Mùng tám tháng Chạp, Cố Quân bí mật sai sứ viếng thăm Đông Doanh và chư đảo Nam Dương, đến lúc này, tiền tuyến đã giằng co hơn ba tháng, chiến tuyến đã có trong sự cò cưa không ngừng của song phương liên tục kéo dài và mở rộng, chiến hỏa từ hai bên Trường Giang lan tận đến mười ba quận Giang Nam, thậm chí lan sang Lưỡng Quảng.
Hàng loạt trú dân khốn thủ cố thổ không chịu qua sông bắt đầu tự tổ kiến dân binh, trường tý sư dân gian lưu lạc các nơi tuy không có tử lưu kim, lại nghĩ mọi cách dùng than đá và thuốc nổ thô sơ thay thế, cũng đúc rất nhiều kiểu võ trang dân gian không được đẹp lắm.
Thế là, Linh Xu viện tuyên bố thành lập phân viện ở các nơi, trao đổi truyền thụ kỹ thuật ngoài công nghiệp quân sự cơ mật cao độ.
Mà ảnh hưởng càng sâu xa do chiến tranh mang đến cũng dần dần trồi lên mặt nước.
Phương Khâm tuyệt đối không ngờ rằng, phá tan sự yên bình trong triều đình không phải đảng Nhạn vương, mà là hai viện thanh lưu-
Năm này gặp đúng đợt thi Hương ba năm một lần của Đại Lương triều, do chiến sự mà bị cắt ngang giữa chừng, sau đó lại kéo dài một thời gian, quế bảng tận đến tháng Chạp mới có, thành một tờ “mai bảng”, bị thư sinh các nơi nói đùa là “mốc bảng”. (Cả 2 đều là mai, mai đầu là hoa mai, mai sau là nấm mốc)
Yết bảng chưa đến ba ngày, phủ Thiểm Tây liền có tú tài tự sát một cách ly kỳ, quan viên bên dưới không dám để xảy sự cố vào thời điểm quan trọng này, cố hết sức không trình báo lên, ai ngờ ém chẳng được mấy hôm, vào lúc đại triều hội tan liền có người chặn ngay cửa Ngự sử đài cáo ngự trạng.
Nguyên do việc này nói đến cũng khá dài dòng.
Nhạn thân vương hai lần xuống Giang Nam, chém vô số cái đầu, tạo ra lại trị nghiêm khắc nhất, khiến Đại Lương từ thời Nguyên Hòa phong trào tham hủ bắt đầu ngày càng nghiêm trọng bớt lại chốc lát. Sau đó chiến loạn mấy năm liền, đến cả hoàng cung đại nội cũng thắt chặt chi phí, quan bổng đành phải giảm tới giảm lui theo, đã thế phong hỏa phiếu kia còn tuyết thượng gia sương, móc nối chặt chẽ với lại trị khảo hạch… chẳng khác nào vừa đóng nguồn vừa mở dòng, quan viên Đại Lương trăm năm qua chưa bao giờ khó sống như vậy.
Có câu từ cần kiệm vào xa hoa dễ, từ xa hoa quay về cần kiệm khó, lúc sự tình liên quan đến gia tài bạc triệu, sẽ chẳng còn ai cảm thấy “quốc gia hưng vong thất phu hữu trách”.
Nhưng sống khổ cũng chẳng có cách gì – không ai dám nhận lễ, ai cũng biết sau lưng phú thương là Nhạn vương, không chừng lễ nào nhận không đúng sẽ thành bùa đòi mạng; quân phí không ai dám động, thuế phí sau cải cách nhất thời không động được, khoản cứu tế càng khỏi cần đề cập, đầu đám Dương Vinh Quế chỉ sợ vẫn chưa thành xương khô đâu.
Vừa vặn lần này thi Hương không được coi trọng lắm, cả nước đều đang bận rộn đánh giặc kiếm tiền, chẳng ai quản đám thư sinh bách vô nhất dụng này, liền lập tức có kẻ nảy sinh mưu đồ trên đây.
Kết quả là nhổ củ cải lôi cả bùn lên, tạo ra một vụ đại án gian lận liên quan chín tỉnh, chấn động cả nước.
Phương Khâm vất vả lắm mới áp chế được đám gậy chọc cứt lúc nhúc bên cạnh, chưa được mấy hôm an ổn, liền bị tấu chương của hai viện như tuyết rơi ập xuống đầu.
