Lý Triều Bá Đạo Phò Mã

Chương 22: Thiết kế Vô băng (Vauban)



Thời này thành trì của Đại Việt nói riêng hay phương Đông nói chung đều là vuông vi khối vuông hay chữ nhật, các cạnh bằng phẳng và kéo dài.

Nhưng cấu trúc Vauban tường thành khác hoàn hoàn, mỗi cạnh của pháo đài là một hệ thống tường thành gấp khúc xen kẽ các công sự như tiểu pháo đài, giác bảo, tường bắn. Cách xây dựng này thì có gì lợi ích? Một tòa thành có chu vi 10km nếu xây theo kiểu phương Đông, nhưng nếu cũng tương tự diện tích nếu xây dựng theo phương pháp Vauban thì chu vi tường thành sẽ lên lến 15 -17 km vì hệ thống gấp khúc. Nếu như vậy không phải là một sự lãng phí sao.

Điều này không hề lãng phí một chút nào. Thông thường khi tấn công một thành trì, phe công thành có thể tập trung một lượng lớn binh sĩ tại một khu vực thành trì để cường công. Lúc này tương quan lực lượng giữa phe công thành và phe thủ thành luôn có sự chênh lệch rất lớn vì tường thành là phẳng và có diện tích hạn chế. Chính vì lẽ đó nhân số thủ thành luôn là hằng định trên mỗi mặt tường thành.

Nhưng kiến trúc Vauban giải quyết được vấn đền này, sự gấp khúc tường thành khiến nó như một khúc ruột mèo nhăn nhúm, chính vì vậy độ dài thực tế của tường một đoạn khu vực sẽ là gấp 2 lần so với tường thành phẳng. Tất nhiên số quân tụ tập nơi này của phe thủ thành cũng là tăng lên gấp 2 lần.

Đây vẫn chưa phải là điểm chết người, vì tường thành gấp khúc theo đường kì hà, chính vì vậy phe công thành sẽ bị tấn công từ rất nhiều hướng. Ví dụ như nếu tấn công một tường thành phẳng thì phe công thành chỉ cấn để ý trước mặt. Nhưng với cấu trúc nhô ra thụt vào của Vauban thì họ không những phải để ý phòng thủ trước mặt mà còn phải để ý phòng thủ sau hai bên hông. Thậm trí họ phải để ý phòng thủ cả phía sau lưng nếu tấn công vào các khe sâu.

Đối với Vauban thành trì lựa chọn một cạnh tường thành để tấn công khó vô cùng. Nếu chọn cạnh nhô ra để tấn công thì tất nhiên diện tích nhỏ hẹp, mỗi lẫn số quân lao lên cũng là hạn lượng. Thêm vào đó họ sẽ bị tấn công bởi hai bên cạnh nhô phía trái phải.

Nhưng nếu lựa chọn dùng lực lượng đông đảo tấn công cạnh phẳng phía sâu thì càng khó khăn, vì cấu trúc như miệng phễu này sẽ khiến một đám lính công thành phải chịu sự tấn công từ 4 phía. Hai cạnh nhô ra hai bên sẽ tấn công vào sườn và sau lưng. Cạnh phẳng sẽ tấn công chính diện. Có thể nói Vauban tuy xây dựng mệt mỏi nhưng nếu đã xây thành công thì là một loại kiến trúc rất khó chịu cho phe công thành.

“ Nãy giờ ta giải thích các ngươi đã hiểu được hiểu quả của loại thành trì này? Bố Chính là nơi tứ chiến, ngước Chiêm nhìn chằm chằm chúng ta, nhất là lúc này Bố Chính bắt đầu trở nên cực kỳ giàu có. Không có quân sự bảo đảm thì chúng ta đúng là đang xây nhà trên cát. Chỉ cần quân Chiêm tàn phá qua một lần thì mọi xưởng chúng ta xây dựng chỉ còn là công cốc”

“ Các ngươi yên tâm, việc xây dựng thành trì nói khó thì khó, nói dễ cũng dễ. Các ngươi làm quan ở nơi này không một năm cũng phải ba bốn năm tất nhiên biết được kỹ thuật xây tường của người Chăm rất rất tốt đúng không?”

