Cuối thời Đại Mạc, hoàng đế đương triều hoang dâm vô độ, chẳng những ban phát chiếu lệnh khiến cho sưu cao thuế nặng, lại còn trao quyền lực cho nịnh thần, khiến cho cuộc sống dân thường vô cùng thống khổ, tiếng oán than khắp nơi.
Năm nay đã là năm thứ ba, trời chẳng chịu giáng cơn mưa. Đất đai khô khốc nứt nẻ. Hoa màu chẳng thể nào gieo trồng được.
Nếu lúc trước người dân còn có thế sống dưới sự bóc lột nặng nề, thì bây giờ đường sống đã không còn nữa.
Phản!
Nghĩa quân trỗi dậy. Thế gia đại tộc mượn cơ hội mà xưng vương xưng bá. Họ thi nhau giành lấy binh quyền hòng chiếm đoạt quyền to, tuyệt nhiên không hề suy nghĩ cho dân dù chỉ một chút.
Đến khi hoàng đế phát hiện thì thế cục đã không thể cứu chữa rồi. Ông ta thực hành vài biện pháp ngăn cản, tất cả không ngoài dự đoán đều thất bại. Vị hoàng đế này lập tức quyết định dùng số binh mã ít ỏi còn sót lại bảo vệ kinh thành, ngày ngày đóng cửa mà tiếp tục sa đoạ.
Đến nỗi chín Châu? Dù sao thì cũng đã mất rồi, thôi kệ vậy!
Dân oán sao? Oán chứ! Nhưng dân thường thì làm sao mà đấu lại với kẻ có thế có quyền.
Một hai năm đầu còn đỡ, qua đến năm thứ ba, đến cái rễ cỏ cũng chẳng còn đừng nói gì đến lương thực.
Vì mạng sống, người dân buộc phải di chuyển. Họ mong sao có thể tìm được mảnh đất lành.
Một người, hai người, rồi ba người, đến cuối cùng đã biến thành những cơn sóng triều được hợp thành từ hàng nghìn, hàng trăm nghìn dân.
Người ta gọi đó là dân chạy nạn hay nạn dân.
Dân chạy nạn xuất phát từ Mộc Châu, như một quả bóng tuyết càng lăn càng lớn. Họ dìu già dắt trẻ một đường thẳng tiến phía nam. Nơi mà mọi người đồn thổi với nhau rằng khí hậu ôn hoà, không bị hạn hán làm ảnh hưởng. Ai cũng không biết nó có phải sự thật hay không, nhưng bọn họ đã không còn cách nào khác, dù sao ở lại sẽ chết, mà đi thì còn có hy vọng, không phải sao?
————————————
Cách kinh thành gần ngàn dặm theo hướng Nam có một căn miếu đổ nát nằm cạnh đường lớn, không biết thờ thần phật nào mà bị bỏ hoang lâu năm. Bức tượng bên trong cũng vỡ vụn không còn nhận rõ. Không khí ở đây nóng đến mức như muốn nấu chín da thịt.
Hai bên đường lớn từ miếu dọc theo hướng bắc có rất nhiều người dừng chân nghỉ ngơi. Chỉ thấy trên thân họ là bộ quần áo rách mướp và dơ bẩn, chẳng biết bao lâu chưa thay chưa giặt rồi.
Bọn họ tay xách nách mang. Người thì đẩy xe, phần lớn không gian trên xe chứa hành lí, đôi khi có cả cụ già và trẻ nhỏ. Người thì vác đồ đạc trên vai. Phụ nữ dắt theo con thơ còn thanh niên trai tráng dẫn theo cha mẹ ông bà.
Tất cả họ đều có đặc điểm chung là gầy trơ xương, mắt to và lồi, bụng phình ra, môi nứt, biểu cảm chết lặng.
Lúc này, hoàng hôn chuẩn bị buông xuống. Nhiệt độ vẫn chưa chịu hạ thấp. Cái nóng vẫn vậy, như muốn bốc hơi hết những giọt nước cuối cùng.
Những người đến sau đành phải nghỉ ngơi ở ven đường khi mà căn miếu trước mặt đã chật kín hết chỗ.
Bọn họ chia theo từng gia đình, cách nhau một khoảng cách nhất định, an toàn và hợp lí.
Ở thời buổi loạn lạc, ai cũng hiểu rằng nạn hạn hán tuy đáng sợ nhưng nó không đáng sợ bằng lòng người. Thời điểm khó khăn, đâu phải ai cũng giữ vững được ranh giới của lương tâm. Có nhiều kẻ đã mất đi bản tính lương thiện, để phần con lấn át hết phần người... Những kẻ đó đã không còn là con người nữa rồi!
Màn đêm đến như đã hẹn, đoàn người liền vội vã nghỉ ngơi sau một ngày dài mệt mỏi. Chỉ có những ai được giao nhiệm vụ gác đêm là còn thức. Họ cố gắng chống mí mắt lên, giữ vững tinh thần để quan sát xung quanh.
- Á...
Tiếng hét của gã đàn ông nào xé toạc đi sự tĩnh lặng giữa khuya, khiến tất cả mọi người nháo nhào bò dậy.
Trong bóng tối lờ mờ, đoàn người nhận ra sự ầm ĩ đó đến từ căn miếu cũ. Họ bàn tán xì xào.
Khẳng định là xảy ra chuyện rồi!
Qua một lát, vài nhóm có đông thành viên nhanh chóng cho người tiến đến xem xét. Những nhóm khác chỉ biết đứng tại chỗ ngóng trông. Họ sợ hãi dựa sát vào nhau. Nếu nhà đông người thì không sao, chứ ít như bọn họ mà còn đi hóng chuyện, lỡ gặp phải điều gì thì không ai che chở người già và trẻ nhỏ.
Lục tục có năm sáu gã đàn ông tiến về phía miếu. Những người khác đã không thể ngủ, đều đứng dậy đề phòng.
Đêm nay chẳng có tí ánh trăng nào nên họ đi cũng không nhanh, phải một lát đã đến nơi.
Họ đứng ở cửa, từ đây có thể nhìn xuyên suốt đến mục tiêu. Chỉ thấy tận cùng bên trong miếu, nơi gần sát với cửa sau, mười hai gã đàn ông đang bao vây một nhóm người. Trên tay bọn họ đều cầm vũ khí, đa phần là gậy gộc và dao to. Có một người trong số họ bị thương. Gã ta ôm lấy cánh tay phải. Máu theo kẽ hở mà nhỏ giọt xuống mặt đất. Chẳng mấy chốc, máu đã đọng thành vũng. Mặt gã đó cũng trắng dần.