“Người Truyền thụ,” Jonas hỏi vào chiều hôm sau, “Ngài đã từng nghĩ về việc phóng thích chưa ?” “Cậu muốn nói đến việc phóng thích bản thân ta, hay chỉ là đề tài phóng thích nói chung?” “Cả hai, cháu nghĩ thế. Cháu xin – cháu biết là đáng lẽ cháu phải nói chính xác hơn. Nhưng cháu không biết chính xác mình định nói gì.”
“Ngồi dậy đi. Không cần phải nằm khi thảo luận.” Jonas đã nằm sẵn trên giường khi câu hỏi chợt hiện ra trong tâm trí cậu, giờ thì cậu lại ngồi dậy.
“Có lẽ thỉnh thoảng ta cũng nghĩ về nó,” Người Truyền thụ nói. “Ta nghĩ về việc phóng thích của chính mình khi phải chịu đựng quá nhiều đau đớn. Đôi khi ta ước, giá mà ta có thể đăng ký xin phóng thích. Nhưng ta không được phép làm vậy cho tới khi Người Tiếp nhận mới được huấn luyện xong.”
“Là cháu,” Jonas nói bằng một giọng chán nản. Cậu không hề mong đợi quá trình tập huấn kết thúc, khi cậu sẽ trở thành Người Tiếp nhận mới. Cậu biết rõ rằng dù rất vinh dự, nhưng đó là một cuộc sống cực kỳ khó khăn và cô độc.
“Cháu cũng không thể đăng ký xin phóng thích,” Jonas nhận xét. “Trong luật của cháu ghi như vậy.” Người Truyền thụ cười cay nghiệt. “Ta biết. Họ đã nhét thêm mớ luật lệ đó vào sau cú thất bại
năm trước.”
Cho tới giờ, Jonas đã nghe nhắc đến thất bại lần trước rất nhiều lần. Nhưng cậu vẫn không biết mười năm trước chuyện gì đã xảy ra. “Người Truyền thụ,” cậu nói, “hãy kể cho cháu sự việc xảy ra thế nào đi. Làm ơn.”
Người Truyền thụ nhún vai. “Bề ngoài thì nó khá đơn giản. Một Người Tiếp nhận tương lai được lựa chọn, giống như cậu vậy. Quá trình lựa chọn diễn ra rất suôn sẻ. Nghi lễ được cử hành, và sự lựa chọn được công bố. Đám đông hoan hô, như họ đã làm với cậu. Người Tiếp nhận mới đã tỏ ra bối rối và hơi sợ hãi, cũng giống như cậu vậy.”
“Bố mẹ cháu nói đó là một cô nữ.”
Người Truyền thụ gật đầu.
Jonas nghĩ đến cô bạn gái mà cậu thích nhất, Fiona, rồi rùng mình. Cậu không muốn cô bạn dịu dàng của mình phải chịu đựng những điều mình phải trả qua, khi nhận lấy những ký ức. “Cô ấy như thế nào ạ?” Cậu hỏi Người Truyền thụ.
Trông Người Truyền thụ có vẻ buồn khi nghĩ tới điều đó. “Đó là một cô gái trẻ rất xuất sắc. Rất điềm tĩnh và trầm lặng. Thông minh, hiếu học.” Ông lắc đầu rồi hít một hơi thật sâu. “Cậu biết đấy, Jonas, khi cô ấy tới căn phòng này và trình diện với ta để bắt đầu quá trình tập huấn…”
Jonas chen ngang. “Ngài có thể cho cháu biết tên cô ấy không? Bố mẹ cháu nói không được phép nhắc lại nó trong cộng đồng. Nhưng liệu ngài có thể nói với một mình cháu không?”
Người Truyền thụ lưỡng lự, vẻ đầy buồn khổ, như thể việc nói ra cái tên đó đau đớn lắm vậy. “Tên cô ấy là Rosemary,” cuối cùng ông cũng nói với Jonas.
“Rosemary. Cháu thích cái tên đó.”
Người Truyền thụ nói tiếp. “Khi tới gặp ta lần đầu, cô ấy ngồi trên chiếc ghế kia, nơi cậu đã ngồi vào ngày đầu tiên. Cô ấy rất háo hức và hưng phấn, hơi sợ nữa. Chúng ta đã nói chuyện. Ta cố gắng giải thích mọi việc rõ ràng nhất có thể.”
“Giống như ngài đã làm với cháu.”
Người Truyền thụ buồn bã. “Việc giải thích thật khó khăn. Toàn bộ sự việc vượt xa trải nghiệm của một cá nhân. Nhưng ta đã cố. Và cô ấy lắng nghe rất chăm chú. Ta vẫn còn nhớ đôi mắt cô sáng ngời ra sao.” Ông đột ngột nhìn lên. “Jonas, ta đã truyền cho cậu một ký ức mà ta đã nói đó là ký ức ta thích nhất. Ta vẫn còn giữ một mảnh của nó. Căn phòng, với gia đình, và ông bà, cậu còn nhớ chứ?”