Ngô Khảo Ký sau khi giải thích sự cường đại của cấu trúc Vauban thì cũng bắt đầu chỉ dẫn bọn này một số kiên thức về mặt xây dựng mà bản thân hắn biến được. Những điều này sẽ nâng thêm sự tự tin cho đám quan viên này, chỉ có tự tin mới có thể hoàn thành được trọng trách này.

“ Đại nhân thực sự tài như thần thánh, cái này hạ quan không nịnh nọt. Với thứ tường thành Vô Băng này chỉ với 2000 quân thủ thành đủ lương thực thì hai vạn quân công thành cũng đừng mong đánh hạ. Điều đại nhân nghi ngai cũng rất hợp lý. Nước Chiêm mất đi tam Châu rất không cam lòng thực sự không biết lúc nào chiến hỏa sẽ nổ ra. Vì vậy hạ quan tán thành xây dựng thành mới. Nhưng có thể rút diện tích một chút. Xây quá lớn thì càng cần nhiều quân thủ thành. Bố Chính châu chúng ta thiếu người a.” Lê Văn Toản gật đầu cho ra ý kiến của mình.

“ Quả đúng như vậy thưa đại nhân, thành quá lớn sẽ cần nhiều quân hơn canh giữ các mặt, Bố Chính không đủ người a.” Vũ Tường Yên cũng đồng ý thuyết pháp trên.

“ Uhm, cách ngươi nghĩ đến điều này cũng là tốt, dù sao đầu năm sau khi cấy xong vụ Xuân thì chúng ta mới khởi công. Từ lúc này đến thời gian đó chúng ta sẽ căn cứ vào số lượng dân tăng giảm ở Bố Chính để quyết định độ lớn của thành trì. Nhưng vấn đề cần làm ngay lúc này là cải thiện lại Bố Chính thành tức là Nội thành sau này. Bắt đầu từ giải tỏa nhà dân đưa ra các khu quy hoạch bên ngoại thành. Xây lại đường, lấp mương, làm cống… thêm vào đó là ban bố chính sách vệ sinh như sau… các ngươi bắt đầu làm quen với những công trình nhỏ này sẽ có kinh nghiệm để tháng 2 bắ đầu xây dựng chính thức đại thành Bố Chính”

Việc cấp tốc là phải cải tạo lại nội thành Bố Chính, Ngô Khảo Ký không thể chịu nổi hoàn cảnh vệ sinh nơi này nữa rồi. hệ thống thoát nước là một con mương chảy dọc theo thành trì từ Tây qua đông sau đó nối liền với Linh Giang. Hằng ngày đủ thủ chất thải ném xuống con mương nhỏ, cứt đái, đồ ôi thiu, rác thải sinh hoạt, động vật chết. Cứ mỗi lần trời mưa hay trời quá nồm thì thực tế đến phủ thành chủ cũng bị hun cho muốn chết mùi.

Chưa hết, dân cư Bố Chính thành lúc này đã đạt quá 4 ngàn hộ tức là tầm 1 vạn 6 người. Một nửa dân số cả Châu tụ tập nơi này khiến cho chen chúc vô cùng. Dân chúng thời này không có thói quen vệ sinh, bạ đâu đổ rác đấy. Hệ thống thoát nước của thành Bố Chính hoàn toàn là không có, mỗi lần mưa xuống là thành trì lèo phèo trôi nổi đầy chất thải cũng như cứt đái.

Hiện tượng này Ngô Khảo Ký quyết không chấp nhận. Hắn quyết định phải ra tay chấn chỉnh ngay về mặt quy hoạch nội thành cũng như vệ sinh công cộng.

Đầu tiên hắn thành lập một ban mới ở Bố Chính đó là Ủy Ban Vệ Sinh môi trường. Cái tên này cũng gây chút khỏ hiểu, vệ sinh thì ai cũng biết nhưng môi trường là gì thì Lê Văn Toản và Vũ Tường Yên cũng chịu. Nhưng họ biết được chức năng của ban này là đủ. Ban này có hai bộ phận, một bộ phận là quản lý vệ sinh, một bộ phật thứ hai đó chính là dọn dẹp vệ sinh.

