Khuê các ba thước
Nhất mộng hoa tư.
一一
Từ Thanh Viên vừa nói xong, lão phu nhân vốn định rời đi lại ngồi xuống.
Lương Khâu ngồi bên cạnh lão phu nhân cau mày, lắc đầu với Từ Thanh Viên, ra hiệu bảo nàng đừng nói tiếp.
Mà lão phu nhân cầm quải trượng trong tay dừng lại đôi chút: "Nữ tử bỏ trốn, không danh không phận, không được cưới hỏi đàng hoàng. Lộ Châu Nhi ngược lại nói ta xem, vở kịch này hay ở chỗ nào?"
Tài đọc nhanh cùng xem qua là đã nhớ của Từ Thanh Viên vào lúc này phát huy được tác dụng. Lúc nàng đang xem vở kịch vừa rồi, nhưng tâm trí lại không đặt trên vở kịch, nghe không hiểu được những kẻ phấn son đầy mặt trên sân khấu lúc đó đã diễn cái gì. Nhưng bây giờ nàng đã hiểu:
Vở kịch《Thuyết lương duyên》này, kể về một vị tiểu thư khuê các trong buổi yến thượng mừng thọ tại gia mà quen biết được một chàng nam diễn viên đến hát hí khúc chúc mừng. Nam diễn viên này nhờ vào hát hí khúc mà có nhiều kiến thức, vì vậy mà được các khuê tú đánh giá cao. Sau khi hai người bí mật gặp gỡ nhau trong một thời gian dài, khuê tú được người trong nhà hứa hôn với con cháu của một vị quan đại thần trong triều.
Vào đêm trước khi khuê tú xuất giá, hai người đã bỏ trốn. Một đêm tuyết rơi nọ, nam diễn viên bị các quan chức chính phủ bắt lại, dùng gậy đánh đến chết, khuê tú đã tự sát theo hắn. Tình cảm của hai người đã làm lay động âm phủ, yêu ma hoá kiếp thành người, cuối cùng bọn họ nên duyên vợ chồng.
Mà vở kịch Tích Thiện Tự diễn hôm nay là 'Đêm xuân' trích trong 《Thuyết lương duyên》. Người ta nói rằng hai người không hẹn mà gặp trong viện vào đêm trước lễ đính hôn của khuê tú, xung quanh là hoa cỏ cây cối, trời lên trăng lặn, họ bày tỏ tình cảm của mình với nhau.
Từ Thanh Viên hơi ngạc nhiên sau khi đọc vở kịch.
Hầu hết các vở kịch mà nàng đã đọc được trước đây, phần lớn đều rất thô lậu, chỉ có số ít là tinh phẩm. Mà phần trích đoạn trong vở kịch đưa tới tay nàng, chưa cần đề cập tới nội dung như thế nào, văn chương tao nhã, văn phong tú lệ tinh tế. Nàng có thể mạnh dạn suy đoán rằng, ngay cả khi tác giả không phải là mọi người, kiến thức và tài năng của bọn họ cũng tốt hơn so với những người bình thường đã đọc được hai cuốn sách.
Sau khi Từ Thanh Viên phán đoán đại khái nội dung vở kịch, nàng hơi ngước mắt lên, vẻ mặt của mọi người rơi vào trong mắt nàng.
Khuôn mặt lão phu nhân lạnh lùng, với những nếp nhăn sâu quanh mắt; Lương Khâu lo lắng nhìn nàng; Phùng Diệc Châu giống như các nữ tử khác của Lương Viên hoặc hả hê khi người khác gặp họa hoặc trong mắt tràn đầy vẻ khó hiểu.
Ánh mặt trời chiếu sau lưng Quảng Ninh công chúa, khuôn mặt và biểu cảm không rõ ràng. Các nữ ni Tích Thiện Tự bị cảnh tượng trước mắt làm cho luống cuống; vẻ mặt của hai vị sư thái cũng khác nhau; Lâm Tư Niên vốn còn đang ủ rũ, nhưng khi thấy nàng đứng lên, hắn lại ngồi xuống, chỉ có điều thiếu hạt dưa để cắn nữa thôi.
Về phần Vi Phù, huyện lệnh huyện Trường An, hắn là người mà Từ Thanh Viên rất muốn ngăn cản. Hắn và đám tuỳ tùng phía sau đã đứng dậy muốn rời đi, lúc này lại quay đầu nhìn nàng.
Vi Phù dịu dàng tao nhã, giống như Lâm Tư Niên, hắn không hiểu được mục đích của Từ Thanh Viên là gì. Chỉ là trong mắt Lâm Tư Niên tràn ngập ác ý cùng giễu cợt, mà trong mắt Vi Phù vẫn chưa phai đi nụ cười lễ độ, phần lớn là tò mò cùng thiện ý.