Kiểu nhân vật đặc thù như hai viện thanh lưu bất đồng với Nhạn vương, đảng Nhạn vương trước nay cần thiết thực, làm gì cũng có mục đích, tranh quyền đoạt thế có trật tự, rất nhiều hành vi có thể đoán trước. Nhưng đám thanh lưu mắt cao hơn đầu, coi công danh lợi lộc là cặn bã này rất nhiều lúc lại hoàn toàn là “tố vì thích tố” – đây là nghề của họ, danh vọng cá nhân chung một nhịp thở với tố ngã bao nhiêu người.
Công tử ca gia thế hiển hách rất ít vào hai viện, bởi thế đám quái thai này hầu hết xuất thân sĩ tử hàn môn. Mà khoa cử gian lận đụng vào lại vừa vặn là lợi ích của sĩ tử hàn môn.
Chó điên hai viện lâu lắm rồi không cắn ai nhất thời như tập thể bị giẫm đuôi, xù lông sủa điên cuồng, mỗi ngày đều đang chửi bới, đổi đủ cách chửi, ép Lý Phong nghiêm tra, dáng vẻ như tra không hài lòng là dàn hàng đâm đầu chết trên cột bàn long của đại điện luôn vậy.
Sư yên tĩnh ngắn ngủi mà giả dối bị đập tan.
Đại quan chín tỉnh, không biết bao nhiêu quan hệ rắc rối khó gỡ bị cuốn vào, trong đó thậm chí bao quát em trai không nên thân của Phương Khâm.
Ấu tử trưởng tôn đều là mệnh căn của lão đầu, ngay cả Phương đại học sĩ lâu không hỏi thế sự cũng bị kinh động, Phương Khâm đối với ai đều có thể hư dĩ ủy xà, nhưng với cha ruột lại không thể, thế là đầu to lên gấp đôi.
Không đợi Phương Khâm nghĩ ra đối sách, lần này Hoàng thượng chẳng biết có phải là cố ý hay không, mà trực tiếp nhảy qua Đại lý tự và Đốc sát viện, giao vụ án cho Sở quân cơ, do Giang Sung chủ đạo điều tra, những người khác chỉ phối hợp.
Giấy sắp sửa không gói được lửa.
Phương Khâm tuy xuất thân trong cẩm tú, trước kia lại luôn muốn chói lọi ngàn thu, không chịu hoàn toàn vô sỉ thông đồng làm bậy; vì thế, hắn trước là vứt bỏ Lữ Thường cả gan uy hiếp hắn, sau lại vứt bỏ lão ngu xuẩn thuần chủng Vương Quả, trước mắt rốt cuộc đến nông nỗi không thể vứt nữa – mẹ ruột còn ốm liệt giường ngay cách vách kìa.
Phương đại nhân trấn an xong người này, lại phải khai báo với người kia, ra cửa còn có một đám chờ hắn quyết định, có thể nói là sứt đầu mẻ trán, chỉ sau một đêm mà khóe miệng đã rộp hai chỗ. Vừa mới khóc một trận với lão mẫu thân, Phương Khâm đã nghe nói lại có người tới cửa, hắn mặt trầm như nước day ấn đường, lạnh lùng phân phó: “Cứ nói ta không có ở nhà, đuổi đi.”
Hạ nhân im như thóc mà đi, một phụ tá lén lút tiến lại, thấp giọng hỏi Phương Khâm: “Đại nhân có phiền não trong lòng ư?”
Phương Khâm tức giận nhìn hắn một cái, may mà tu dưỡng cực tốt, mau chóng thu lại thần sắc âm trầm, chậm rãi nói: “Thư sinh tạo phản ba năm không thành, lần này từ khi xảy ra chuyện đến lên kinh thành cáo ngự trạng cũng quá nhanh rồi, thực sự như là có người hộ tống… Lý Mân kia bề ngoài ra vẻ trời quang trăng sáng, chỉ dám đâm lén dưới gầm bàn, hạng mặt và lòng đều đen này, cũng chỉ có thể giấu Hoàng thượng thôi.”
Phụ tá lại hỏi: “Trong lòng đại nhân có kế hoạch chưa?”
Phương Khâm đang rất bực – phàm là hắn có thể biết trước, dù chỉ là trước một ngày, ít nhiều cũng có thể có đường xoay xở, nhưng tốc độ bùng nổ việc này thật sự quá nhanh, Hoàng thượng biết còn sớm hơn hắn, khiến hắn rơi vào một hoàn cảnh rất khó xử.