Luật vệ sinh Bố Chính sẽ được soạn thảo và công bố, đầu tiên sẽ áp dụng cho Bố Chính thành và các vùng phụ cận như Xưởng Luyện Thiết, nơi này cũng có nhiều hộ sinh hoạt thế nên không thể bỏ qua.

Luật Vệ sinh đơn giản, cấm xả rác bừa bãi, cấm ném rác thải xuống cống, cấm đi vệ sinh không đúng nơi quy định. Ai vi phạm sẽ bị phạt, nhẹ là phạt tiền, nặng là phạt tiền và hèo roi, nếu còn tái phạm thì đuổi toàn gia khỏi Bố Chính thành khu vực. Chức năng này do bộ phận quản lý của Ủy Ban Vệ Sinh môi trường thực hiện.

Bộ phận dọn dẹp của Ủy Ban Vệ Sinh môi trường bao gồm những công nhân có tiện tịch là nô dịch, phần lớn là tù binh chiến tranh, nô lệ được mua từ nơi khác. Họ sẽ làm công việc đẩy xe rác đi thu gom rác thải theo thời gian cố định trong ngày. Các hộ gia đình phải canh giờ để có thể đổ rác vào xe thu gom, không được vứt rác bừa bãi ra đường. Rác thải sẽ được thu gom đến một vùng đất ngoại thành đã quy định để vứt. Thực tế thời này không có rác vô cơ nhiều cũng không có rác nhựa tổng hợp do đó chỗ rác này hoàn toàn có thể trở thành phân bón hữu cơ sau một thời gian phân hủy.

Việc làm thứ 3 của Ủy Ban Vệ Sinh môi trường là chịu trách nhiệm xây dựng các nhà vệ sinh công cộng theo đúng quy hoạch. Thêm một chút đó chính là xây dựng hệ thống cống ngầm thoát nước và lấp đi con mương hôi thối ô nhiễm.

Trong quá trình này Ngô Khảo Ký đã vẽ lại toàn bộ quy hoạch của Nội Thành Bố Chính. Một số lượng lơn dân cư sẽ bị di rời ra ngoại thành xung quanh với những thửa đất đã quy hoạch sẽ trở thành Đại Thành Bố Chính tháng hai năm sau khởi công.

Cống ngầm chính tâm một trượng rộng 2 trượng kéo dài từ thành Tây qua Đông. Địa hình Bố Chính chính thành nói riêng hày toàn bộ Bố Chính Châu nói chung là dốc nghiên từ Tây qua Đông, cho nên bố trí cống ngầm như vậy sẽ thoát đi nước thải rất tốt. Thêm vào đó là một hệ thống cống thoát nước cho đường lộ chia ô bàn cờ của Nộ thành, rồi tất cả chúng sẽ đổ về Cống trung tâm. Ngô Khảo Ký thực sự đã bỏ không ít công sức để thiết kế hệ thống trên.

Kĩ thuật xây dựng của dân Chăm không cần nói nhiều, nếu là xây dựng cống ngầm ở đồng Bằng Bắc Bộ thì Ngô Khảo Ký không hiểu bao lâu mới có thể hoàn thành và tỉ lệ hư hỏng, thất bại là khó đoán định. Nhưng với công nghệ xây của người Chăm hắn tin là rất dễ thành công.

Rất đơn giản, chỉ cần đào đúng tồi kích thước cống, lót đá làm nền. Sau đó người Chăm sẽ dùng gạch chưa nung để gán ghép thành lòng cống. Sau đó họ sẽ đốt trực tiếp đám gạch này để có thể tạo nên một hệ thống cống bền chắc hiếm có khe hở. Thực tế nó còn có khả năng tốt hơn cả xây dựng bằng gạch và xi măng. Tất nhiên Ngô Khảo Ký có nghĩ đến việc sản xuất xi măng như trong tiểu thuyết xuyên không. Nhưng sau một thời gian đắn đo tính toán hắn thấy rằng đây là nhiệm vụ bất khả thi. Tiểu thuyết gia là lừa đảo, xi măng làm gì dễ nung như vậy.