Thấy Từ Thanh Viên không nói chuyện, lão phu nhân gõ gõ quải trượng, nói ra kiến giải của mình: "Không giấu diếm gì công chúa điện hạ, lão già này chưa bao giờ thích loại kịch như vậy. Lang quân nữ lang nhờ bà mối mà kết thành lương duyên, cha mẹ hai nhà gặp mặt, hợp bát tự và nhận lễ vật. Đây mới là cưới hỏi đàng hoàng, mới có thể được người khác xem trọng."
"Một nữ tử chưa xuất giá, đem tình yêu treo ở ngoài miệng. Cả ngày tơ tưởng đến thư sinh này, con hát kia, rồi vương công quý tộc nọ, nằm mơ rồi tự mình cho là thật. Không biết kiểm điểm, gây hại cho chúng sinh. Loại kịch này sao có thể ngang nhiên đến hát!"
"Xem loại vở kịch kiểu này, nữ tử nào cùng muốn nghĩ tới tư xuân, đều muốn bị người ta bắt cóc đi mất, không biết giúp chồng dạy con phu xướng phụ tùy, chuyên học làm thế nào để bại hoại thanh danh. Xướng loại hí này, viết loại vở kịch này đều hẳn là nên bị đẩy ra đem đi giết hết!"
Sắc mặt Lương Khâu càng thêm cổ quái.
Hai vị sư thái của Tích Thiện Tự, Đỗ sư thái và Giang sư thái đều nhìn qua. Ánh mắt Đỗ sư thái thoáng vẻ trào phúng, Giang sư thái lại tràn đầy sự xấu hổ và bất an.
Quảng Ninh công chúa nhíu mày. Nàng ta tựa hồ cảm thấy thái độ của lão phu nhân này có hơi thái quá, một vở kịch mà thôi, hà tất gì phải biến đơn giản thành phức tạp. Bất luận là Nam quốc tiền triều hay triều đại Ngụy quốc, phong tục tập quán dân gian đều vô cùng cởi mở, nữ lang không cần lựa chọn bỏ trốn theo cái gì... Nhưng cũng không cần phải kịch liệt công kích vở kịch này.
Huống hồ, lão phu nhân được xem như là đang ngầm chỉ trích Quảng Ninh công chúa một phen. Hôm nay Quảng Ninh công chúa tới Tích Thiện Tự, vốn là muốn gặp phu quân.
Mặc dù không gặp được đối phương.
Người nọ có lẽ cũng không thích nàng....Cả buổi người nọ chỉ nhìn chằm chằm một mình nàng ấy, người đứng ra nói vở kịch này rất hay, Từ Thanh Viên.
Từ khoé mắt Từ Thanh Viên nhìn thấy Vi Phù mỉm cười, hắn lại định rời đi.
Nàng bất chấp khó khăn mở miệng: "Con thực sự cảm thấy vở kịch này đặc biệt hay, hiếm khi có vở kịch nào hay như vậy. Kiến giải của tổ mẫu, con không đồng ý."
Ánh nắng bên kia như ngọn lửa thiêu đốt, Vi Phù cũng không vì vậy mà dừng bước. Hắn và đám tuỳ tùng đi qua hành lang phủ đầy cây xanh, bước qua Nguyệt môn là tiến vào trong nội tự.
Từ Thanh Viên ngẩng đầu lên, trầm giọng nói: "Thấy mầm biết cây, nhìn rõ tình cảm chân thật. Vở kịch này nếu chỉ bàn luận trên phương diện đạo đức và lễ nghĩa mà nói, tất nhiên là rất không tốt. Nhưng lúc Nam quốc còn đang đương triều, trong triều đình vẫn có nữ tướng quân, nữ tướng quốc, họ là tấm gương sáng cho thân phận của những người phụ nữ. Thuở mới lập nước, cũng có công chúa điện hạ theo cha chinh chiến, vô cùng anh dũng mà đấu tranh vì chính nghĩa. Hiện giờ cũng chỉ là một vở kịch mà thôi, tại sao lại là không biết kiểm điểm, gây hoạ đến chúng sinh? Nó còn không đảm đương nổi danh tiếng lớn như vậy đâu."
Nhân vật chính "Công chúa điện hạ theo cha chinh chiến", Quảng Ninh công chúa ngồi ở chỗ này mặt không chút thay đổi.
Chẳng qua là Từ Thanh Viên không nhận ra mà thôi.
Lương lão phu nhân thấy nàng thật sự cãi lại, nhất thời thực sự tức giận: "Bỏ trốn chính là sai! Từ xưa đến nay, đều không hợp lễ nghĩa! Ngươi đang nghĩ gì mà lại đi biện minh cho loại kịch này?"
