Chỉ còn việc chờ đợi. Cố giết thời gian tôi lặp lại trong suy nghĩ những việc đã xảy ra trong ngày. Và tôi cố gắng sử dụng các phương pháp mà Holmes vẫn thường dùng. Lưu ý của Holmes về việc Kẻ mổ bụng là một trong bốn tên tất nhiên chiếm không ít vị trí trong tư duy của tôi, nhưng các vấn đề nan giải khác làm tôi bế tắc - đó là sự khẳng định của ông anh trai Holmes về việc hiện giờ bạn tôi còn chưa thấy hết được các chi tiết, việc Holmes khao khát cố chộp lấy một “con hổ”, việc lùng sục trong các ngõ nhỏ London của Holmes. Nhưng đứa nào là “hổ”. Và tại sao lại nhất thiết phải theo dõi nó truớc khi lôi Kẻ mổ bụng ra ánh sáng
Tôi sẽ hân hoan làm sao nếu như biết rằng lúc đó tôi đã nắm được trong tay chìa khoá của mọi lời giải. Nhưng tôi vốn mù tịt nên không hề nghĩ gì theo hướng đó.
Cố gắng bắt lại các suy nghĩ đang tản mạn và thời gian trôi qua đơn điệu của tôi chỉ bị ngắt quãng, khi một phái viên ăn mặc bảnh bao mang thư đến Bayker.
- Thư của ngài Mycroft Holmes gửi ngài Sherlock Holmes, thưa ngài.
- Ngài Holmes hiện nay không có nhà - tôi nói - Anh có thể để thư lại đây.
Sau khi tiễn anh ta ra cửa tôi bắt đầu xem xét các phong bì dán kín mang dấu của Văn phòng dịch vụ Foreen, nơi ông anh của Holmes đang hoạt động.
Tôi rất muốn bóc phong bì nhưng tất nhiên, đã không làm thế. Đặt nó lên bàn và tiếp tục bước quanh trong căn phòng. Mấy giờ trôi qua nhưng Holmes vẫn không thấy về.
Tôi luôn luôn lại gần cửa sổ, nhìn sương mù dăng đặc lại trên phố xá London. Hoàng hôn đã buông và tôi nghĩ rằng đêm tối này thật hợp với tội ác của Kẻ mổ bụng.
Thật lạ là đúng lúc tôi nghĩ thế thì nhận được mẩu giấy của Holmes. Tôi mở nó ra bằng đôi tay run run. Thằng nhỏ mang nó đến đứng yên lặng chờ tôi.
“Watson thân mến! Hãy đưa cho chú bé này nửa cu - ron thù lao công lao động. Tôi chờ anh ở lộ Montangoo, Sherlock Holmes”
Tôi tin rằng chú bé nhanh nhẹn với nét mặt tinh ranh này chưa bao giờ được nhận món tiền thù lao hào phóng như thế. Đang rất vui nên tôi đưa cho chú cả một cu - ron.
Và giờ đây tôi đang đi trong chiếc xe hòm, van nài tay lái xe ngựa phóng nhanh hơn trong màn sương cứ dày đặc lại như món súp đậu. May là người đánh xe có một khả năng đáng kinh ngạc về dò đường nên ít phút sau anh ta đã nói:
- Cửa vào ở bên phải, thưa ngài. Ngài đi đi và hãy cẩn thận chiếc mũi, không sẽ đập nó vào cái cổng quỉ sứ ấy đấy.
Tôi đưa tay ra sờ tìm chiếc cổng, bước vào bên trong và ghé vào nơi ở của bác sĩ Meray, nhìn thấy bạn tôi ở đó.
- Lại một người nữa, Watson - Holmes đón tôi với một tin mới đáng sợ như vậy. Bác sĩ Meray lặng im đứng cạnh chiếc bàn trên đó đặt một tử thi. Michel - Pior đứng nép vào tường, trên mặt anh ta là nỗi kinh sợ lộ rõ.
- Vì Chúa, Holmes - tôi buột mồm - cần phải chặn con quái vật lại!
- Không phải mình anh cầu nguyện về điều đó, Watson ạ.
- Sở Liêm phóng Scotland có giúp đỡ gì không
- Có thể là có, Watson - bạn tôi trả lời với nét mặt rầu rĩ - Nhưng tôi có thể giúp gì cho Sở Liêm phóng Scotland. Tôi e là không giúp được gì.
