Người dịch: Minh Quý
Phát hành: Ngòi Bút Việt - Owlbooks
NXB Văn Học
***
22
Sáng sớm hôm sau, Cao Đống lập tức triệu tập cuộc họp các thành viên chủ chốt của Tổ chuyên án.
Bắt đầu buổi thảo luận, Cao Đống đã thẳng thắn bày tỏ khó khăn gặp phải trước mắt: “Vụ án đã điều tra mấy hôm rồi, mọi người có cảm thấy kỳ lạ không, có vẻ như không thể tìm thấy một manh mối nào về hung thủ cả?”
Các thành viên của Tổ chuyên án đều gật đầu thừa nhận. Hai ngày nay, tất cả mọi người ai cũng vất vả, tăng ca cả ngày lẫn đêm, đã làm rất nhiều việc. Trông qua thì thấy đã thu thập được rất nhiều thông tin, nhưng nhìn lại thì không có thông tin gì chỉ ra danh tánh của hung thủ cả, chưa nói đến manh mối trực tiếp mà thậm chí manh mối gián tiếp cũng chẳng có gì.
Cao Đống trầm ngâm: “Quanh chỗ xảy ra vụ án, ngoài chiếc xe bị đốt cháy cùng các nạn nhân trên xe và thi thể của Châu Mộng Vũ phát hiện vào ngày 12 ra, hoàn toàn không có phát hiện nào khác.”
Lý Vệ Bình tiếp lời: “Khu vực xảy ra vụ án quá rộng lớn, vì lý do bảo mật vụ án nên chỉ có thể bố trí hơn 40 thành viên của Tổ tìm kiếm, phần việc này vẫn đang được tiếp tục.”
Cao Đống đáp lời: “Nhưng cho đến nay, ngoài dấu chân mà hung thủ để lại, hoàn toàn không có manh mối nào có thể xác định danh tính hung thủ nữa à?”
Lý Vệ Bình gật đầu thừa nhận.
Cao Đống tiếp tục nói: “Chiếc xe bị mất tín hiệu trong trạm nghỉ thuộc thành phố Thiệu Hưng, đã kiểm tra thiết bị giám sát trong khu vực đó, nhưng chỉ thấy chiếc xe đi vào mà chưa phát hiện nó đi ra như thế nào cả. Đây là vấn đề lớn. Hệ thống thu phí trên đường cao tốc cũng đã kiểm tra rồi, giấy thông hành mà chiếc Buick của Phòng Công thương nhận được đến nay vẫn chưa rời khỏi đường cao tốc, đây cũng là vấn đề lớn. Tại sao kết quả kiểm tra lại như thế được?”
Cao Đống trừng mắt, lướt nhìn mọi người một vòng, không ai trả lời cả.
Ông lên giọng: “Đó là do hướng điều tra của chúng ta bị sai, chúng ta đánh giá hung thủ quá thấp. Chiếc xe đột nhiên biến mất, thậm chí giấy thông hành cho thấy chưa rời khỏi đường cao tốc, tất cả đều do một tay hung thủ bố trí, ý thức chặn điều tra, không, không thể gọi là ý thức được mà phải nói là năng lực chặn điều tra mạnh chưa từng có, hắn đã sớm đoán đúng hướng điều tra của phía cảnh sát chúng ta. Mọi người đã gặp một hung thủ như vậy bao giờ chưa?” Các ngón tay của ông đan vào nhau, mắt quét nhìn một lượt, lạnh lùng nói: “Chưa, chưa một ai từng gặp phải một đối thủ như vậy cả, tôi chưa gặp, e rằng cả nước này cũng chưa gặp, năng lực chặn điều tra xưa nay chưa từng có.”
Vẻ mặt của mọi người đều tỏ ra tức giận và không phục.
Cao Đống tiếp lời: “Đối với tình hình thực tế hiện tại, tôi đã suy nghĩ suốt một đêm rồi, cần phải thay đổi phương thức điều tra khác. Ban đầu chúng ta nghĩ rằng chiếc xe đã xảy ra chuyện ngay trong trạm nghỉ là điều tất nhiên, các máy quay theo dõi trên đường cao tốc rất nhiều nên việc kiểm tra các thiết bị giám sát là phương pháp có hiệu quả và nhanh nhất, ai ngờ những gì mà chúng ta nghĩ đến lại chính là điều mà hung thủ mong đợi. Mấy năm nay, cùng với việc thành phố ngày càng có nhiều thiết bị giám sát thì mọi người đã sớm hình thành thói quen tra án là kiểm tra thiết bị giám sát, nào là giết người, cướp của, cho đến trộm cắp trên đường, tất cả đều kiểm tra thiết bị giám sát, vả lại trong thực tế kết quả thu được từ việc kiểm tra thiết bị giám sát cũng rất hữu ích. Vụ án này thì khác, từ lúc bắt đầu cho đến bây giờ, chúng ta đều rơi vào cái bẫy thiết bị giám sát này, cũng có thể nói, tư duy của chúng ta bị hạn chế ở thiết bị giám sát. Do đó chúng ta cần tìm ra phương hướng từ đầu.”