Kỹ thuật xây dựng của người Chăm không thể coi thường, về một số khía cạnh nào đó nó còn nhanh và tốt hơn cả hiện đại xây dựng. Nhưng phương pháp xây dựng của người Chăm có một nhược điểm. Đó chính là tốn nguyên liệu vô cùng tận. Việc đốt trực tiếp gạch sau khi đã xây dựng khiến cho lượng nguyên liệu đốt thường tăng từ 1,5 lần đến 2 lần so với việc nung gạch sau đó dùng vôi xây dựng.

Nguyên liệu gỗ thời này đâu thiếu, nơi nơi đều là rừng cây. Nhưng vấn đề đó là tốc độ khai thác rừng không bao giờ kịp với tốc độ yêu cầu sử dụng. Vấn đề này liên quan đến tình hình thiếu thiết khí chung của Đại Việt. Nhưng lúc này đây khi Xưởng Luyện Thiết Bố Chính đi vào hoạt động và thành công luyện ra thép chất lượng thì Ngô Khảo Ký tự tin có thể đủ dụng cụ cho việc khai thác. Chính vì lẽ đó cách xây dựng của người Chăm giờ là vô địch, ít nhất trong thời điểm ngắn hạn lúc này vẫn chưa có phương pháp xây đựng nào vượt qua họ cả.

Được giải thích kĩ càng dĩ nhiên hai người bọn Lê Văn Toản yên tâm không ít. Lúc này nọ đã tự tin hơn mà vỗ ngực đảm bảo sẽ hoàn thành việc sửa chữa Nội thành Bố Chính cũng như tổ chức tốt Ủy Ban Vệ Sinh môi trường.

Tiễn hai tên này đi Ngô Khảo Ký lắc đầu cười khổ, đúng là nghé con không sợ cọp. Hai tên này chưa từng kinh qua quản lý công trình xây dựng lớn nên không hề biết những khó khăn trong đó. Sửa chữa nội thành Bố Chính không khó, nơi này dù sao cũng bao năm thành Bố Chính tồn tại, nền móng đã vững trãi khó xảy ra sự. Cho nên việc đào móc làm cống hay trải đường đều không phải là việc quá khó khăn. Nhưng việc xây ngoại thành mới chu vi cả chục km thì là vấn đề khác hoàn toàn. Cần nhân sĩ chuyên nghiệp thăm dò địa hình, đo đạt khoảng cách, cần có kế hoạch gia cố móng nền ở những nơi đất tươi xốp không chịu lực. Nói chung xây thành là một môn học vấn bác đại tinh thâm, không phải cứ xếp gạch trát vữa là thành thành trì cho được.

Nhưng Ngô Khảo Ký có chút yên tâm, thứ nhất hai tên Lê Văn Toản không quá đặc biệt nhưng giỏi quản lý nhân sự và lương thảo vật liệu chuẩn bị. Người như vậy rất quan trọng trong thời đại này. Còn như nhân sĩ chuyên nghiệp có trình độ xây dựng thành trì khả năng không quá khó đối với Ngô Khảo Ký. Lê gia, Ngô gia, Đỗ gia, thậm chí là Hoàng gia đều không thiếu, chỉ cần có tiền, có quan hệ thì chắc chắn Ngô Khảo Ký sẽ mời được họ đến làm việc cho mình. Ngô Khảo Ký không cần các quan viên tổng đốc công trình, vì hắn biết rõ ràng, nếu so sánh về mặt hiểu biết kĩ thuật xây dựng thì những tên quan này chưa chắc bì lại các công tượng. Chẳng qua sau mỗi công trình thành công thì người đời chỉ nhớ đến quan viên quản lý tên, ai nhớ đến những công tượng trực tiếp dùng bàn tay khối óc của họ để hoàn thành công trình. Ý đồ của Ngô Khảo Ký là dùng quan hệ cùng tiền bạc để trèo kéo một số lượng công tượng thợ xây có tay nghề tốt về Bố Chính.

“ Bẩm đại nhân, hai vị Công Binh phó Đô Suất đứng ngoài Nha môn chờ đợi vào hầu đã lâu” Lúc này có binh sĩ canh gác chạy vào báo cáo cho Ngô Khảo Ký.

“ Hửm… đưa bọn họ vào. Có gì mà ngươi phải nén cười đến run rẩy như vậy?” Ngô Khảo Ký không quá để ý nhưng thấy thái độ của tên binh sĩ thì hắn có vẻ ngạc nhiên.