Jonas gật đầu. Đương nhiên là cậu nhớ. “Vâng,” cậu đáp. “Nó mang lại một cảm xúc thật tuyệt vời. Ngài đã nói rằng đó là tình yêu thương.”
“Vậy thì cậu có thể hiểu rằng đó là cảm xúc của ta đối với Rosemary,” Người Truyền thụ giải thích. “Ta yêu mến cô ấy.”
“Ta cũng cảm thấy điều đó với cậu nữa,” ông nói thêm.
“Chuyện gì đã xảy ra với cô ấy vậy?” Jonas hỏi.
“Quá trình tập huấn bắt đầu. Cô ấy tiếp nhận rất tốt, như cậu vậy. Cô ấy rất say mê, rất thích thú được trải nghiệm những điều mới. Ta vẫn còn nhớ tiếng cười của cô…”
Giọng ông ngập ngừng và tắt lịm.
“Chuyện gì đã xảy ra?” Sau một lúc, Jonas lại hỏi. “Làm ơn kể cho cháu đi.”
Người Truyền thụ nhắm mắt lại. “Jonas, tim ta vô cùng đau đớn khi phải truyền nỗi đau cho cô ấy.
Nhưng đó là công việc của ta. Đó là việc ta phải làm, như ta đã phải làm với cậu.”
Căn phòng chìm trong câm lặng, Jonas chờ đợi. Cuối cùng Người Truyền thụ cũng nói tiếp. “Năm tuần, tất cả chỉ có thế. Ta truyền cho cô ấy những ký ức hạnh phúc: một chuyến cưỡi trên vòng
quay ngựa gỗ; một chú mèo con để chơi đùa; một cuộc dã ngoại. Đôi khi ta chọn một ký ức chỉ vì ta biết sẽ khiến cô ấy cười, và ta trân trọng biết bao tiếng cười đó trong căn phòng luôn câm lặng này.” “Nhưng cô ấy cũng giống cậu, Jonas ạ. Cô ấy muốn trải nghiệm mọi thứ. Cô biết đó là trách nhiệm của mình. Và vì vậy cô ấy đã yêu cầu ta truyền những ký ức khó khăn hơn.”
Jonas nín thở một lúc. “Ngài không truyền chiến tranh cho cô ấy đấy chứ? Không phải chỉ sau năm tuần?” Người Truyền thụ lắc đầu và thở dài. “Không. Ta cũng không truyền nỗi đau thể xác cho cô ấy. Nhưng ta đã truyền cho cô ấy sự đơn độc, và sự mất mát nữa. Ta đã truyền ký ức của một đứa trẻ bị tách khỏi cộng đồng.
Đó là lần đầu tiên cô ấy tỏ ra choáng váng khi ký ức kết thúc.”
Jonas nuốt nước miếng. Rosemary, và tiếng cười của cô, dường như đang dần trở thành hiện thực với cậu, và cậu hình dung ra cô choáng váng ngước nhìn lên từ chiếc giường ký ức.
Người Truyền thụ tiếp tục. “Ta tìm cách sửa lại, và truyền thêm cho cô ấy nhiều niềm vui thích nho nhỏ.
Nhưng mọi thứ đã thay đổi, một khi cô ấy đã biết về nỗi đau. Ta có thể thấy điều đó trong đôi mắt cô ấy.” “Cô ấy không đủ dũng cảm chăng?” Jonas gợi ý.
Người Truyền thụ không đáp lại câu hỏi đó. “Cô ấy khăng khăng đòi ta phải tiếp tục, không được nương nhẹ với cô ấy. Cô ấy nói đó là bổn phận của mình. Và ta biết, dĩ nhiên, rằng cô ấy nói đúng.” “Ta không thể ép mình phải bắt cô ấy chịu đựng nỗi đau thể xác. Nhưng ta đã truyền cho cô ấy rất nhiều kiểu đau đớn. Cái nghèo, cái đói, và nỗi kinh hoàng.”
“Ta phải làm vậy, Jonas ạ. Đó là công việc của ta. Và cô ấy đã được lựa chọn.” Người Truyền thụ nhìn cậu vẻ khẩn khoản. Jonas xoa bàn tay ông.
“Cuối cùng, vào một buổi chiều, chúng ta kết thúc ngày hôm đó. Đó là một buổi tập huấn thật khắc nghiệt. Ta đã cố kết thúc – như đã làm với cậu – bằng cách truyền vài ký ức hạnh phúc và vui vẻ. Nhưng những khoảng khắc tràn ngập tiếng cười đã qua đi từ lâu rồi. Cô ấy đứng dậy rất lặng lẽ, chau mày như thể đang quyết định điều gì đó. Rồi cô ấy tới bên và vòng tay ôm lấy ta. Cô ấy hôn lên má ta.” Trước mắt Jonas, Người Truyền thụ chạm lên má mình, như đang hồi tưởng lại đôi môi Rosemary chạm vào mười năm trước. “Hôm đó cô ấy đã rời khỏi đây, khỏi căn phòng này, và không trở về nhà. Ta được Phát thanh viên thông báo rằng cô ấy đã tới thẳng chỗ Trưởng lão và yêu cầu được phóng thích.”