Chúng tôi chia tay với bác sĩ Meray.
Ngoài phố, trong sương mù dày đặc, tôi lạnh run lên.
- Con người bất hạnh, truớc đây từng là Michel Sairx...
- Anh bị ám ảnh bởi Michel Sairx, Watson.
- Có thể là vậy - tôi bắt suy nghĩ của mình quay về với các sự kiện có thể sắp xảy ra - Holmes, anh có bắt được thằng bé đưa con dao mổ đã bỏ chạy không?
- Tôi đi theo nó qua mấy tiểu khu, nhưng nó thuộc đường ngang ngõ tắt London không kém tôi, nên đã mất hút nó.
- Sau đó ngày còn lại anh làm gì, cho phép tôi hỏi.
- Ở Thư viện phố Bay.
Chúng tôi chậm chạp di chuyển trong sương mù.
- Ta đi đâu bây giờ, Holmes
- Tới Waitrepon. Tôi lập một sơ đồ Watson ạ, trên đó đánh dấu tất cả các điểm giết người đã biết của Kẻ mổ bụng và xếp nó lên bản đồ của khu vực. Tôi khẳng định là Kẻ mổ bụng xuất phát hành động từ một trung tâm nào đó - một căn phòng hay căn hộ, từ đó hắn bước vào công việc đáng sợ của hắn và đó cũng là nơi hắn quay về. Truớc hết nhất thiết phải dò hỏi qua các nhân chứng.
Chuyện này làm tôi kinh ngạc.
- Tôi không biết là có những nhân chứng, Holmes ạ.
- Nhân chứng trong mức độ nào đó, Watson. Trong một số trường hợp Kẻ mổ bụng đã rất gần với nguy cơ bị vạch mặt. Thậm chí tôi còn nghi rằng hắn có ý thức làm điều đó theo phương pháp như thế - anh hùng rơm và coi thường đối thủ. Anh có nhớ việc tí nữa thì chúng ta va phải nó không nào?
- Nhớ rất rõ.
- Dù sao thì tôi cũng quyết định được rằng, nó đang di chuyển từ vành biên vào trung tâm. Chúng ta sẽ tìm nó ở quanh khu trung tâm mà tôi đã đánh dấu trên bản đồ.
Chúng tôi bền bỉ di chuyển trong sương mù ban đêm tới cống ngầm Waitrepon, nơi dồn tụ mọi thứ bẩn thỉu của một thành phố vĩ đại. Holmes đi một cách vững chắc như một người biết rõ về vùng này. Chỉ một lần Holmes dừng lại và hỏi:
- Nhân thể hỏi anh, Watson, anh không quên nhét súng ngắn vào túi phải không?
- Tôi làm việc đó truớc lúc xuất phát đi gặp anh.
- Tôi cũng đã võ trang.
Chúng tôi bắt đầu vào tổ quỉ của dân nghiền ma tuý. Sặc sụa vì mùi hôi thối của cống ngầm bốc lên, tôi đi theo Holmes qua hàng loạt các ổ khói, nơi dân bẹp tai nằm ngả ngốn trong cơn say sưa bệnh hoạn. Holmes lúc quay bên này, lúc ngoái bên nọ để nhìn cho rõ. Anh ta buông mấy lời với những ai đó và cũng nhận được vài câu đáp lại. Hai người rời khu dân nghiền mà không nhận được một tin tức nào có giá trị.
Sau đấy tôi và Holmes có mặt ở một vài quán nhậu tồi tàn mà phần đông chỉ có sự im lặng cau có đón tiếp. Cũng như lần truớc, ở khu này thỉnh thoảng Holmes qua lại mấy câu ngắn ngủi với các típ người đủ loại, rõ ràng là có quen biết họ. Đôi khi là một hai đồng tiền chuyển từ tay anh bạn tôi sang một bàn tay bẩn thỉu nào đấy.
Hai người đã rời bỏ tổ quỉ thứ ba, nó còn kinh tởm hơn các nơi trước và tôi không thể nào nán lại lâu hơn ở đó.
- Holmes ạ, Kẻ mổ bụng cũng không phải là nguyên nhân mà là kết quả.
- Kết quả à, Watson?
- Ờ, kết quả của các nơi làm tha hoá con người như những chỗ này.
Holmes nhún vai.
