“Quá xa, tầm bắn không đủ.” Tên da đen to lớn chen vào một câu. Nhưng bộ binh phía dưới đã bắt đầu lên núi, khoảng cách quá gần sẽ rất nguy hiểm.
Akaj cắn răng, nhảy ra khỏi xe, “Theo tao!”
Cậu chạy rất nhanh, vài người đã nhảy qua những tán cây chật hẹp. Tên da đen bỏ xe máy đuổi theo câu. Đây là lần đầu tiên gã đi cùng Akaj, tốc độ và sức bật đáng kinh ngạc của người thanh niên mảnh khảnh kia khiến người ta sửng sốt. Gã da đen suýt không theo kịp, gã thở hổn hền thầm nghĩ, tên này trước đây không phải là quân nhân chuyên nghiệp đó chứ?
Cả hai nối đuôi nhau luồn lách qua những bụi cây thấp tè, góc nhìn không tốt, nhưng khoảng cách này cũng tạm ổn rồi. Gã cao to đen đúa phía sau cúi đầu nạp đạn, đột nhiên sau lung vang lên tiếng hét, “Đừng nhúc nhích!”
Viên đạn sượt qua bên tai gã, khi gã nâng mí mắt lên, một tên lính Liên Xô đã gục ngay trước mặt hắn. Người Akaj như buông dây đàn, trong bóng tối chỉ còn vẳng tiếng hát của cậu. Tiếng súng lách cách nói tiếp nhau, mùi máu tươi lập tức tản ra trong không khí. Gã đen to cau mày, tay không ngừng nạp đạn. Gã dựa lưng vào người nhặt rác trẻ tuổi và quay sang tập trung sẵn sàng bóp cò.
Lưng Akaj sau người hắn căng rộng ra, hai tay hai súng lên đạn linh hoạt, độ giất của bên khiến tóc mai của cậu bị thổi lên. Băng đạn trống rỗng, cậu nhỏ nước bọt, đổi hộp đựng đạn, một tay tháo kính trên sống mũi xuống, đường nét quá thanh tú dịu dàng bỗng nặn ra một nụ cười nham hiểm, “Một đám cặn bã.”
Gã to đen nhắm ngay tiêu điểm, “Akaj, phóng được rồi đấy.”
Bên kia không do dự một giấy, “Nổ!”
Tên lửa bay trong im lặng rồi nổ tung trong đường đạn giao nhau, đập chính xác vào chiếc xe tăng. Bầu trời đột ngột rực sáng, gã to đen ngẩng đầu nhìn tia sét bạc dài như rắn đánh thằng vào con đèo phía xa, tầm nhìn của gã lúc đầu sáng  chóa, không nghe thấy tiếng tên lửa nổ ầm trời, sau đso tiếng sét nổ đì đùng rơi xuống. Tên lửa đồng thời rơi xuống đất, cuốn lên dòng khí lưu huỳnh nồng đượm, Gã to đen lao lên đè Akaj xuống đất, cát bụi tung tóe và những vụn kim loại bay tứ tung khi bọn họ đang né đạn.
“Rút lui.” Gã to đen nói.
Akaj gật đầu, cậu thu mình trên mặt đất rồi huýt sáo, sau đó bật dậy và bỏ chạy. Lúc đứng dậy, cậu loạng choạng một bước, thở hổn hền, một cơn đau nhói lên trong lồng ngực, thầm nghĩ, tạch rồi.
Súng bắn tỉa của Oleg chỉ cách cậu chưa đầy một km. Vụ nổ đã tác động đến chiếc xe tải bên cạnh, và nó bị luông không khí hất văng ra khỏi địa lộ, đâm sầm vào vách đá. Viktor bị ngã đến mắt đầy sao, lão bị tên tài xế đẩy xuống vào phút chói, vẫn không tránh khỏi tác động của vụ nổ. Và hững tia lửa bắn tung tóe và mảnh vỡ trút vào người lão như mưa xối. Lão nhảy dựng lên hút hét điên cuồng, y như con lợn rừng bị chọc tiết. Không kẻ nào nhìn thấy những đốm sáng đang chiếu trên người lão, và hắn hoàn toàn bị khóa trong phạm vi của Oleg.
Sáu năm kinh nghiệm thực chiến trên chiến trường có thể khiến Oleg nằm yên bất động trong bóng tối và kiểm soát hơi thở của mình trong hơn bốn mươi tám giờ. Hắn có thể không ăn không ngủ, chỉ dựa vào ý chí để sống sót qua hành trình gian nan này. Phần khó nhất với hắn không phải là giết người.
