào tay cô. “Ôi, pé con pé xíu xìu xiu đáng yêu của mẹ!” cô đã kêu lên. Và cô đã tiếp tục vi phạm từ đó đến giờ. Khi Gilbert trêu cô, cô chỉ cười nhạo ngài Oracle.
“Ông ấy chưa bao giờ có những đứa con của riêng mình, Gilbert ạ… em chắc chắn ông ấy không có, nếu không ông ấy sẽ không bao giờ viết ra những thứ rác rưởi như vậy. Ta không thể nào không nói bi bô với một đứa trẻ con. Nó đến tự nhiên… và nó đúng. Sẽ thật phản tự nhiên khi nói với những sinh linh bé nhỏ mềm mại, mượt mà, tí xíu kia như ta nói với những đứa con trai con gái lớn. Trẻ con cần được yêu và ôm ấp và tất cả những lời nói nựng chúng có thể có, và bé Jem sẽ có, Chúa phù hộ trái tim pé xíu xìu xiu thân yêu của nó.”
“Nhưng em là ca tệ nhất anh từng được nghe, Anne ạ,” Gilbert phản đối, vốn không phải là một người mẹ mà chỉ là một người cha, anh không hoàn toàn bị thuyết phục rằng ngài Oracle đã sai. “Anh chưa bao giờ nghe thấy ai nói cái kiểu em nói với thằng bé.”
“Rất có thể là anh chưa nghe. Đi đi nào… anh đi chỗ khác đi. Em đã chẳng chăm ba cặp sinh đôi nhà Hammond khi còn chưa được mười một tuổi đó sao? Anh và ngài Oracle chỉ là những tay lý thuyết suông máu lạnh. Gilbert, nhìn thằng bé mà xem! Nó đang cười với em kìa… nó biết mình đang nói gì đấy. Và em đồng ý mới mọi nhời mẹ nhói, đúng không, thiên thần của mẹ?”
Gilbert vòng tay ôm cả hai mẹ con. “Ôi các bà mẹ!” anh nói. “Các bà mẹ! Có Chúa mới biết Ngài nghĩ gì khi Ngài sinh ra các cô.”
Thế là bé Jem được nói chuyện và yêu thương và ôm ấp; và nó lớn như thổi như một đứa con của căn nhà mơ ước phải thế. Leslie cũng đờ đẫn vì yêu thằng bé gần như Anne vậy. Khi cả hai đã xong việc và Gilbert tránh đi chỗ khác, họ để mặc mình trôi theo những cơn cuồng yêu thương và ngưỡng mộ không chút xấu hổ, như lúc Owen Ford bất ngờ bắt gặp họ.
Leslie là người đầu tiên nhận ra anh. Ngay trong ánh chạng vạng Anne cũng thấy vẻ trắng bệch đột ngột quét qua khuôn mặt xinh đẹp của cô, xóa mờ nét hồng tươi của môi và má.
Owen bước tới, hăm hở, trong một lúc không nhìn thấy cả Anne.
“Leslie!” anh nói, giơ tay ra. Đấy là lần đầu tiên anh gọi cô bằng tên; nhưng bàn tay Leslie chìa cho anh lạnh giá; và cô rất im lặng suốt buổi tối, trong khi Anne và Gilbert và Owen cười đùa nói chuyện với nhau. Trước khi chuyến thăm của anh kết thúc cô cáo lỗi và đi lên gác. Tinh thần phấn chấn của Owen xìu hẳn đi và anh ra đi ngay sau đó với một vẻ chán nản.
Gilbert nhìn Anne.
“Anne, em đang âm mưu chuyện gì đấy? Có chuyện gì đó đang xảy ra mà anh không hiểu. Không khí ở đây tối nay cứ như tích điện ấy. Leslie thì ngồi như nữ thần bi kịch; Owen Ford thì cười đùa bề mặt, và nhìn Leslie bằng ánh mắt của tâm hồn. Em thì suốt buổi cứ như sắp nổ tung vì sự hào hứng bị kìm nén. Nói ra xem nào. Em đang giấu giếm người chồng bị lừa dối của em bí mật gì đấy?”
