Tạm dịch: Người yêu bạc đầu, tình mãi chẳng phai.
“Hai đoạn phân tích lúc nãy lần lượt được trích từ hai quyển sách này, thầy nhớ trong thư viện Hải Đại có cho mượn đọc, nếu các bạn cảm thấy thích, thì có thể đến đó đọc hoàn chỉnh hai quyển sách này nhé. Vậy thì, buổi học hôm nay đến đây thôi, các bạn à, chúng ta tan học.”
Giang Trọng Lâm đứng trên bục giảng thu dọn đồ đạc, người đến nghe anh giảng, không chỉ có sinh viên, còn có một số người trí thức ở ngoài trường, và một số giáo viên trong trường nữa, lớp học chuyên đề mà mỗi khoa mỗi tháng có một lần này được mở công khai, nhằm hướng đến tất cả mọi người, người dạy có thể từ giảng viên trẻ tuổi nhất đến giáo sư danh tiếng lâu năm như Giang Trọng Lâm, thay phiên nhau lên lớp.
Có nhiều giảng viên với phong cách giảng bài dí dỏm, hài hước, hoặc ngoại hình đẹp mắt, người đến học sẽ rất nhiều, mà giáo sư Giang, nhìn chung trong tổng thể các phong cách giảng dạy anh được xem như một giáo sư rất nghiêm túc trong học thuật, sinh viên đến nghe anh giảng không phải rất đông, nhiều nhất là sinh viên khoa Văn học, còn những người trí thức đến học lớp của anh, hầu như đều là những học giả khá nổi tiếng trong giới. Tuy không so được với một lớp học ngồi đầy người, nhưng chất lượng của lớp học này lại cực kỳ cao.
Du Dao trà trộn trong loại trường hợp này, không hề hấp dẫn sự chú ý của người khác.
Hôm nay vừa hay cô được nghỉ, Qua Qua vẫn đang đi học, mà buổi sáng hôm nay thức dậy hình như thầy Giang có hơi khó chịu, ho vài cái, cho nên Du Dao suy nghĩ một lát liền dứt khoát lặng lẽ đi theo anh đến Hải Đại, lúc thầy Giang đang giảng bài, Du Dao chui vào trong góc lớp nghe, chỗ cô đang ngồi là một nơi ‘phong thuỷ bảo địa’, có một cây quạt tròn to tản ra khắp phòng học lớn, vừa hay nằm bên cạnh cửa sổ, hơn nữa ở đằng trước có một cây cột lồi ra, trước mặt còn có một cái rèm cửa sổ buông xuống nữa, dưới tình huống đông người thế này, Du Dao bị che lại hơn nửa thân người, có thể nói là người không có gì nổi bật nhất.
Thật ra Du Dao rất muốn nể mặt thầy Giang, nghiêm túc nghe anh giảng bài, ngặt một nổi, lúc Du Dao trong bầu không khí mà ai nấy đều chăm chỉ nghe giảng này, cảm giác buồn ngủ quen thuộc ùa về trong cô. Có lẽ là do khoảng thời gian bát nháo thời cấp 3 ảnh hưởng đến Du Dao, mỗi lần cô ở lớp học, nếu như người khác đều nghiêm túc học hành, cô sẽ vô cùng buồn ngủ.
Cộng thêm việc cô cực kỳ quen thuộc với giọng điệu giảng bài này của thầy Giang, không nhanh không chậm, thanh âm ôn hoà trầm ổn, khiến người ta có cảm giác như đang tắm gió xuân, đồng thời cũng làm người ta lâng lâng buồn ngủ như mỗi dịp xuân về. Du Dao thấy đây có lẽ là di chứng sau khi có bầu con gái, dù sao hồi ấy tối ngày nào cũng nghe thầy Giang thai giáo, đọc bài văn, cô xem nó như một khúc hát ru vậy, nghe mãi nghe mãi thì thiếp đi luôn.
Nói tóm lại, lúc Du Dao nghe được một nửa bài giảng thì đã ngủ gục, ngay cả khi nào tan học cô cũng chẳng biết. Lúc cô giật mình tỉnh dậy, ngẩng đầu lên nhìn, phát hiện nguyên lớp học đều trống không.