Khói nổ tung cản trở tầm nhìn của hắn, vì vậy hắn phải lấy ống ngắm hồng ngoại ra và chĩa thẳng vào Viktor. Bên tai hắn là tiếng bước chân của bộ binh ngày càng gần, hắn buộc mình phải tập trung vào kính ngắm, Viktor hoàn toàn lộ diện và con lợn rừng này đang định trèo lên xe tăng. Ý chí của Oleg buộc hắn phải kiên nhẫn chờ thêm một phút nữa cho đến khi móng trước của con lọn rừng này chạm vào nóc xe tăng, ngón tay hắn bóp cò.
Viên đạn bay ra ngoài và xuyên qua ngực con lợn rừng từ phía sau, không hề chệch hướng. Từ khoảng cách đó, Oleg không nghe thấy tiếng la hét của lão, chỉ có thân thể của con heo rừng trong kinh ngắm trượt khỏi xe tăng. Hắn nhanh chóng vứt súng bắn tỉa ra khỏi bụi rậm. Lúc này tiếng sét thứ hai vang lên, giống như tiếng chuông vào nửa đêm nói cho hắn biết thời gian sắp hết và hắn phải vượt qua chướng ngại vật trong rừng băng hơn ba mươi km để trở lại doanh trại trước khi tập hợp vào buổi sáng. Đoạn đường này khá dài, mà cơ thể hắn đã dần suy kiệt trên đường về.
Tiếng mưa cũng theo sát. Bầu trời vẫn chìm trong một màu xám đen mờ ảo và suy tàn.
Akaj không tìm thấy Buri ở nơi đã hẹn, cậu chỉ thấy chiếc xe máy của họ. Tực giác nhạy bén mách bảo cậu rằng những người nhặt rác và người Liên Xô không phải là đám người duy nhất ở trong khu rừng sâu thẳm này; có một bên thứ ba đã tham gia vào.
Bọ ngựa bắt ve sầu, hoàng tước ở phía sau.
Cậu hơi hốt hoảng, cơ thể hắn đã tiêu hoang quá độ, hơn nữa bệnh cũ lại phát tác, hai mắt thâm đen. Gã to đen lái xe máy để cậu ngồi phái sau, băng qua núi rằng lởm chởm tụ hợp với đồng bạn của mình. Họ không gặp bóng dáng chiếc xe máy nào trên đường đi. Akaj ngày càng thấp thỏm, tiếng tim đập trong lồng ngực như tiếng sấm chớp trên trời, cậu thấy chóng váng, trong đầu hiện lên một người, người quen cũ, điều này khiến tay chân cậu lạnh toát, cả người phát run.
Gã to đen đánh hơi thấy mùi nguy hiểm hỏi, “Cậu không sao chứ?”
Akaj miễn cưỡng gật đầu, mồ hôi lạnh túa ra hai bên tai câu, “Vẫn ổn. ”
“Lẽ ra tôi nên đi một mình, kéo theo cậu phía sau, xin lỗi.”
Akaj khịt mũi, “Không, anh nói đúng.”
“Hử?”
“Nếu tôi không đi cùng anh, e rằng anh không cách nào sống sót trở về.” Cậu nhắm mặt nhẹ nhàng nói. Cậu rất rõ tình hình này, chỉ là một mánh khóe đơn giản, nhưung người kia từng nói với cậu, đôi khi chuyện thoạt nhìn càng đơn giản lại càng tốt.
Gã to đen không hiểu, “Ý cậu là sao?”
Akaj tựa vào lưng gã thở hổn hển, lắc đầu.
Tại điểm hẹn dự kiến, họ thấy bóng tối đen kịt. Sau chiếc xay bán tải đang bao vậy chặt chẽ những người nhặt rác, xếp hàng ngay ngắn và đứng yên tĩnh dưới chân đồi. Một người đàn ông mặc áo choàng trắng sáng chói lóa dưới cái thời tiết u ám này, làn da màu olive hoàn hảo, trán rộng mũi cao, lông mày rậm rạp[1], là một người đàn ông đẹp trai theo tiêu chuẩn Afghanistan. Anh cột băng đầu vàng trên trán, một biểu tượng đại diện cho tầng lớp đặc quyền.