Phương Khâm thở dài: “Khó lắm, Nhạn vương là hạng hổ lang, một khi cắn được cổ con mồi, hắn sẽ không nhả ra.”
Phụ tá nọ nhẹ nhàng cười nói: “Đại nhân, tôi nghe người ta nói cải cách của Nhạn vương điện hạ chưa từng triệt để hoàn thành, còn có hàng trăm điều đang tranh luận ở trong triều, tôi thấy hắn đã quá nóng vội, bước đi này quả là thông minh bị thông minh hại.”
Phương Khâm dừng chân, nghe ra người bên cạnh có ý ra vẻ khôn ngoan. Phương phủ nuôi rất nhiều phụ tá, nhưng đại đa số chỉ chơi cờ bàn suông với lão đầu Phương đại học sĩ kia, có thể nói chuyện trước mặt Phương Khâm thì không được mấy, hiếm khi bắt được một cơ hội, đương nhiên liền muốn xuất đầu.
Phương Khâm vuốt râu: “Sao lại nói thế?”
Phụ tá nọ thấy cơ hội đến, dốc hết những lời chuẩn bị sẵn: “Hiện giờ việc đã đến nước này, phản án chỉ sợ là không có cơ hội, sao ta không rút củi dưới đáy nồi? Trực tiếp nghĩ mọi cách hủy tân lại pháp của Nhạn vương?”
Phương Khâm còn tưởng hắn có cao kiến gì, nghe vậy mau chóng chặt đứt hi vọng may mắn trong lòng, lạnh lùng nói: “Khoa cử gian lận ở các đời đều là trọng tội mất đầu sung quân, liên quan gì đến lại pháp cũ mới?”
Phụ tá thủng thỉnh cười nói: “Đại nhân, một người tham ô là tham ô, một người gian lận là gian lận, nhưng hiện giờ liên lụy chín tỉnh, vô số trọng thần lún sâu chân, đây là ngẫu nhiên sao? Hoàng thượng cũng sẽ nghĩ, đằng sau nhất định có nguyên nhân. Vì sao đám trọng thần triều đình này cùng hung cực ác như thế? Bởi vì mấy năm nay quả thật không dễ sống, lưu dân không dám không thu xếp, sưu cao thuế nặng không dám không nộp, quân phí không dám không chi, chỉ tiêu phong hỏa phiếu không dám không hoàn thành.”
Đuôi lông mày Phương Khâm nhích nhẹ: “Phong hỏa phiếu lưu thông tương đương với vàng bạc, việc này năm đó sau khi Giang Nam xảy ra chuyện đã quy định rõ ràng, ngươi định nói thế nào?”
“Lưu thông tương đương với vàng bạc, không có nghĩa là có thể nộp lên triều đình thay vàng bạc,” Phụ tá lắc đầu, nói, “Thêm nữa, rất nhiều phú thương Giang Bắc là từ phía Nam chạy tới, dân phong khai hóa khá sớm, Trung Nguyên thậm chí vùng Tây Bắc thì khác, người ta không nhận là không nhận, nếu quan phủ cưỡng chế, lại gặp phải điêu dân một gào khóc, hai náo loạn, ba thắt cổ, lỡ xảy ra sự cố, triều đình lại vấn trách, rốt cuộc là ai động một tí là phạm lỗi, lâm uyên lý băng? Đại nhân nghĩ xem, nếu thực sự liều mạng bất chấp giá nào, việc này có lẽ còn đường vãn hồi, dù tam lão gia bị cách chức, chỉ cần thế lực Phương gia còn đó, tương lai vị tất không thể Đông Sơn tái khởi.” (Lâm uyên lý băng: như đứng trước vực sâu, như đi trên băng mỏng, xuất xứ từ Kinh Thi)
Phương Khâm nghe thế trầm ngâm không nói gì.
Phụ tá thấp giọng nói: “Đại nhân, thế sự khó liệu, chúng ta chờ đánh giặc xong mới lật lại chuyện cũ, bên phía Nhạn vương đương nhiên sẽ không thể không nghĩ đến. Vào những lúc thế này không được nói ‘không tranh là tranh’ gì đó, không chủ động tiến quân, thì chỉ có thể bị họ bức tử – học trò hôm nay lắm lời, mong đại nhân đừng chê trách, cáo lui.”