- Chả nhẽ tất cả những cái đó không gây nên ở anh lòng căm phẫn à?
- Tôi chờ mong các thay đổi căn bản cơ, Watson. Có thể vào một thời gian xa xôi nào đó trong tương lai nó sẽ tới. Giờ thì tôi đang là con người thực tế. Sự không tưởng là một thứ xa xỉ và hoa mĩ, mà tôi không có thời gian để mơ ước về chúng.
Trước khi tôi kịp đáp lời thì Holmes đã mở thêm một cánh cửa và chúng tôi buớc vào một nhà chứa. Mùi nước hoa rẻ tiền tí nữa thì làm tôi khuỵu chân. Căn phòng chúng tôi buớc vào chắc được coi là phòng khách, nơi có khỏang nửa tá các cô gái ăn mặc hết sức hở hang đang ngả ngốn nằm chờ khách.
Tấm mành thêu cườm to rộng được vén ra, rồi ở cửa phòng tiếp khách xuất hiện một bà to béo có đôi mắt bé nhỏ, tuy thế còn gợi lại một khuôn mặt có duyên ngày xưa.
- Cơ hội nào đã dẫn ngài đến đây trong một đêm như thế này, thưa ngài Holmes?
- Tôi tin rằng chị đã biết, Leona ạ.
Mặt chị ta rầu rĩ.
- Ngài quá rõ tại sao đám con gái nhà tôi không dám ra đường. Mà tôi cũng không muốn mất một đứa nào trong lũ chúng cả!
Một cô nàng phục phịch, tô son trát phấn rất ghê nói một cách tức tối:
- Còn tôi tí nữa thì đã đón được một thượng khách, lạy Chúa, ông ta sống ở Paken. Ông ta đang định bước lên cầu thang, đeo cà vạt trắng, áo chòang...
Nhìn thấy tôi ông ta đứng lại. Thế mà ngay đấy một lão cớm ló mặt mẹt ra khỏi sương mù quát:”Này, bước về phòng ngay đi! Trong một đêm như thế này mi chẳng có việc gì để chạy nhông ngoài đường đâu”
Cô ả tức tối, nhổ toẹt xuống nền nhà. Giọng của Holmes vang lên hết sức bình tĩnh khi anh ta hỏi:
- Còn vị thượng khách cũng chạy đi mất, có phải thế không nhỉ?
- Không chạy đi. Chạy lên trên, vào phòng của ông ta, còn đi đâu được? Nhưng không cho tôi lên theo nữa.
- Sao nữa, thế ông ta sống ở đấy à? Một nơi hơi lạ đối với một đại nhân, cô có nghĩ thế không?
- Ôi dào, người ta có thể sống ở chỗ nào người ta thích. Mặc xác lão!
Holmes đã đi ra cửa, khi ngang qua tôi anh ta thì thào:
- Nhanh, Watson, đi nào!
Chúng tôi lại lao vào sương mù. Holmes chộp tay tôi để lôi đi, không nghĩ ngợi gì cả.
- Nó ở trong tay ta rồi, Watson! Tớ tin là thế. Chúng ta đã chạm được vết con quỷ. Nó có thể làm nhiều chuyện, nhưng không thể vô hình cậu ạ.
Mỗi lời của anh chàng Holmes đang lôi tôi chạy đi, đều vang lên nốt hân hoan. Mấy phút sau chúng tôi đã vừa vấp vừa bưóc lên trên theo một cầu thang hẹp sát vào bức tường gỗ.
Mức căng thẳng vẻ như quá sức đối cả với bạn tôi. Holmes thở hổn hển và khó khăn khi nói ra từng tiếng:
- Paken là một khu nhà gỗ thảm hại, Watson ạ. Khu Waitrepon này nhiều nhà như thế, may mà tớ biết rõ nó.
Tôi nhìn lên và thấy là chúng tôi đang lại gần một cánh cửa hé mở. Cả hai đã tới bậc trên và Holmes lao vào trong phòng. Tôi cũng vội vàng vào theo.
- Chó má thật! - Holmes thốt lên - Có đứa nào đó đã ở đây trước ta!
Suốt thời gian dài làm quen với Holmes tôi chưa bao giờ thấy bạn mình như vậy - Đúng là biểu tượng của nỗi thất vọng sâu sắc: Anh ta đứng như pho tượng
giữa căn phòng nhỏ rách nát, tay cầm khẩu súng ngắn. Chỉ có cặp mắt long lanh sáng quẵc.