Akaj xuống xe, gió núi thổi qua khuôn mặt xám xịt của cậu, hô hấp không ổn, người đàn ông giơ tay đỡ cậu, Akaj cũng không vùng ra, cậu vuốt mặt, khẽ thở dài, “Tôi nhận thua, Khawja. Đừng làm khó người khác. ”
Người đàn ông mỉm cười, “Giữa chúng ta không cần nói chuyện thắng thua.” Gã nói, “Thả người.”
Đám tàn quân phía sau lập tức thả người nhặt rác. Akaj nhìn qua vai người đàn ông và thấy vẻ mặt lo lắng của Buri, cậu ném một nụ cười an ủi về phía đối phương, trong lòng thả lỏng. Những người nhặt rác phóng xe ròi đi, cho đến khi họ khuất dạng, Akaj mới quay đầu lại và nhỏ giọng nói với người đàn ông, “Cảm ơn anh.”
Người đàn ông trả lời một cách hời hợt: “Quyết định tấn công lực lượng xe tăng quân đội chính quy là chuyện không khôn ngoan tí nào. Tôi thất vọng vì cậu đã lùi một bước. Khu ổ chuột không chỉ kéo cơ thể cậu xuống dốc, mà kéo theo cái bộ đầu của cậu cũng không tốt như hồi trước. Phải có người chịu trách nhiệm cho tội danh này.”
Akaj hiểu, người đàn ông đang nhắc nhở mình nợ gã lần này, “Tôi về với anh, anh muốn sao cũng được.”
Ánh mắt người đàn ông cuối cùng cũng dừng thẳng trên người cậu, tựa hồ đã khá hài lòng, “Lên xe.”
Akaj nhắm mắt lại, cắn răng, bước vào trong xe cùng gã.
Euler rời giường muộn, lính hậu cần thấy cậu liền đưa một tờ ghi chú, “Sáng nay đại đội trưởng gọi điện thoại, nhưng cậu còn đang nghỉ ngơi cho nên hắn không muốn tôi đánh thức cậu. Đây là lời nhắn của hắn.”
Euler mở tờ giấy ra xem, viết” Chờ tôi về.”
Doanh trại đang chuẩn bị dọn dẹp để chào đón “Ngày Độc lập”[2].
“Văn kiện chính thức của bộ tham mưu đã đưa xuống, năm nay nhất định sẽ có duyệt binh diễu hành, phổng chừng có thể theo kịp cho nên phải chuẩn bị.” Nhân viên thường vụ cầm văn kiện của bộ tham mưu giải thích cho Euler, “Mấy năm trước nói muốn duyệt binh, nhưng vẫn chưa thực hiện được. Xem ra vẫn còn muốn làm, chỉ mỗi đánh giặc thôi đã mệt lắm rồi, còn muốn làm ba cái thứ tào lao này.”
Mặc dù ngoài miệng than thở, nhưng vẻ mặt hắn lại vui vẻ. Euler đoán rằng chỉ cần không phải đánh giặc thì với bọn họ đó chính là chuyện đáng để ăn mừng. Những người lính cũng rất mâu thuẫn, chức năng tối thượng của bọn họ là chiến đấu, nếu không ra trận thì không bao giờ có thể phát huy hết vai trò của mình, nhưng đổi lại là không phải ai cũng thích giết người và thích bị giết cả.
Lúc ăn cơm trưa, bầu không khí trong nhà ăn cũng có vẻ khác. Euler thấy rõ doanh trạng đã thoát khỏi cái bầu không khí buồn tẻ và nhàm chán triền miên. Thậm chí khi nghe báo cáo trận chiến, thì cũng rất vui vẻ ——
“Quân đoàn xe tăng Thung lũng Kabul 0203-21; 0400-15; Kandahar thứ 103 0203-5; Cảng Shirkhan 0203-63; 0400-4. ”
0-3 là số người bị thương và 040 là số người thiệt mạng. Nếu không có báo cáo số 040 có nghĩa là không có người chết. Hai số này được thay đổi theo từng khoảng thời gian và sẽ được thông báo trước khi phát sóng.
Một số người nói, “Mười lăm người đã chết, Lão Viktor già này ngày càng vô dụng.”
Lúc này Euler mới phản ứng lại, “Cậu nói Viktor Yevrakski đó hả?”
“Đúng, chính là lão già kia. Em trai tôi đang làm dưới trướng lão. ** chết mẹ lão đi.”