Du Dao: “…” Chậc, buổi học của thầy Giang đã kết thúc rồi, lát nữa không biết nên đi đâu đây nữa.
Ngay lúc cô đang suy nghĩ như thế, cô phát hiện trên người mình được đắp một cái áo khoác, sọc đen xám quen mắt, là áo khoác lúc sáng trước khi thầy Giang ra cửa cô chọn cho anh. Như cảm giác được gì đó cô quay đầu lại, Du Dao vừa hay đối diện với ánh mắt của thầy Giang. Anh ngồi ở vị trí phía sau cô, trong tay cầm một cuốn sổ ghi chép để xem, sau khi phát hiện cô tỉnh thì ngẩng đầu nhìn cô.
“Em tỉnh rồi à? Bây giờ trời vẫn còn hơi lạnh, ngủ ở đây, cẩn thận cảm lạnh đấy, về nhà uống trước một viên thuốc cảm đi nhé.” Giang Trọng Lâm đóng lại quyển sổ ghi chú nói.
Du Dao ho khan một tiếng, “Ừm, lớp học của anh kết thúc hồi nào vậy, em không chú ý… hoặc là anh nói một chút sao anh lại phát hiện ra em đi?”
“Em thấy vị trí này của em, thường thì giáo viên tuyệt đối sẽ không để ý tới đâu.”
Thầy Giang cười nhẹ. Vì anh không phải là thầy của cô, mà là chồng, cho nên có thể chú ý đến. Trên thực tế, lúc thầy Giang giảng bài chưa được bao lâu đã phát hiện ra thân hình của một sinh viên trong một góc nhỏ hàng thứ bảy có phần hơi quen thuộc. Nhưng khả năng nguỵ trang ẩn mình của cô tốt quá, mặt cũng chẳng lộ ra, lúc đầu anh không dám chắc lắm. Sau đó, thi thoảng anh cũng quét mắt qua chỗ đó một cái, nhanh chóng phát hiện ra, lúc ‘sinh viên’ đó ngáp, lộ ra nửa khuôn mặt. Trong nháy mắt anh đã xác định, chính là Du Dao không sai.
Tan học, những người khác đều đi cả rồi, Du Dao không động đậy, Giang Trọng Lâm sao có thể không nhìn ra cô ngủ rồi chứ. Anh đợi đến cuối cùng, có vài sinh viên thấy anh chưa đi, nán lại hỏi anh một số câu hỏi, Giang Trọng Lâm cũng trả lời từng câu một, có một sinh viên nói lớn tiếng quá, Giang Trọng Lâm bèn ôn hoà bảo: “Ngại quá, em nói nhỏ tiếng một chút được không?”
Sinh viên đó hơi hoang mang, liền thấy thầy mình chỉ vào một góc nào đó trong phòng học, mấy sinh viên lúc này mới phát hiện thì ra còn có người chưa đi, cẩn thận nhìn lại lần nữa, người đó ngủ mất rồi, thầy Giang kêu họ đừng làm ồn để người đó ngủ.
“Trời, sao mà quá đáng thế, vậy mà lại ngủ trong lớp của giáo sư Giang á?” Một sinh viên thấp giọng nói với vẻ bực mình, trách cứ bảo: “Ỷ vào thầy dễ tính sẽ không tức giận mà.”
Giang Trọng Lâm cười ra tiếng, “Thầy cũng không dám tức giận với cô ấy đâu.”
Các sinh viên: “…?”
Giang Trọng Lâm: “Là vợ của thầy.”
Là sư mẫu trong lời đồn á?! Chạy đến nghe chồng mình giảng bài, đây là tình tiết cũ rích trong tiểu thuyết ngôn tình gì đây. Trong chớp mắt các sinh viên đột nhiên bị thồn một miệng thức ăn cho chó, sau khi bốn mắt nhìn nhau liền vội vàng tạm biệt thầy ra về, chọn cách để lại phòng học trống không cho hai vợ chồng thầy Giang.