- Nếu như đây là hang ổ của Kẻ mổ bụng - tôi thốt ra - thì nó đã tẩu thoát mất rồi.
- Và tẩu khỏi đây mãi mãi. Không còn hồ nghi gì nữa!
- Có thể Lestrade cũng mò theo dấu vết của nó.
- Tớ cuộc rằng không. Lestrade lúc này đang mò mẫm ở các ngõ khác.
Trong phòng hết sức lộn xộn, rõ ràng là Kẻ mổ bụng đã bỏ đi trong lúc vội vã.
- Ở lại đây chẳng còn ý nghĩa gì - Holmes nói - Đối thủ của chúng ta thừa đủ trí khôn để xoá mọi tang chứng trước khi bỏ chạy.
Lúc đó, có lẽ do muốn chuyển sang chủ đề khác mà tôi sực nhớ đến lá thư của Mycroft gửi cho Holmes. Vì những chuyện hồi hộp này mà tôi quên khuấy đi mất.
Tôi đưa lá thư. Holmes bóc toạc ra.
Nếu tôi đang chờ câu cám ơn thì ngược lại, đọc xong hắn lạnh lùng nhìn tôi.
- Anh có muốn nghe Mycroft viết gì không
- Cũng muốn.
- Mẩu giấy nói: “Sherlock Holmes thân mến! Trong tay anh có một thông tin có thể giúp chú, nhận nó bằng cách nào sẽ thông báo sau: Người mang tên Mack Klein là chủ của quán rượu “Thiên thần và Vương miện”. Klein mua được quán này chưa lâu, khoảng bốn tháng truớc đây.” Anh của chú, Mycroft.
- Đúng, đúng đấy Holmes - tôi bật ra - tôi biết về chuyện này. Tôi được biết tin này qua cô gái mà tôi ngồi cùng trong “Thiên thần và Vương miện”. Klein là một loại người nguy hiểm. Tôi có ấn tuợng là hắn làm cả vùng quanh đây kinh hãi.
Holmes giật người, giơ hai tay lên trời và nắm chặt hai bàn tay vào nhau.
- Hỡi thượng đế tối cao, tôi đang bị ngập đến gối trong sự mê muội ngu xuẩn!
Lờ mờ thấy mình có lỗi, tôi chỉ biết nói mấy câu yếu ớt:
- Holmes, tớ không hiểu...
- Vậy thì anh thật vô tích sự, Watson. Đầu tiên là anh nhận được một tin có thể giúp tôi gỡ các rối rắm của sự việc, mà anh đã cao thượng giữ chặt nó trong bụng anh. Sau đó thì anh nhận được mẩu giấy không kém phần quan trọng như vậy, mà anh cũng quên nốt. Watson, Watson, anh đứng về phía ai vậy!?
Nếu trước đây tôi chỉ thấy ngượng thì lúc này bối rối hoàn toàn. Không nói chuyện tranh luận mà ngay việc thanh minh tôi cũng không làm được.
Tuy nhiên Holmes không phải là người dềnh dàng trong việc chọn quyết định.
- Tới “Thiên thần và Vương miện”, Watson! - hắn kêu lên khi lao ra cửa - Không, đầu tiên hãy tới nhà xác đã! Chúng ta sẽ trưng bày cho con quỷ thấy một mẫu vật của tội ác của nó.
TIN TỨC CỦA QUÁ KHỨ
Người ta bấm chuông ở cửa.
Enleri đặt bản ghi chép xuống. “Chắc lại tay chơi ấy. Có nên mở cửa cho hắn không nhỉ” - Thám tử nghĩ.
Nhưng đó không phải là Grant Ame mà là người đưa thư, đưa đến bức điện báo chưa ai kí nhận. “Tại sao anh để kênh máy mãi. Nêú đứt thì nối vào, nếu không bố phải về ngay".
Chiếc máy điện thoại vừa hồi sinh đã kêu vang. Enleri rút chiếc máy cạo râu khỏi ổ cắm, cầm lấy ống nghe - Không ai khác ngoài cụ via ra - Anh chàng nghĩ.
Nhưng đó hoàn toàn không phải là thanh tra Kuin. Người thám tử nổi tiếng nghe thấy giọng run run của một lão bà.