“ Tiểu binh đáng chết… chỉ là hai vị phó Đô Suất cưỡi lừa vào hầu, tiểu nhân thấy lạ nên không nhin được ạ” Tên binh sĩ biết mình vô ý nên chỉ có thể nói thật và xưng tột.

“ Hả có chuyện này, mà thôi không sao. Ngươi đưa hai người bọn họ vào đồng thời đi gọi Mộc Đô Suất đến cùng” Ngô Khảo Ký cũng tấm tắc làm kì lạ và tò mò.

Phủ Nha chính phòng hôm nay có vẻ tấp nập. Đuổi đi một đám quan lại thì ba tên công tượng xuất hiện. Ngô Khảo Ký vẫn ngồi nơi chính vị xử lý công văn.

“ Tiểu nhân bái kiến Chủ nhân”

Hai tên trẻ tuổi công tượng lóng ngón học theo lão công tượng hành lễ, họ là cả đời không biết đến tràng diện này cho nên cái gì cũng bỡ ngỡ.

“ Không cần nhiều lễ như vậy, mọi ngươi yên vị đi. Lần sau nơi công đường chính vụ xưng hạ quan cùng đại nhân hoặc hạ quan cùng Tri Phủ. Các gọi tiểu nhân chủ nhân chỉ khi nào riêng tư nơi nhớ sao” Ngô Khảo Ký dừng lại công văn trong tay ngước mắt ngắm nhìn 3 người mà lên tiếng.

“ Dạ phải” ba tên công tượng lúc này mới thưa là đúng mà tìm vị trí đứng hầu.

“ Hai người các ngươi cưỡi lừa vào thành Nha Môn?” Ngô Khảo Ký vẫn còn tò mò về hành động kỳ quái của hai tên trẻ tuổi công tượng mà hỏi.

“ Dạ Tiểu…. à không.. Hạ quan sợ làm hư giày vải, sợ mang đất làm bẩn Nha môn cho nên mượn la để đi vào thành” Ngưu Lực nhanh nhẹn hơn đứng ra thưa lý do.

“ Ồ thì ra là vậy, Đỗ thúc, ngươi nhưng mà tìm ba thớt ngựa già từ thân binh đám đưa cho bọn họ làm di chuyển phương tiện. Từ xưởng vào thành cũng là hai dặm đôi lúc có việc gấp nên có phương tiện di chuyển để cấp báo. Ngựa tốt không cần, họ cũng không phải nhân viên chiến đấu. Ngô Mộc lão, Ngô Đản, Ngô Lực Ngưu, các ngươi giờ là cái qua binh người khi đi ra cũng cần chú ý an toàn. Từ trong đám công tượng người chọn ra mỗi ngươi 5 tên khỏe mạnh làm vệ sĩ. Mỗi lần đi ra mang theo họ để có thể an toàn hơn, về trang bị và huấn luyện sẽ có thân binh nhóm chiến đấu đến dạy dỗ an bài” Ngô Khảo Ký ngay lập tức đưa ra phương án. Nói thật lúc này đám công tượng là tài sản quý nhất của hắn. Thành Bố Chính cách Xưởng Luyện Thép 2 dặm, không tránh khỏi đám quan viên như ba tên này phải đi đi về về để báo cáo hay xin ý kiến. Nếu có địch nhân tập kích hay bắt cóc cũng không phải không thể, đề phòng vẫn nên là hơn.

“ Dạ thưa đúng, Chủ công yên lão sẽ an bài vài người có năng lực tốt để rèn luyện một nhóm vệ sĩ cho họ. Mã thì có sẵn hơn 10 con lão mã, sau buổi làm việc để cho họ tự mình chọn lựa” Đỗ Liễm lão một bên theo hầu thưa là phải.

“ Cám ơn đại nhân”

“ Hạ quan đội ơn đại nhân quan tâm”

Đám người ba tên công tượng vội vã cảm ơn, họ cảm thấy mình rất được tôn trọng, làm người ai chẳng muốn mình được công nhận và nổi bật. Dù họ là tầng lớp dưới xuất thân sâu trong thâm tâm vẫn có được tự trọng của nam nhân a.