Một nhân viên điều tra của Công an Thành phố không hiểu: “Đồng chí Cao, không kiểm tra thiết bị giám sát, mà lại không có nhân chứng, vậy chúng ta phải điều tra như thế nào đây?”
Cao Đống lướt nhìn người đó, anh ta cũng mới chỉ hơn 30 tuổi một chút, rõ ràng mới làm cảnh sát mấy năm gần đây nên thiếu năng lực điều tra theo kiểu truyền thống, ông ho một tiếng rồi nói: “Đương nhiên là vẫn tiếp tục kiểm tra thiết bị giám sát rồi, còn kiểm tra thế nào, tôi sẽ bố trí lại từ đầu. Tuy nhiên có một khía cạnh khác nữa, giả sử chúng ta bỏ qua toàn bộ các thiết bị giám sát, giả sử vụ án này xảy ra vào những năm 90 thì chúng ta làm thế nào để phá án?”
Hầu hết các cảnh sát hình sự có mặt đều được tuyển chọn từ lực lượng cảnh sát mở rộng trong 10 năm gần đây. Lực lượng công an toàn quốc vào những năm 90 nhìn chung còn yếu, biên chế của cảnh sát hình sự càng ít hơn nữa, trong phòng họp này, nhân viên cảnh sát hình sự thời những năm 90 chưa đến một nửa.
Một người cảnh sát già suy nghĩ theo hướng của Cao Đống, nêu ý kiến: “Vậy phải bắt đầu từ công việc điều tra động cơ, mối quan hệ xã hội và những người liên quan rồi.”
Lý Vệ Bình cũng tiếp lời: “Động cơ vụ án rất rõ ràng, đó là trả thù người của Phòng Công thương, bởi vụ án này đã giết quá nhiều người, đối với bất kỳ ai cũng đều chẳng có lợi ích chính đáng gì cả.”
Người cảnh sát già đó cũng phụ họa theo: “Đúng vậy, tôi tán thành cách nhìn của đồng chí Lý, ở góc độ quan hệ xã hội, phải khoanh vùng điều tra kỹ lưỡng những người có thù oán với Phòng Công thương và chắc chắn đó không phải là mối thù thông thường.”
Lý Vệ Bình nói: “Vào tháng 9 năm ngoái Phòng Công thương cũng liên quan đến một vụ án mạng, nhưng tôi không thể xác định được nó có liên quan đến vụ án lần này hay không. Tôi nghĩ giả sử nếu có liên quan thì điều tra một lúc hai vụ án, tập trung điều tra vào những người có mặt lúc đó chắc chắn sẽ có hiệu quả cao hơn.”
Anh ta thuật lại vụ án đầu độc đó một lần nữa.
Các cảnh sát trong cuộc họp nghe xong, có người nói nên điều tra song song hai vụ án, cũng có người nói cách thức và mục tiêu phạm tội của hai vụ là hoàn toàn khác nhau, lần trước là nhắm vào cá nhân, động cơ cũng không giống như đang báo thù toàn bộ Phòng Công thương, do đó có lẽ không liên quan với nhau.
Cao Đống kiên nhẫn lắng nghe ý kiến của từng người, suy nghĩ rất lâu rồi nói với Lý Vệ Bình: “Lát nữa anh lấy hồ sơ vụ án hồi đó cho tôi, ngoài ra hãy photo đưa cho mọi người trong buổi họp. Tuy nhiên việc có gộp hai vụ án lại hay không tạm thời chưa phải vấn đề trọng tâm của chúng ta, mọi người cũng không nên dồn sự chú ý của mình quá nhiều vào vụ án trong quá khứ vì dù sao cũng là vụ án từ tháng 9 năm ngoái, lúc đó chưa điều tra ra được, bây giờ muốn điều tra càng không dễ. Thôi được rồi, tạm thời chúng ta gạt sự suy đoán chưa có cơ sở chắc chắn sang một bên, tập trung vào tìm kiếm chứng cứ, tôi sẽ sắp xếp lại công việc từ đầu.”
Ông nói với Lý Vệ Bình trước: “Vệ Bình, người của anh thông thuộc tình hình trong huyện nhưng chính vì thông thuộc, công việc điều tra cụ thể, ví dụ việc điều tra tình hình liên quan đến các nhân viên ở Phòng Công thương, do người của anh vốn có quen biết với bọn họ từ trước nên dễ sinh ra phán đoán chủ quan, không đủ khách quan. Vì vậy tôi định sẽ đưa một nhóm người của anh phân bổ cho Trương Nhất Ngang.”