“Đừng có mà hâm, Gilbert,” là câu đáp của cô vợ. “Còn về phần Leslie, cô ấy thật kỳ quặc và em sẽ đi lên gác để bảo cho cô ấy biết là như thế.”
Anne thấy Leslie đang ở cạnh cửa sổ áp mái trong phòng mình. Căn phòng nhỏ tràn ngập tiếng ầm vang nhịp nhàng của biển. Leslie đứng khóa tay trong ánh trăng sương khói… một sự hiện diện đẹp đẽ, đầy trách móc.
“Anne,” cô nói bằng giọng trầm, trách cứ, “cậu có biết trước là Owen Ford sắp đến Bốn Làn Gió không?”
“Mình có,” Anne bạo dạn trả lời.
“Ôi, đáng lẽ cậu phải nói với mình, Anne!” Leslie kêu lên vẻ cuồng nhiệt. “Nếu biết thì mình đã đi rồi… mình sẽ không ở lại đây để gặp mặt anh ấy. Đáng lẽ cậu phải nói với mình. Cậu làm thế là không công bằng, Anne… Ôi, thật không công bằng!”
Môi Leslie đang run lên và cả thân người cô căng tràn xúc cảm. Nhưng Anne chỉ phá lên cười hết sức vô tư. Cô cúi xuống hôn lên khuôn mặt trách móc đang ngước lên của Leslie.
“Leslie, cậu đúng là một cô bé ngốc nghếch đáng yêu. Owen Ford không vội vàng từ Thái Bình Dương mò sang Đại Tây Dương với một khát khao cháy bỏng được gặp mình. Mình cũng không tin rằng anh ấy bị thúc đẩy bởi một niềm say mê hoang dã và cuồng nhiệt nào dành cho cô Cornelia. Hãy rũ bỏ bộ dạng bi thảm của cậu đi, bạn thân mến, rồi gấp chúng lại mà cất vào tủ ướp hoa oải hương. Cậu sẽ không bao giờ phải cần đến chúng nữa đâu. Có một số người có thể nhìn xuyên qua hòn đá mài khi có một lỗ trên đó, ngay cả nếu cậu không nhìn thấy. Mình không phải một nhà tiên tri, nhưng mình sẽ đánh liều đưa ra một lời phán đoán. Cay đắng cuộc đời với cậu đã qua rồi. Sau chuyện này cậu sẽ có được niềm vui và niềm hy vọng… và mình dám nói là cả nỗi buồn nữa… của một người đàn bà hạnh phúc. Điềm báo của cái bóng sao Hôm thật sự đã thành hiện thực với cậu, Leslie ạ. Cái năm cậu nhìn thấy nó đã mang đến cho cuộc đời cậu món quà tuyệt vời nhất của nó… tình yêu cậu dành cho Owen Ford. Giờ hãy nằm ngay xuống giường mà ngủ một giấc thật ngon đi.”
Leslie nghe lời lên giường: nhưng chẳng biết cô có ngủ hay không. Tôi không nghĩ cô dám nằm mơ giữa ban ngày; đời đã quá nghiệt ngã với cô gái Leslie tội nghiệp này, con đường mà cô vừa phải bước qua đã quá chông gai, đến mức cô không thể thì thầm với trái tim của chính mình những hy vọng có thể đợi chờ trong tương lai. Nhưng cô đã ngắm những ngọn đèn xoay vĩ đại thắp sáng những giờ ngắn ngủi của đêm hè, và đôi mắt cô dần trở nên mềm mại, sáng tỏ, trẻ trung một lần nữa. Và, khi Owen Ford đến vào hôm sau, để rủ cô đi cùng ra bãi biển, cô cũng không nói với anh lời chối từ.