Trong lòng Euler cảm thấy hơi may mắn, “Không có báo cáo chiến đấu của bộ đội bộ binh, chứng tỏ là không có thương vong à?”
Một tên lính kỳ cực châm thuốc cười nói, “Vội cái gì, Gấp cái gì, ban đầu mấy tên đó sẽ phải rà phá bom mìn, trước sau gì cũng chết mấy người, tuần sau cậu sẽ được nghe thôi, bảo đảm.”
Mấy tên lính vô tâm cường to, Euler không hiểu chuyện này có gì mà buồn cười, đây là chuyện khiến người ta không thể tin nổi khi cậu phát hiện trong doanh trại, những người lính cười nhạo mọi thứ. Một trò đùa có thể kể đi kể lại nhiều lần. Hôm nay trong dãy hành lang loạn xa cậu đã nghe chuyện cũ, mà mấy tên này còn cười sặc sụa như thể họ mới nghe lần đầu ấy.
Một tên lính kì cực nói, “Yên tâm đi, chuyện sẽ sớm kết thúc thôi.” Chúng ta có thể treo một lá cờ nhỏ trước cửa khi họ trở về. Hy vọng Oleg sẽ làm một trận ra trò, lão già Viktor kia khinh thường bộ binh, tự trốn trong chiếc xe tăng của lão, tưởng mình là nòi thượng đẳng chắc. Đã đến lúc để lão nếm trái đắng rồi. Tháng trước Herat nổ tung sáu chiếc xe tăng, nếu không có đống sắt vụn kia, Viktor là cái thá gì.”
Euler suy nghĩ đoạn này. Cậu cảm nhận được một chút tinh thần chiến đấu của quân đội chuyên nghiệp thông qua câu này.
Sau giờ nghỉ trưa, cậu cùng chạy bộ với những người này, được dạy bắn súng rồi sau đó chuẩn bị cho cuộc truy quét. Ban đầu không dễ để các binh sĩ chập nhận cậu, nhưng sau đó cậu chứng tỏ mình không phải không xuống tay được. Chỉ cần cậu hơi động miệng chút, hoặc bia ra vài câu bông đùa tục tĩu hoặc dùng lời lẽ đề xây dựng ít chuyện tình cảm, âm mưu các kiểu thì rất dễ thu hút người nghe. Chuyện tương đối sự tưởng tượng là Euler phát hiện ra mấy tên cao to này cũng sẽ thích nghe chuyện tình cảm, biên soạn bậy bạ ít chuyện tầm phào giữa nam nữ xã hội thượng lưu cái là khiến bọ nghe say sưa. Về sau Euler phát hiện có lẽ bọn họ chỉ đơn thuần thích nghe các mẩu chuyện xưa, chuyện này quá dễ. Chỉ cần lôi ít chuyện bên lề trong tòa soạn, ra thì đây chính là chiêu trò mà giới báo chí văn nghệ bọn họ quen dùng để lấy lòng mọi người.
Ở cửa sông, Oleg vuốt ve con chó quân đôi đang rà phá bom mìn, “Cậu bé ngoan, biểu hiện tốt lắm.” Hắn nói, và sau đó thưởng cho nó một mẩu thịt nhỏ.
Tổng chỉ huy rất hài lòng, “Ra lệnh lữ đoàn tiến lên đi. Oleg, làm tốt lắm.”
Oleg mỉm cười, nhận lấy điếu thuốc hắn đưa tới. Hắn cảm thấy hơi mệt, xoa xoa xoa xoa huyệt thái dương, “Lần sau tìm người khác làm loại chuyện này đi. Tôi không làm nữa, đây là lần cuối cùng, tôi thề.”
Tổng chỉ huy gật đầu, “Tôi hiểu, sau khi duyệt binh tôi sẽ thông báo cho cấp trên về thành tích của anh, anh đừng nóng vội.”
“Các anh còn thiếu vật tế thần à?” Oleg hỏi thẳng đuột.
Thăng chức trong quân đội không có nghĩa là một điều tốt, đôi khi đề bạt bạn chỉ vì bạn không đủ thâm niên để đảm nhận một trách nhiệm nào đó.
Chỉ huy nhìn hắn, cười, “Không, cậu chỉ là vỏ bọc.”