Mười sáu tháng Chạp, tuần phủ Thiểm Tây một trong các chủ mưu vụ án khi bị thẩm tra, quả nhiên đương đình khóc hu hu, kể lể hạt địa mình nghèo nàn, phong hỏa phiếu khó mở rộng, chỉ có thể do quan phủ địa phương tự mua, đã thế bên trên còn liên tiếp hạ ba đợt chỉ tiêu, không hoàn thành nổi, chỉ có thể vay mượn khắp nơi, lại thật sự không có thu nhập gì, khổ không để đâu cho hết, mới không thể không ra hạ sách này.
Lời này vừa ra, như một hòn đá kích khởi ngàn tầng sóng, đám tội thần muôn miệng một lời, triệt để kéo đảng Nhạn vương bàng quan xuống nước, cũng có kẻ lưu manh nói xằng nói bậy: “Nói người ta khoa cử gian lận là gián tiếp mua quan bán chức, thế đem khảo hạch lại trị móc chung với phong hỏa phiếu, lại có khác gì bán quan bán tước?”
Tết này trôi qua trong hỗn chiến, thành thử chẳng ai màng ăn một miếng sủi cảo an tâm.
Cuối cùng, Sở quân cơ không thể không dâng tấu thỉnh tội, chính thức tuyên bố xóa bỏ điều khoản liên quan đến phong hỏa phiếu trong tân lại pháp, đồng thời tạm dừng việc bán phong hỏa phiếu.
Song chiến sự đang gay cấn, không khỏi một lần nữa xảy ra tình cảnh triều đình không có tiền dùng, Sở quân cơ lại thừa cơ đề xuất đình chỉ việc đúc bạc bản triều, học theo chính sách của người Tây Dương ở vùng bị họ chiếm và “giao tử” của tiền triều, do Long An ngân trang các nơi cho vay “bạc thế” đặc thù thay vàng bạc tiền đúc, cũng nghĩ một loạt tân quy trình lên cùng tấu thỉnh tội. (Giao tử là một loại tiền giấy phát hành thời Tống)
Long An ngân trang lẫn Ban vận hà đều thuộc phạm vi quyền lực và trách nhiệm của Sở quân cơ, chỉ cần tân quy có thể thực thi, “giao tử sắt” hay “thông bảo giấy” mọi người đều không có ý kiến, nhưng tuyệt đối không thể do Sở quân cơ nắm giữ trong tay.
Vì thế lúc này, đường sắt hơi nước sắp sửa thành hình xảy ra vấn đề trong dự liệu.
Mấy đoạn nam bắc cơ bản đã nối xong, chỉ còn một đoạn chính giữa, nối thông là đại công cáo thành, nhưng đoạn cuối cùng này lại kéo dài hơn một tháng không dám khởi công, vấn đề xảy ra trên đất đai.
Hầu hết đất đai dọc tuyến đã dự lưu tốt, nhưng một đoạn dài như vậy không thể nào tất cả đường đi qua đều là đất vô chủ, nguyên thuộc về tư nhân thì sẽ do Ban vận hà ra mặt, mua lại từ chủ đất ban đầu theo giá thị trường, đồng thời cho một vài trợ cấp phương diện khác – như là giảm miễn thuế phí vân vân. Cũng có người không muốn bán sản nghiệp tổ tiên, triều đình liền dùng cách thuê lại, viết khế ước thuê mướn, trả tiền thuê mỗi năm.
Bắt đầu từ thời Nguyên Hòa, triều đình Đại Lương đã chú trọng nhân chính, nghiêm khắc với quan viên văn võ, với hương thân dân gian lại đều rất khách khí, chính bởi vì quá khách khí, trong khế ước thuê mướn này có một sơ hở trí mạng – chỉ nói thời hạn thuê, không nói nguyên chủ không muốn cho thuê nữa thì phải làm sao.
Đại khái cũng không ngờ sẽ có người hủy khế ước của triều đình.
Mà đoạn đường cuối cùng còn lại vừa vặn là một mảnh đất lớn cho thuê, nguyên chủ là đại địa chủ, trong nhà còn có việc làm ăn khác, vốn đã thương lượng xong, tuy chưa dựng đến nơi đây, nhưng tiền thuê đã thanh toán, nào ngờ người này đột nhiên đổi ý, trả tiền lại không thiếu một xu. Người này tuy không quan không chức, nhưng rất có máu mặt, lại có quan hệ họ hàng với triều đình Triệu quốc, hắn vừa trả như vậy, xung quanh chẳng ai dám làm mất mặt hắn, ai nấy đều né không gặp Ban vận hà, khiến ray hơi nước thay đổi tuyến đường cũng không kịp, phải vòng một vòng lớn đổi đường mới được.