Lý Vệ Bình mím môi, vẻ mặt không đồng tình cho lắm, dù thế nào thì chẳng ai muốn người của mình chịu sự chỉ huy của người khác cả, nhưng trước mặt Cao Đống, anh ta chẳng có cách nào nữa.
Thực ra Cao Đống sắp xếp như vậy không hẳn chỉ vì nghĩ đến mỗi một việc là cảnh sát địa phương điều tra người địa phương không được khách quan.
Lý Vệ Bình và Trương Nhất Ngang đều là lính cũ của Cao Đống. Hai người này cũng đã từng làm việc cùng nhau ba, bốn năm rồi, bản thân Cao Đống đương nhiên thiên vị Trương Nhất Ngang hơn vì anh ta là thuộc hạ trung thành của ông, đi theo ông lâu nhất. Tuy nhiên Cao Đống hiểu rất rõ, nếu xét về năng lực thì Lý Vệ Bình vượt xa Trương Nhất Ngang, và Lý Vệ Bình cũng là người chịu khó cầu tiến.
Tất nhiên, cũng không phải Trương Nhất Ngang không cầu tiến, ai mà chẳng muốn lập công thăng chức, chỉ có điều Lý Vệ Bình chịu khó hơn những cảnh sát thông thường khác và cũng biết học hỏi vươn lên hơn.
Năm xưa khi hai người họ đều làm việc dưới trướng của Cao Đống đã xảy ra một vụ án thi thể không nguyên vẹn. Lúc đó toàn bộ thi thể bị băm nhỏ giống thịt lợn xay, đựng trong một túi ni lông lớn. Tất cả cảnh sát có mặt tại hiện trường đều nôn ọe, Trương Nhất Ngang nôn đến nỗi người đờ ra, ngay cả pháp y còn đứng không vững. Cao Đống cũng không tài nào dám nhìn, chỉ có một mình Lý Vệ Bình dám tiến lên đưa thi thể mang về, còn giúp các pháp y sắp xếp thi thể lại với nhau, sau đó liên tục mấy ngày không ngủ, đi điều tra khắp nơi, cuối cùng đã phá được án.
Khi ấy Lý Vệ Bình chỉ là một cảnh sát điều tra bình thường dưới trướng của Cao Đống. Sau vụ án đó, Cao Đống đặc biệt lưu ý đến anh ta, về sau khi hỏi anh ta tại sao tố chất tâm lý lại tốt như thế, anh ta cười nói rằng việc gì cũng phải có người làm. Nhưng Cao Đống để ý trong một thời gian dài, mỗi lần ăn cơm ở nhà ăn anh ta đều không bao giờ chọn món thịt, hơn nữa khi đi ăn, chỉ đi một mình mà thôi. Bởi vậy Cao Đống hiểu ra rằng anh ta hoàn toàn dựa vào ý chí để chịu đựng.
Từ đó về sau, Cao Đống luôn dẫn theo anh ta bên cạnh để hỗ trợ phá án. Anh ta cũng đã nhiều lần lập công, hơn nữa thể lực lại tốt, những lúc tăng ca thường mấy đêm không ngủ, được Cao Đống đánh giá cao. Sau này, Cao Đống biết được anh ta xuất thân từ nông thôn, từ nhỏ nhà đã rất nghèo, luôn phải nợ học phí, thì mới hiểu được nguyên nhân làm việc bạt mạng như vậy là vì anh ta muốn thành công.
Cao Đống đã cho anh ta cơ hội, trong việc tuyển chọn ứng viên cho chức Phó Cảnh sát Huyện phụ trách đội Điều tra hình sự của Bạch Tượng, Cao Đống đã bỏ ra rất nhiều công sức, lại còn lôi kéo sự giúp đỡ của bố vợ là thư ký của ủy ban Chính pháp Thành phố, cuối cùng đã đưa Lý Vệ Bình lên được vị trí đó.
Nếu so sánh thì Trương Nhất Ngang và Lý Vệ Bình rõ ràng là có khoảng cách. Bố mẹ của Trương Nhất Ngang đều là nhân viên doanh nghiệp nhà nước, điều kiện gia đình khá giả, sau này đỗ vào làm cảnh sát, đi theo Cao Đống, mọi việc đều rất suôn sẻ, chẳng có động lực gì để phải cố gắng cải thiện cuộc sống cả. Nhưng Trương Nhất Ngang có một ưu điểm đó là tính chấp hành của anh ta rất tốt, Cao Đống bảo anh ta chạy về phía Đông, anh ta sẽ lập tức chạy bộ đến phía Đông, hiệu quả làm việc rất cao, duy chỉ có khuyết điểm là thiếu khả năng và kinh nghiệm phán đoán độc lập.