Vì phòng này tiếp theo không có lớp học, Giang Trọng Lâm cũng không vội gọi cô tỉnh dậy, khom lưng ở bên cạnh nhìn cô một lát, thấy mặt cô ngủ tới mức dẹp lép rồi, anh cười cười lắc đầu, cởi áo khoác ra đắp lên cho vợ mình, sau đó ngồi ở phía sau yên lặng đợi cô tỉnh lại.
……
“Đi thôi, chúng ta về nhà.”
Du Dao đứng dậy, định trả lại áo khoác phủ trên người mình cho Giang Trọng Lâm, nhưng thầy Giang lại lắc đầu, ấn lại tay định cởi áo khoác của cô, “Em mới tỉnh dậy, bên ngoài gió thổi sẽ dễ ngã bệnh lắm, em mặc trước đi đã.”
Du Dao vẫn nhớ chuyện anh bị ho hồi sáng, “Còn anh, có chỗ nào khó chịu không, buổi sáng không phải anh còn ho vài cái sao?”
Thầy Giang lắc đầu, “Cổ họng anh hơi khó chịu, về nhà ngâm một ly nước sơn trà uống là ổn rồi, không phải bị cảm.”
Hai người vừa nói chuyện vừa đi ra ngoài, trên đường có gặp vài sinh viên chào Giang Trọng Lâm, ánh mắt đều dính lên trên người Du Dao, nhìn thấy áo khoác của Giang Trọng Lâm trên người Du Dao, tất cả sinh viên đều lộ ra vẻ mặt tế nhị, có một vài học sinh còn có chút kích động không hiểu vì sao nữa.
Vẻ mặt của thầy Giang bình tĩnh sóng vai với Du Dao ra khỏi toà nhà dạy học, đi đến một đoạn đường lớn rợp bóng cây hợp hoan, hoa hợp hoan hồng phấn nở rộ một góc trời. Du Dao nhặt một đoá hoa từ trên mặt đất lên, xoay vài vòng trước mặt Giang Trọng Lâm.
“Có một chuyện, muốn bàn với anh một chút.” Du Dao kéo một cánh tay của Giang Trọng Lâm.
“Chuyện gì vậy?” Giang Trọng Lâm hỏi.
“Sắp tới tháng 7 rồi, đến tháng 7 năm nay, là tròn 50 năm ngày kết hôn của tụi mình, là đám cưới vàng đấy, anh muốn làm một buổi tiệc nhỏ không, mời bạn bè người thân đến tụ họp cùng nhau?” Đám cưới vàng… thật ra chỉ là đám cưới vàng của một mình Giang Trọng Lâm thôi, đối với Du Dao mà nói, còn phải đợi đến mấy chục năm nữa, mới là đám cưới vàng của Du Dao. Đến lúc đó, có lẽ đám cưới vàng của cô, chỉ còn lại một mình cô mà thôi.
Ban đầu Giang Trọng Lâm có hơi do dự, nhưng anh nghĩ tới một chuyện khác, nên nhanh chóng đồng ý với cô. Những người năm đó cùng vai vế với anh và cô, bây giờ tuổi tác đều lớn cả rồi, không biết họ còn có thể sống mấy năm, nói không chừng ngày nào đó họ đã yên hơi lặng tiếng rời khỏi thế gian này, bây giờ mọi người có thể gặp mặt một lần, thì tính một lần, cũng không biết là ngày mai có thể gặp được nhau nữa không, có lẽ Du Dao, cũng muốn nhân lúc hiện tại, tụ họp gặp mặt nhau nhiều hơn vài lần.
Chỉ cần nghĩ tới đây, trái tim Giang Trọng Lâm liền tràn đầy thương mến và áy náy. Thương mến là do tình cảm phức tạp được nuôi dưỡng từ sự thâm tình nhiều năm và những tháng ngày chung sống bên nhau mấy năm nay. Trong sự cách biệt tuổi tác quá lớn, anh khó có thể không sinh ra tình cảm thương tiếc với người vợ mất đi mà tìm lại được này của mình, nó giống như loại cảm tình mến thương nuông chiều của người lớn với trẻ con vậy. Còn áy náy, là xuất phát từ việc chính anh không thể bầu bạn với cô lâu dài.