Do ray hơi nước đình trệ, Cố Quân liên tiếp viết mấy phong thư hỏi ngày hoàn thành, cuối cùng trình tấu lên thẳng Lý Phong, nói tiền tuyến vật tư không theo kịp, còn tiếp tục như vậy thì y sẽ bị ép co cụm chiến tuyến.
Ấu đệ của Phương Khâm vẫn chưa gột sạch tội, lúc này, Phương đại học sĩ rốt cuộc biểu đạt rõ ràng sự bất mãn với nhi tử “nhìn trước ngó sau”, “thủ đoạn không đủ”.
Vị từng là bán triều tọa sư này cùng một thời gian làm hai việc.
Đầu tiên, lão bí mật hội kiến ngoại sự quan triều đình bàn bạc với sứ tiết Tây Dương, khéo léo ám chỉ quốc lực Đại Lương lúc này có lẽ không đủ để đánh lâu dài với Tây Dương, đánh tiếp cũng là hao tài tốn của, lưỡng bại câu thương, có công lớn không phải đồ tể đánh nhau, mà là người cuối cùng có thể thúc đẩy việc đàm hòa, trả sự thái bình thanh minh cho giang sơn.
Ngoại sự quan từng là học trò của Phương đại học sĩ, dè dặt hỏi: “Lão sư, nếu Hoàng thượng quyết tâm muốn đánh, chúng con làm thần tử phải thúc đẩy thế nào?”
“Vậy phải xem ngươi nói với người Tây Dương thế nào.” Phương đại học sĩ tiên phong đạo cốt ý tứ sâu xa nói, “Họ muốn không ngoài là lợi ích, ngươi nói họ nguyện ý tiếp tục đánh tới chết với Cố Quân, hay nguyện ý lui một bước, phối hợp với phái chủ hòa trong triều ta, sớm ngày ngưng chiến hữu hảo? Hoàng thượng và triều đình muốn thể diện, nếu người Tây Dương thực sự có thành ý, nhường thể diện cho, chúng ta cũng sẽ không keo kiệt, ngươi nói có phải không? Không có tiền tuyến chiến sự làm cớ, ta không tin Hoàng thượng sẽ mặc cho bọn Nhạn vương tiếp tục làm xằng làm bậy.”
Đuổi ngoại sự quan như mới tỉnh mộng đi rồi, Phương đại học sĩ lại nhờ phu nhân đi mời một người – bà vú của Hoàng đế Long An, năm xưa sau khi xuất cung vinh dưỡng từng một độ khá được Phương phu nhân quan tâm.
Lý Phong rất có tình cảm với bà vú của mình, vốn đang bàn chính sự với Trường Canh, nghe nói bà vú trình thẻ bài tiến cung thăm hoàng hậu đau ốm lâu ngày, liền vội vàng dặn dò Trường Canh, xong xuôi chạy đến hậu cung.
Trường Canh chậm rãi rời cung đi ra ngoài, cả hoàng cung chìm trong hoàng hôn, ngàn vạn ngói lưu ly ẩn đi kim quang, rìa còn dính ít vụn băng không dễ phát hiện, có vẻ vô cùng bất cận nhân tình.
Trời lạnh như vậy, mà kinh hoa nóng đến thế.
Gần đây tiền tuyến ngày càng căng thẳng, thư từ của Cố Quân cũng giảm theo, chuyện gẫu lan man cơ bản không thấy, thi thoảng gửi phong tư tín cũng chẳng qua dăm ba câu.
Trường Canh chậm rãi thở ra một hơi, ngơ ngác đứng một lúc dưới tường cao màu son, nghĩ thầm: “Ngày kia chính là mười sáu tháng Giêng rồi.”
Mà sương mù bao phủ trên giang sơn thủy chung còn chưa rẽ mây nhìn thấy mặt trời.
Dù rằng y đang từng bước một trù mưu, kết quả kia đã ngày càng gần, nhưng trong lòng y vẫn không khỏi chốc chốc lại lo sợ.
Lúc này, một đội thị vệ đi qua, thấy y liền tiến lên chào: “Vương gia.”
Trường Canh không lên tiếng, cùng hai thị vệ kia trân trân nhìn nhau một lát, đột nhiên như trúng ma chướng cất bước đi ngay.
“Ta muốn gặp Cố Tử Hi.” Y nghĩ, “Muốn ngay bây giờ.”