- Ngài Kuin phải không ạ?
- Vâng.
- Tôi cứ chờ để ngài gọi điện cho tôi.
- Tôi cần phải xin lỗi cụ - Enleri nói - Tôi đã định gọi điện cho cụ nhưng bản ghi chép của bác sĩ Watson đến tay tôi đúng vào lúc đang bận nhất. Tôi ngập đến tai trong đống ngổn ngang của câu chuyện chính tôi đang viết, và đang bị thúc giục.
- Rất tiếc.
- Chính là tôi phải lấy làm tiếc, mong cụ tin là thế cho.
- Có nghĩa là ngài không có thời gian để đọc cho xong?
- Không phải thế cụ a, câu chuyện rất lôi cuốn, tôi không thể cưỡng lại được mặc dù thời hạn công việc đang ép lại. Thực sự là tôi đành phải đọc từng lúc một. Hiện giờ còn hai chương nữa.
- Có lẽ, thưa ngài Kuin, tôi sẽ phải chờ trong khi ngài chưa thể kết thúc cuốn sách của ngài?
- Không, không. Các vấn đề của tôi đã được giải quyết và quả thực chính tôi cũng đang nôn nóng chờ đợi cuộc nói chuyện với cụ.
- Ngài có sự nghi hoặc nào về tính chân thực của bản ghi chép không, thưa ngài Kuin?
Lời nói với cách phát âm chuẩn xác, tự chủ và kìm giữ, giấu một nỗi băn khoăn hồi hộp mãnh liệt, mà Enleri Kuin nghĩ rằng mình không thể nào nhầm.
- Nói cởi mở với cụ là lần đầu tiên, khi Grant mang nó đến, tôi có nghĩ rằng đó là bản giả mạo. Nhưng chỉ lát sau là quan điểm của tôi thay đổi.
- Ngài có cho việc gửi bản ghi chép của tôi như thế là một trò chơi ngông không, ngài Kuin?
- Sau khi đọc vài chương tôi đã hiểu tất cả.
Giọng bà cụ tỏ vẻ không đồng ý:
- Ngài Kuin, Người không làm việc đó, Người không phải là Kẻ mổ bụng!
Enleri cố an ủi bà cụ:
- Đã nhiều năm trôi qua rồi. Có ý nghĩa gì chuyện đó bây giờ, thưa cụ?
- Sự công bằng luôn luôn có ý nghĩa. Thời gian xóa đi nhiều thứ, nhưng không xóa được tất cả.
Enleri lưu ý rằng mình còn chưa đọc xong bản ghi chép.
- Nhưng dẫu sao, tôi cảm thấy là ngài biết...
- Tôi nhìn thấy ngón tay chỉ vào đâu... Và nó sẽ tiếp tục chỉ cho đến tận cùng.
- Nhưng điều đó không đúng, thưa ngài Kuin! Lần này Sherlock Holmes đã nhầm lẫn.
- Nhưng bản ghi chép vẫn không được công bố cơ mà, thưa cụ...
- Thực tế đó không thay đổi được gì, ngài Kuin. Lời buộc tội đã rõ ràng, vấy bẩn không thể nào rửa được.
- Nhưng cháu có thể làm được gì? Không ai có thể thay đổi được việc đã xảy ra ngày hôm qua.
- Bản chép tay đó là vật duy nhất mà tôi có, thưa ngài! Bản chép tay và sự đặt điều quái gở đó! Sherlock Holmes không phải là không có lỗi như mọi người. Chỉ Thượng đế giữ cho mình quyền vô tội. Sự thật bị che dấu đâu đó trong chính bản chép tay này. Tôi cầu xin ngài hãy tìm ra nó.
Điện thoại đã bị ngắt. Enleri quăng ống nói lên giá đỡ và cáu kỉnh nhìn nó. Đúng là thứ phát minh chó chết! Trong khi mình đang làm một chuyện tốt lành và phải lưu tâm tới sức khỏe của ông già như vậy. Thế mà lại sinh ra câu chuyện này nữa.
Enleri đã muốn văng tục để trút cơn giận dữ lên đầu Jhon Watson - tay đốc tờ y học với cái thói khoái chép tiểu sử của y, nhưng sau đó anh ta thở dài khi nhớ lại giọng nói run run của bà lão, đành lại vùi đầu vào đọc cho xong.