“Nhưng như thế là phạm luật! Người Tiếp nhận không thể yêu cầu được phóng…” “Đó là trong luật của cậu, Jonas ạ. Nhưng không có trong luật của cô ấy. Cô ấy đã yêu cầu được phóng thích, và họ phải chấp thuận. Ta chưa từng gặp lại cô ấy.”
Vậy ra đó là thất bại, Jonas nghĩ. Rõ ràng là nó đã khiến Người Truyền thụ buồn sâu sắc. Nhưng dù sao thì nó cũng đâu có vẻ là một việc quá tồi tệ. Và cậu, Jonas, sẽ không bao giờ làm điều đó – không bao giờ yêu cầu được phóng thích, dù cho giờ đây quá trình tập huấn của cậu có trở nên khó khăn đến mức nào. Người
Truyền thụ cần một người kế tục, và cậu đã được lựa chọn.
Rồi Jonas nảy ra một ý nghĩ. Rosemary được phóng thích khi vừa mới bắt đầu tập huấn. Nếu có chuyện gì với cậu thì sao? Bây giờ cậu đã có cả một năm ký ức.
“Người Truyền thụ,” cậu hỏi, “cháu biết là cháu không thể yêu cầu được phóng thích. Nhưng nếu có chuyện gì xảy ra thì sao: một vụ tai nạn chẳng hạn? Nếu cháu ngã xuống sông như bé Bốn Caleb thì sao? Ừm, điều đó thì cũng không sao vì cháu bơi rất tốt. Nhưng giả sử cháu không biết bơi, và bị ngã xuống sông và biến mất? Lúc đó sẽ không có một Người Tiếp nhận mới, nhưng ngài cũng đã cho đi rất nhiều ký ức quan trọng, vì vậy dù người ta có chọn một Người Tiếp nhận mới, thì những ký ức đó cũng đã mất, trừ những cái bóng mà ngài còn giữ lại. Lại còn nếu…”
Đột nhiên, cậu gần như phá lên cười. “Cháu có vẻ giống em gái Lily của mình quá,” cậu nói và cười với chính mình.
Người Truyền thụ nghiêm nghị nhìn cậu. “Chỉ có cách là cậu tránh xa con sông ra, anh bạn ạ,” ông nói.
“Cộng đồng đã mất Rosemary sau năm tuần và đó là một tai họa đối với họ. Ta không biết cộng đồng sẽ ra sao nếu mất cậu.”
“Tại sao đó lại là tai họa?”
“Ta nghĩ mình đã kể với cậu một lần,” Người Truyền thụ nhắc nhở, “rằng khi cô ấy ra đi, những ký ức quay lại với toàn dân. Nếu cậu biến mất trong dòng sông, Jonas ạ, những ký ức của cậu sẽ không tan biến cùng với cậu. Ký ức là vĩnh cửu.”
“Rosemary mới chỉ có năm tuần đó, và hầu hết là những ký ức tốt đẹp. Nhưng cũng có một vài ký ức khủng khiếp, những thứ đã nhấn chìm cô ấy. Chúng cũng đã nhấn chìm cộng đồng trong một thời gian. Tất cả những cảm xúc đó! Họ chưa từng trải nghiệm bao giờ.
“Ta đã bị nỗi đau buồn của bản thân tàn phá, vì việc cô ấy mất tích, vì cảm xúc của bản thân về sự thất bại, đến mức ta thậm chí không thèm giúp họ vượt qua điều đó. Ta cũng rất tức giận nữa.” Người Truyền thụ im lặng trong một lúc, hẳn là đang suy nghĩ. “Cậu biết đấy,” cuối cùng ông lên tiếng, “nếu mất cậu, với tất cả sự huấn luyện mà cậu có hiện giờ, họ sẽ phải nhận lại tất cả những ký ức đó.” Jonas vờ nhăn mặt. “Hẳn là họ không thích thế.”
“Hẳn rồi. Họ hoàn toàn không biết cách đối phó với nó.”
“Cách duy nhất cháu có thể đối phó với nó là vì luôn có ngài giúp cháu,” Jonas lưu ý với một tiếng thở dài.
Người Truyền thụ gật đầu. “Ta cho rằng,” ông nói thật chậm, “rằng ta có thể…”
“Ngài có thể làm gì?”
Người Truyền thụ vẫn chìm sâu trong suy tưởng. Sau một lúc, ông nói, “Nếu cậu bị sông cuốn trôi đi mất, ta nghĩ ta có thể giúp cả cộng đồng như đã giúp cậu. Đó là một khái niệm khá thú vị. Ta cần phải suy nghĩ về nó nhiều hơn. Có thể một lúc nào đó chúng ta sẽ lại thảo luận về nó. Nhưng không phải bây giờ.” “Ta rất
mừng vì cậu bơi tốt, Jonas ạ. Nhưng cứ tránh xa con sông ra nhé.” Ông khẽ cười, nhưng tiếng cười không hề thư thái. Những suy tưởng của ông dường như đang ở Nơi Khác, và đôi mắt ông đầy vẻ phiền muộn.