Nghe nói Du Dao và Giang Trọng Lâm muốn mở tiệc rượu mừng đám cưới vàng, Dương Quân lại vui vẻ kéo theo bạn già về nước giúp đỡ, lần này bà ấy còn dẫn cả cháu trai, cháu gái về nước luôn. Cháu gái của bà ấy là con lai, trổ mã vô cùng xinh đẹp, cũng rất lễ phép, Dương Quân thương cô bé nhất, cho dù cô cháu gái này thật ra là con của con dâu bà và chồng cũ của cô ấy, dựa theo quan hệ huyết thống mà nói, thật ra không tính là cháu gái ruột, nhưng có đôi khi loại cảm tình gọi là ‘thân tình’ này, không chỉ dựa vào huyết thống để đánh giá.
Cháu trai, cháu gái của Dương Quân, Du Dao đều biết, mọi người thường gặp mặt nhau trong video, cũng không có cảm giác xa lạ gì, vừa đến đây, cô cháu gái vừa ngoài đôi mươi kéo theo em trai đi tìm Qua Qua chơi. Mà Dương Quân, thì kéo tay Du Dao nói chuyện với cô, bà ấy mắc rất nhiều tật xấu của người già, trở thành một bà cụ rất dông dài, Du Dao ở bên lắng nghe, lắm lúc chọc cho bà ấy cười mãi không ngừng.
“Dao Dao, tao không biết có thể nhìn mày được mấy năm nữa đây.” Dương Quân có hơi cảm thán.
“Cho dù sau này gặp không được nữa, thì chỉ cần tao còn sống, không bị bệnh đãng trí của tuổi già, tao sẽ luôn luôn nhớ tới mày.” Du Dao vỗ vỗ tay bà ấy.
“Tao cần mày nhớ lâu như thế để làm gì, mày đó, kết thêm nhiều bạn mới đi, sống một cách nhiệt huyết lên, như vậy tụi tao đều có thể yên tâm.” Dương Quân thi thoảng sẽ như thế này, thật sự biến thành một người bề trên lớn hơn cô rất nhiều tuổi, dường như bà ấy không còn là cô bạn thân suốt ngày ‘hi hi ha ha’ với cô lúc trước nữa.
Ngoài Dương Quân, người đến tham gia tiệc mừng đám cưới vàng này, còn có họ hàng thân thích của Giang Trọng Lâm, một vài bạn bè và học trò của anh, đồng nghiệp của Du Dao và hàng xóm láng giềng, không phải rất đông người.
Du Dao đặc biệt chọn một khách sạn ngoài trời, quy cách phục vụ của khách sạn rất chu đáo, nghe nói đây là kỷ niệm đám cưới vàng 50 năm, khách sạn còn dựng một cái cổng vòm lớn cho họ, dùng hoa hồng trắng để dệt thành một cánh cổng hoa, hơn nữa còn trải thêm thảm đỏ.
Tiệc mừng được tổ chức vào hoàng hôn, bắt đầu từ sáng sớm, Du Dao chưa từng thấy mặt Giang Trọng Lâm, cô, Dương Quân và vài cô bạn đồng nghiệp cùng nhau đi thử lễ phục, cô chọn một chiếc váy trắng có kiểu dáng khá tương tự với chiếc váy cưới năm đó. Du Dao nhìn mình trong gương, cô cũng sắp 40 tuổi rồi, nói thật thì, cô của bây giờ không khác với hồi trước là mấy.
Chỉ là… cô sờ vào mái tóc đen của mình, đột nhiên nảy ra một ý tưởng.
“Tao muốn đi nhuộm tóc.”
“Nhuộm màu gì, màu đỏ à?”
“Không phải, là màu trắng.” Du Dao nói: “Thầy Giang nhà tao tóc bạc cả rồi, để trông xứng đôi với anh ấy hơn, tao cảm thấy hôm nay phải nhuộm tóc bạc mới được.”
Có lẽ sẽ doạ anh sợ đây, Du Dao có hơi mong đợi.