Lần này Cao Đống sở dĩ phân bổ người của Lý Vệ Bình cho Trương Nhất Ngang chủ yếu là vì nghĩ đến việc, tuy năng lực của Lý Vệ Bình tốt nhưng nếu giao người của Văn phòng Tỉnh và Công an Thành phố cho anh ta quản lý thì đám người kia sẽ không phục, e là không làm hết trách nhiệm.
Công việc điều tra cấm kỵ nhất là làm qua loa tắc trách, vì thế sau khi suy nghĩ kỹ càng, Cao Đống vẫn quyết định để người của Văn phòng Tỉnh phụ trách các nội dung điều tra trọng điểm tiếp theo.
Cao Đống quay qua Trương Nhất Ngang, xem bản ghi chép mà tối hôm qua mình đã viết sẵn, nói: “Công việc của cậu gồm mấy mục sau, thứ nhất, hỏi thăm các nhân viên chưa vào biên chế khác của Phòng Công thương… À, đúng rồi, Vệ Bình, bọn họ có bao nhiêu người?”
“Khoảng 20 người.” Lý Vệ Bình trả lời.
Cao Đống gật đầu: “Tốt, phải gọi từng người đến hỏi cho thật kỹ càng, hỏi gì ư? Trước tiên, hỏi trong phạm vi mà họ biết, ai là người có thù oán với Phòng Công thương. Kế đến, hỏi đã có những ai đã tiếp xúc với bảy nạn nhân trong thời gian gần đây nhất, xem liệu có người nào để ý đến các chi tiết bất thường hay không. Nhân tiện tìm hiểu rõ việc thành lập hiệp hội công thương gì gì đó thuộc Phòng Công thương rồi về báo cho tôi biết.”
Trương Nhất Ngang cẩn thận ghi chép lại những yêu cầu của Cao Đống vào sổ.
Cao Đống đợi anh ta viết xong, tiếp tục: “Thứ hai, điều tra tình hình chi tiết của bảy nạn nhân, chủ yếu là gia thế, tính cách, và những chuyện đã làm gần đây nhất.”
“Thứ ba, hỏi kỹ người nhà của bảy người đó, làm rõ mỗi người có đắc tội với những ai, đặc biệt là có thù oán với ai hay không. Và còn cả tình hình gần đây của mỗi người, đặc biệt là các chi tiết bất thường. Thứ tư, việc kiểm tra nhật ký liên lạc và theo dõi người nhà của Lâm Tiểu Phong đã nói với cậu hôm qua, không được câu thả. Hôm nay Vệ Bình sẽ đưa cho cậu kết quả kiểm tra nhật ký liên lạc. Thứ năm, điều tra các thông tin của chiếc xe đa dụng Buick như ngày mua, tình hình sử dụng hằng ngày, tình trạng sửa chữa.v.v… Từng đó thôi, cậu thấy có vấn đề gì không?”
Trương Nhất Ngang ghi chép tường tận, lướt xem mấy lượt rồi ngẩng đầu lên: “Chắc là không vấn đề gì, có điều lượng công việc quá lớn, e là… e là không đủ nhân lực.”
Cao Đống nói: “Nhân lực không thành vấn đề, cậu và Vệ Bình, còn có Đội trưởng Mã của Công an Thành phố bàn bạc để phối hợp với nhau, nếu không đủ thì hãy yêu cầu ở chỗ họ, nếu vẫn thiếu, cậu cần bao nhiêu người, tôi sẽ điều bấy nhiều.”
Trương Nhất Ngang nói: “Sếp, việc kiểm tra thiết bị giám sát vẫn tiến hành tiếp chứ?”
“Tất nhiên rồi, tuy nhiên việc kiểm tra thiết bị giám sát tạm thời giao cho Vệ Bình và Đội trưởng Mã phụ trách.”
Cao Đống xem xét việc phải thay đổi người chỉ đạo Tổ kiểm tra thiết bị giám sát cũng là vì nghĩ rằng nếu Trương Nhất Ngang tra chưa ra, có khi Lý Vệ Bình và Đội trưởng Mã lại có hướng mới, dù thế nào thì năng lực của Trương Nhất Ngang ra sao, ông cũng hiểu rất rõ.
Cứ thế, Cao Đống bố trí công việc lại triệt để từ đầu, trọng điểm không còn ở việc kiểm tra thiết bị giám sát nữa mà là triển khai theo phương pháp điều tra truyền thống.
Sau khi giải tán cuộc họp, Cao Đống gọi riêng Lý Vệ Bình ở lại.