Đang độ tháng tư cuối xuân, sắc trời màu ngọc bích, mây chen thành cụm, không khí thoáng đãng trong lành làm nên một bức non xanh nước biếc.
Chờ Triều Sinh chào hỏi láng giềng quay về nhà đã là giữa trưa. Cậu nhóc chạy lon ton trở về, trán rịn một tầng mồ hôi, khuôn mặt do hưng phấn mà đỏ bừng, luôn miệng gọi “Mẹ! Mẹ ơi!”
“Chạy từ từ thôi.” Thẩm Lan vừa ra khỏi phòng chính thấy vậy cong gối bế nó lên, lấy khăn tay ra thấm mồ hôi cho nó, rồi cười khanh khách hỏi: “Đi đâu mà vội mà vàng thế?”
Triều Sinh tự mình làm xong một việc lớn, bấy giờ hào hứng kể: “Mẹ ơi, hôm nay con nhận được thật là nhiều kẹo và đồ ăn. Còn bán được thêm mười cân gạo nữa.”
Thẩm Lan kinh ngạc: “Triều Sinh lại còn biết bán cả gạo nữa?”
Triều Sinh gật gật đầu, rồi lại mím môi rụt rè nói: “Bán cho hàng xóm cách vách của chúng ta.”
Nhìn dáng vẻ hơi hơi đắc ý, lại có phần chờ mong được cổ vũ của nó, Thẩm Lan nén cười nói: “Triều Sinh của chúng ta giỏi quá đi thôi.”
Triều Sinh rốt cuộc không kìm nổi mà cọ cọ vào mặt Thẩm Lan, nhỏ giọng nói: “Mẹ ơi, con muốn xây dựng quan hệ tốt với hàng xóm láng giềng, để họ sau này đều sẽ đến mua gạo nhà chúng ta.” Đặc biệt là vị thúc thúc giàu có kia.
Thẩm Lan cũng làm bộ gật đầu như thật, cất lời ngợi khen: “Triều Sinh bây giờ đã có kinh nghiệm buôn bán của riêng mình, thật là đáng khen thay.”
Triều Sinh thẹn thùng vùi đầu vào hõm cổ Thẩm Lan, nũng nịu: “Mẹ ơi, sáng mai con sang chơi nhà thúc thúc cách vách có được không?”
“Được chứ.” Thẩm Lan không nghi ngờ gì, chỉ cười nói: “Vậy mai mẹ sẽ đi cùng con, cũng sang cảm ơn người ta một tiếng.” Tuy nói là láng giềng gần bên, nhưng thời buổi loạn lạc, Thẩm Lan không yên tâm để mặc Triều Sinh một mình ra ngoài chơi, tốt hơn hết vẫn là đích thân đến nơi xem xét tình hình.
Thấy nàng đồng ý, Triều Sinh ôm cổ Thẩm Lan, ngọt ngào nịnh hót: “Mẹ là tốt nhất trên đời.”
Thấy nó lại bắt đầu nhõng nhẽo, Thẩm Lan buồn cười chọt chọt trán nó, bế nó lên ngồi trên ghế cao, rồi bảo nhà bếp bưng lên chén cháo sữa bò hạt dẻ phục linh, ăn kèm với hai miếng bánh mè giòn.
Cơm nước xong xuôi, Thẩm Lan cùng Triều Sinh vọc kiếm gỗ một lúc, sau đó nàng đọc sách kể chuyện cho cậu nhóc nghe rồi mới dùng cơm tối. Ăn cơm xong, nàng tắm gội thay quần áo cho Triều Sinh, rồi lại ru nó đi ngủ.
Sáng hôm sau, Triều Sinh mặc áo lót lụa trắng, khoác áo đạo bào lụa Sơn Tây màu lam nhạt, quàng thêm đai lưng màu xanh đá, lại đeo lên chiếc đao gỗ mà nó ưa thích.
Cậu nhóc ưỡn ngực ngẩng cao đầu, cố bắt chước dáng vẻ oai hùng khí thế của đại tướng quân trong sách mà nó mường tượng được, nó thậm chí còn không cần Thẩm Lan dắt tay.
Thẩm Lan nhìn dáng vẻ ngạo nghễ này của nó mà tức cười không thôi, nàng trêu: “Triều Sinh cho rằng chỉ cần bắt chước dáng đi của tướng quân thì sẽ có thể thành đại tướng quân sao?”
Triều Sinh ngẫm nghĩ một lúc, cuối cùng thu bụng thu ngực trở về, nghiêm túc đáp: “Mẹ, con nghĩ sai rồi. Có thể đánh thắng trận mới là đại tướng quân, chỉ mỗi dáng đi đẹp thì không tính.”
Thẩm Lan cười gật đầu: “Dẻ cùi tốt mã rồi cũng có ngày lộ ra, chỉ có năng lực thực sự mới là chân lý muôn đời.”
Triều Sinh gật đầu rồi nhích tới cạnh Thẩm Lan, ngẩng lên ngọt ngào gọi mẹ ơi.
Thẩm Lan biết tỏng nó lại định làm nũng để được đi chơi lâu hơn, bèn cười nói: “Có thể chơi lâu một lát, nhưng nhất định phải để các thúc thúc hộ vệ trông chừng con mới được.”
Triều Sinh liên tục gật đầu, lại ngọt ngào quay sang gọi “Lục thúc”, “Vương thúc”, không sót một ai, khiến những hộ vệ theo hầu phía sau không khỏi mỉm cười.
Hai mẹ con vừa đi vừa tán gẫu đã ra khỏi cổng nhà, lúc này liền gõ cửa lớn nhà hàng xóm cách vách.