Vi Phù đứng ở Nguyệt môn, hắn hứng thú quay đầu lại. Tuỳ tùng cúi đầu nói với hắn, hắn khoát tay, sau đó ra hiệu. Nếu những lời nói tiếp theo của Từ Thanh Viên không đủ làm hắn hài lòng, hắn sẽ rời đi.
Thuyền đến đầu cầu, Từ Thanh Viên không thể không đi.
Trong lòng Từ Thanh Viên trở nên kiên định, trái lại càng thêm bình tĩnh.
Nàng nhìn Lương lão phu nhân đang vô cùng kích động, giọng nói rõ ràng:
"Chạy trốn là không đúng, nhưng tất cả tình cảm của con người đều được hoá thành chuyện xưa, được biểu diễn trên sân khấu kịch, vì vậy không thể nhìn nhận thuần túy dưới góc độ đạo đức và lễ nghĩa để đối đãi nữa rồi. Nếu lấy đạo đức và lễ nghĩa ra để đánh giá hết thảy chân tình hay giả dối trên thế gian này, phải chăng vì những luật lệ và quy định khắt khe, mà đã tạo ra vô số con rối quá mức cứng nhắc và rập khuôn, ngay cả một chút thú vị cũng không có?"
"Giống như khuê nữ và nam diễn viên trong vở kịch này tâm đầu ý hợp, những gì mà chúng ta nhìn thấy, không chỉ nên là 'không đứng đắn', mà là vì sao nàng ấy phải làm như vậy. Quả thật như tổ mẫu đã nói, chỉ vì tình yêu mà bỏ trốn nhìn qua rất là keo kiệt, nhưng là nhân vật chính trong vở kịch, vị tiểu thư khuê các này từ nhỏ đã bị người nhà nàng giam cầm trong một thế giới, nàng không được ra ngoài, lại càng không được gặp người đời. Thật vất vả lắm trong nhà mới có một nam tử xa lạ tới, nàng thích, nhưng người nhà lại không cho phép nàng. Điều mà nàng muốn, chẳng lẽ là tình yêu hay sao? Điều khiến trái tim nàng rung động, chẳng lẽ là vì nam tử xa lạ kia đối tốt với nàng? Có phải tác giả viết vở kịch này chỉ đơn thuần là để chạy trốn thôi không?"
Mọi người ngây người nhìn nàng.
- -
Mặt trời ẩn sau những đám mây, trước sân khấu lặng ngắt như tờ.
Trời đất tối sầm lại, một tầng sương mù bao phủ lấy mọi người.
Lương phu nhân ánh mắt có chút mờ mịt, giọng nói trở nên sắc bén cao vút: "Bên ngoài đầy rẫy chiến loạn, người giết người phóng hỏa. Cái thế đạo này hỏng rồi, người nhà muốn bảo vệ nàng, nàng lại thà rằng tin tưởng một nam nhân xa lạ..."
Từ Thanh Viên: "Không, điều mà nàng ấy tin tưởng không phải là một nam nhân xa lạ kia, thứ nàng tin tưởng không phải là tình yêu. Khuê các ba thước, nhất mộng hoa tư (*). Tác giả của vở kịch 'Đêm xuân' này không phải viết vì tình yêu mà chạy trốn, mà là để thoát ra khỏi chốn khuê phòng ở lầu thêu hoa (còn gọi là tú lầu) đang giam cầm nàng. Mọi người nhìn xem, trong trích đoạn 'Đêm xuân', khuê tú và nam diễn viên nói về tình yêu dưới ánh trăng, nhưng bọn họ không chỉ nói về tình yêu, họ còn tán gẫu về sự thăng trầm của đất trời, sự thay đổi của thế gian, và quan điểm của họ về mọi thứ."
*Tưởng gần mà xa, giấc mơ vô ích mà rất khó để thực hiện được.
"Vị tiểu thư khuê các mà tác giả của vở kịch này đắp nặn lên không phải là một cô nương bình thường bị tình yêu làm cho mù quáng. Những gì tác giả viết lên là chiếc lồng giam mà người nhà nàng đã dựng lên để trói buộc, giam hãm nàng. Khuê tú bỏ trốn vào ngay trong đêm, chạy trốn đi cũng không chỉ vì một tình lang, mà còn là vì vứt bỏ đi những thứ đã khiến nàng khổ sở."
Lão phu nhân đột ngột đứng dậy, vẻ mặt đầy giận dữ: "Ngươi nói bậy! Ngươi nói dối! Nàng chính là vì tình mà không cần đến người nhà, không biết xấu hổ, hành vi không đoan chính. Bên ngoài tất cả đều là kẻ xấu, người nhà là để bảo vệ nàng không thương tổn. Từ xưa đến nay, vẫn là như vậy... Nàng hẳn là nên giúp chồng dạy con..."