Ráng chiều hôm nay tuyệt đẹp vô bờ, nửa bầu trời thanh trong nhuốm màu xanh biếc, viền ngoài của bầu trời hơi ngã ánh hồng, sau đó chậm rãi đậm dần, biến thành màu tím, cuối cùng do sắc trời đã lặn về tây lại phủ lên thêm một lớp màu vàng và da cam, dưới ráng chiều tà rực rỡ, trong đại sảnh của bữa tiệc được ánh đèn chiếu sáng lộng lẫy, Qua Qua làm hoa đồng cầm hoa dắt tay mẹ xuất hiện.
Ngay khoảnh khắc Du Dao xuất hiện, Giang Trọng Lâm đứng dưới cổng vòm hoa hồng trắng sững sờ, mà Du Dao từ phía xa xa nhìn thấy Giang Trọng Lâm cũng ngây ngẩn.
Giang Trọng Lâm nhuộm tóc đen, Du Dao nhuộm tóc trắng.
Hai người tiến lại gần nhau, nhìn vào mái tóc của đối phương, cùng nhau bật cười. Giang Trọng Lâm tặng hoa trong tay mình cho cô, là một bó hoa tường vi hồng phấn buộc bằng dây lụa tím nhạt, là bó hoa giống với năm đó khi anh và cô kết hôn với nhau.
Du Dao đặt tay mình vào trong tay của Giang Trọng Lâm, hai người cùng nhau đi qua cổng vòm.
Hai người đi trên con đường dài được trải thảm đỏ, Du Dao nghiêng đầu nhìn về phía Giang Trọng Lâm, “Em đột nhiên nhớ về một câu chuyện lúc trước em từng đọc được.”
“Có một cặp vợ chồng, muốn tặng cho đối phương một món quà, thế là người chồng bán đi đồng hồ vàng của mình, mua cho vợ cây lược nạm đá quý, còn người vợ lại bán đi mái tóc dài xinh đẹp của mình, để mua cho chồng một dây đeo đồng hồ phối với chiếc đồng hồ vàng của anh ta…Lúc trước em đọc câu chuyện này, cảm thấy hai người họ thật ngốc.”
Giang Trọng Lâm: “Câu chuyện này có tên là ‘Món quà của nhà thông thái’ nhỉ, lúc trước em thấy họ ngốc, vậy còn bây giờ thì sao?”
Du Dao nhìn mái tóc của anh cố ý thở dài: “Vẫn cảm thấy họ thật ngốc.” Cô lại sờ vào mái tóc mình đặc biệt đi nhuộm trắng cảm thán, “Ngốc quá đi mất.”
Nhưng có lẽ, đôi vợ chồng ấy, cũng sẽ nhìn nhau mỉm cười như anh và cô trong khoảnh khắc này. Vì họ không hề mất đi bảo vật quý giá của mình, lúc họ nhận được món quà của mình, cũng là lúc có được tình yêu của đối phương.
Du Dao nắm chặt lấy tay Giang Trọng Lâm, nghiêm túc nhìn chăm chú vào gương mặt anh dưới ánh đèn, khoé mắt anh có nếp nhăn, anh là một ông cụ hơn 70 tuổi, nhưng dẫu cho vẻ ngoài anh có già nua, thì anh vẫn là người chồng mà cô hằng yêu thương.
“Giang Trọng Lâm, năm ấy chúng mình kết hôn, em có một câu chưa nói với anh.” Du Dao nhẹ giọng thủ thỉ: “Có thể gả cho anh, em cảm thấy rất hạnh phúc.”
Trong mắt Giang Trọng Lâm ánh lên tia sáng, anh đáp lại cô bằng một nụ cười, nhưng không nói lời nào cả, chỉ nắm tay cô chặt hơn nữa, cùng đi lên phía trước với cô.
Khi em già đi, khi anh già đi, em vẫn còn đồng ý yêu anh.
Người yêu bạc đầu, tình mãi chẳng phai.
Nguyên văn: 爱人已老，爱情不老。
Hán Việt: Ái nhân dĩ lão, ái tình bất lão.
Tạm dịch: “Người yêu bạc đầu, tình mãi chẳng phai.”
(Hoàn chính văn)