Oleg ồ lên, tin chắc hắn đã tìm ra người chịu trách nhiệm cho cái chết của Viktor. Sự thối nát trong quân đội Liên Xô đã bốc mùi thum thủm đến tật cốt tủy. Một khi có sai lầm lớn, việc đầu tiên là người phụ trách phải vứt bỏ mọi trách nhiệm tìm kẻ đỡ đạn. Lúc này sẽ có người muốn được thăng chức, thông thường là thăng chức cả nhóm, nhưng vậy tên xui xẻo thực sự xuất hiện sẽ không đột ngột. Về phần cuối tên ‘may mắn’ đó chết thế nào thì bản thân hắn cũng không rõ lắm.
“Ai là người có khả năng thay thế Viktor trong đơn vị xe tăng?”
“Có thể là Lev, hoặc cũng có thể là Zevino. Cá nhân tôi nghiêng về phía Zevino hơn. Tướng quân thích ông ấy.”
Oleg rút một điếu thuốc ra kẹp vào miệng, “Tôi không hiểu suy nghĩ trong đầu của mấy nhà lãnh đạo cấp cao các người, nhưng đôi khi Viktor làm quá lên, đóng cửa thành phố để giới nghiêm, lấy thủ đô của người ta làm sân chơi nhà mình.”
Chỉ huy khoát tay, cười hắn không hiểu “Anh tưởng lão muốn lên giọng lắm à? Cấp trên vẫn nói để dành vị trí tướng quân cho hắn, chờ mấy năm vẫn không có cơ hôi. Chính lão cũng sốt ruột cả lên, cảm thấy nếu không làm chút chuyện thì người ta sẽ quên lão.”
“Dù có làm thì cũng quên đấy thôi.” Oleg chậc chậc, “Không thấy bây giờ trong nước có bao nhiêu tiếng nói phản chiến, ngay cả tân binh dưới tay tôi cũng biết đến đây hoàn toàn là tìm cái chết.”
“Đó là chuyện của lão, chúng ta lại không quản được.” Vẻ mặt viên chỉ huy thần thần bí bí, “Nói trắng ra thì hôm qua lão ta may mắn để lại cái danh hy sinh vì nước. Ráng chống đỡ cho đến khi ngừng chiến, thì vụ tấn công hoa tulip kia đủ để lão ta ăn cả đời.”
Oleg nghe ra thâm ý bên trong, “Ý anh là sao?”
“Bây giờ nói chuyện này cũng khôgn quan trọng. Vụ tấn công hoa tulip đó, anh cứ chờ mà xem, khẳng định sẽ bị ép nhẹm. Tôi đã nghĩ nó cũng phải lên trang nhất chứ. Nhưng mà sau tất cả, bọn họ vẫn muốn vớt vát chút danh tiếng quốc tế. Tuần trước tôi đến Bộ tổng tham mưu để thảo luận cụ thể mới biết, Viktor tự mình trả tiền cho một nhóm du kích để thực hiện lần tập kích kia, không liên quan gì tới người Mỹ hết.”
Oleg ném thuốc lá, vẻ mặt lạnh lùng, “Đủ rồi, chúng làm nổ quan tài người của mình, sau đó chạy đến trước mặt người ta đóng vai nạn nhân để lấy sự thương cảm, sao lão lại nảy ra ý tưởng như vậy? Không sợ người ta nửa đêm đến tìm lão đòi mạng à?”
Chỉ huy liếc hắn, “Bây giờ anh biết rồi đấy, đừng đi nói lung tung, chuyện này dừng ở đây.”
“Anh yên tâm, tôi không rảnh mà đi rêu rao đâu.” Oleg khạc nhỏ, “Chết tâm rồi.”
“Giờ có đánh nữa thì cũng chẳng còn ý nghĩa, chỉ tổ tốn chút đồ vật cuối cùng của quốc gia thôi.”
Lúc này, sĩ quan phụ tá chạy tới báo cáo, “Báo cáo! Lực lượng xe tăng đã sẵn sàng và chờ chỉ thị tiếp theo từ cấp trên!”
Chỉ huy dập tắt điếu thuốc cuối cùng, gõ gõ ngón tay, “Nói họ có thể đi về phía trước.”

---

[1] lông mày trái và phải liên kết với nhau, người Afghanistan xem nó như biểu tượng của cái đẹp.
[2] Ngày Độc lập Afghanistan: Hàng năm vào ngày 19 tháng 8 Afghanistan kỷ niệm ngày thành lập đất nước và chấm dứt chế độ thuộc địa của Anh