Từ Thanh Viễn cao giọng: "Từ xưa đến nay, không phải nữ tử đều bị gài bẫy hay sao? Tổ mẫu khiển trách nàng không lễ nghĩa, không liêm sỉ, nhưng nàng đâu chỉ bị giam cầm về thể xác, mà còn là linh hồn, tự do, tư tưởng, và quan điểm!"
Giọng điệu của Thanh Viên càng lúc càng nhanh hơn:
"Xưa nay, tất cả những vở kịch trái với lẽ thường của các nữ tử đều không chỉ vì tình yêu. Không biết tổ mẫu đã từng nghe nói tới《 Mẫu Đơn Đình》chưa? 'Mộng ngắn mộng dài đều là mộng, năm đến năm đi là năm nào?'."
"Tổ mẫu, người đã từng nghe nói đến《Ly Hồn Ký》chưa? Biết tình vua sâu nặng đâu dễ, muốn tự sát báo đáp, liền liều mạng chạy."
"Các nàng đang chạy trốn, là ràng buộc của xã hội áp đặt lên con người các nàng, và các nàng lấy tình yêu làm cái cớ để tiến tới một thế giới rộng lớn hơn!"
Lương Khâu nhìn Từ Thanh Viên thật sâu.
Tất cả mọi người có mặt đều kinh ngạc mà trầm ngâm nhìn Từ Thanh Viên.
Cơ thể Lương lão phu nhân phát run, đôi mắt đục ngầu đẫm lệ, run rẩy nắm lấy quải trượng muốn đánh Từ Thanh Viên, mà bà ta bắt đầu nói năng không rõ ràng:
"Châu Châu không nghĩ như vậy, Châu Châu Nhi, ngươi không thể làm như vậy...."
Từ Thanh Viên nhắm mắt lại.
- -
Sấm sét rền vang trên bầu trời, mây mù kéo đến dày đặc.
Khi mọi người còn chưa kịp phản ứng, Lương lão phu nhân đã điên cuồng lao về phía Từ Thanh Viên, nước mắt giàn giụa đầy mặt:
"Ngươi mau rút lại lời nói đi! Tổ mẫu là vì bảo hộ các ngươi những nhi tử này, các ngươi đâu biết được thế sự nông sâu, tộc người Mộ thị đã vượt qua Hoàng Hà, chính là vì muốn làm chủ Trường An, vua của Nam quốc đều bị thiêu chết, chỉ còn mỗi tiểu Thái tử Tiễn kia, lại bị bạn bè xa lánh, một bàn tay chẳng vỗ nên tiếng....."
"Thế đạo này thật đáng sợ, đừng chỉ nghe đến tên của Thái tử Tiễn, mà liền muốn ra ngoài..."
Lão phu nhân chế trụ Từ Thanh Viên lại, rồi bắt đầu bóp cổ Từ Thanh Viên.
Từ Thanh Viên bị bà ta bổ nhào tới như vậy, liền bị đụng ngã xuống đất. Lương Khâu sợ hãi kêu một tiếng "Tổ mẫu", vội vàng chạy tới ngăn. Các nữ tử đang xem kịch cũng chạy đến:
"Tổ mẫu, tổ mẫu, người không sao chứ......"
"Từ Thanh Viên, ngươi mau xin lỗi tổ mẫu đi!"
Từ Thanh Viên bị đè ép trong lòng lão phu nhân, còn bị bà ta bóp cổ đến mức không thở nổi. Lại thêm eo bị va đập vào buổi sáng đi thăm dò Lương Khâu. Lúc này, nàng bị một lão bà cường tráng giữ chặt, nàng bất giác cảm thấy khó thở, sắc mặt tát mét, toàn thân vô cùng đau nhức.
Trong lúc mơ hồ, nàng nhìn thấy vạt áo của Vi Phù đi tới......
Nàng không biết có phải ảo giác hay không, nhưng hình như nàng nghe thấy giọng nói bình tĩnh của Yến Khuynh: "Kết án đi."
Kết án đi, kết thúc vụ án.
Trong lúc mê mang, Từ Thanh Viên được Lương Khâu cứu thoát khỏi vòng tay của lão phu nhân. Nàng quỳ xuống một bên ho khan, quay đầu nhìn lão phu nhân nổi điên xong thì ngất đi, nàng nhẹ giọng hỏi:
"Diệp Thi chính là tác giả của vở kịch《Thuyết lương duyên》này."
"Nói tới lương duyên, cái tên này, chẳng phải là 'Tỏa Lương Viên' hay sao?"
"Có phải Diệp Thi có nhũ danh là "Châu Châu" không? Nhũ danh của ta là Lộ Châu Nhi, Phùng Diệc Châu được gọi là Diệc Châu, nhũ danh của Vệ Miểu là Vũ Châu......Người tổ mẫu muốn giam giữ, muốn vãn hồi, vẫn là cô nương tên Diệp Thi kia đúng không?"