Người ra mở cửa là một người nam trung niên cao gầy rắn rỏi. Mỗi khi Thẩm Lan ra ngoài, vì để phòng ngừa dung mạo xinh đẹp mang đến tai họa, đa số thời điểm nàng đều đội mũ có mạn che mặt, mà lúc này nàng cũng là xuyên qua tấm mạn che đánh giá người đàn ông trước mặt.
Người này mang khuôn mặt chữ điền, tai tướng chiêu phong nhĩ, cằm có râu, đầu đội khăn lưới màu sẫm, mặc áo quần bằng vải tam thoi, chân mang giày vải xanh, nhìn qua thì thấy đây chỉ là một bá tánh bình thường.
Khu này chung quanh đều là những nhà bình dân không giàu có gì mấy sinh sống, cùng lắm trong nhà cũng chỉ có ít của cải, ăn mặc tầm thường một chút cũng không có gì lạ.
“Mẹ, hôm qua chính là thúc thúc này dẫn con đi chào hỏi láng giềng quanh đây.” Triều Sinh chỉ vào người nọ, nói.
Thẩm Lan lại tưởng người hôm qua chơi cùng Triều Sinh cũng là vị này, liền cười hỏi tên họ của hắn. Người đàn ông trung niên lập tức đáp: “Phu nhân cứ gọi ta Lưu ca là được rồi.”
Thẩm Lan cười: “Trẻ con quậy phá đủ đường, đa tạ Lưu đại ca đã hỗ trợ.” Nói đoạn, nàng hô Lục Tử lấy hai cân tuyết lý thanh dâng tặng.
Lưu Thanh liền vội vàng chắp tay thi lễ: “Đâu có, phu nhân khách sáo quá.”
Hai người đẩy đưa một phen, Lưu Thanh cuối cùng nhận quà cảm tạ. Thẩm Lan đang định cáo từ, chợt thấy Triều Sinh mở to mắt, ngẩng đầu lên hỏi: “Lưu thúc thúc, vị thúc thúc mua gạo hôm qua có tới đây không?”
Lưu Thanh lắc đầu: “Thúc ấy không đến.”
“Nhưng hai bọn con đã hẹn trước rồi mà.” Triều Sinh thất vọng vô cùng.
Lưu Thanh chắp tay xin lỗi: “Thật không phải phép, chủ nhân có việc nên đành thất hứa.” Nói rồi, người nọ quay sang giải thích với Thẩm Lan: “Hôm qua đúng lúc chủ nhân tới tìm ta, thấy Triều Sinh đáng yêu nên chơi cùng một lát.”
Thẩm Lan gật gật đầu: “Thì ra là thế. Làm phiền chủ nhân nhà huynh quá.” Nàng khách sáo thêm vài câu rồi dẫn Triều Sinh cáo từ quay về.
Chỉ cách có mấy bước là lại về đến nhà, mà Triều Sinh liên tục không ngừng sờ tới sờ lui thanh đao gỗ nó đeo bên hông.
Thẩm Lan biết Triều Sinh thất vọng, thế là bế nó lên an ủi: “Có lẽ ngày mai Triều Sinh đến là có thể gặp được vị thúc thúc kia thôi.”
Triều Sinh mím môi, ủ rũ nói: “Thúc thúc còn hứa sẽ tặng con một thanh kiếm gỗ nữa. Con vốn định bụng nhận kiếm gỗ rồi, sẽ tặng lại đao gỗ này cho thúc ấy.”
Thẩm Lan khẽ ngừng bước chân, chợt lại mỉm cười nói: “Triều Sinh làm đúng lắm, cái gì cũng phải có qua có lại mới phải phép.”
Triều Sinh vui vẻ trở lại, nó ôm cổ Thẩm Lan cổ chờ mong nói: “Mẹ ơi, ngày mai chúng ta lại đến một chuyến được không?”
Thẩm Lan bình tĩnh đáp: “Được thôi.”
Hai nhà vốn chỉ cách bức tường, đi ra đi vào cũng chỉ có mấy bước chân. Chẳng mấy chốc Thẩm Lan đã dẫn Triều Sinh về đến phòng chính trong nhà, nàng giao cậu nhóc cho Xuân Quyên rồi dặn: “Triều Sinh, con ở nhà tự chơi một lúc được không? Mẹ có vài việc cần xử lý.”
Triều Sinh chợt co rúm người lại, khuôn mặt nhỏ xoát cái trở nên trắng bệch. Nó lập tức nhớ tới buổi tối hôm trước lửa cháy ngập trời, ngoài cửa đao kiếm leng keng không dứt, mẫu thân ép nó phải trốn đi.
Thẩm Lan thấy sắc mặt nó bỗng chuyển trắng bệch, biết Triều Sinh chắc là lại nhớ tới đêm đó. Nàng xót xa bế Triều Sinh lên: “Triều Sinh đừng sợ, mẹ chỉ là đi xử lý ít việc thôi, không phải định bỏ lại Triều Sinh đâu mà.”
Triều Sinh lúc này mới thả lỏng ra, vô cùng hiểu chuyện mà nhảy khỏi vòng tay Thẩm Lan: “Mẹ cứ lo công việc của mình đi thôi.”
Thẩm Lan dỗ dành rồi ngồi thêm với nó một lúc, thấy sắc mặt nó dần hồng hào lại, bắt đầu chơi tới trò xếp gỗ, nàng khi ấy mới ra khỏi cửa, dẫn theo Lục Tử cùng ba hộ vệ còn lại sang gõ cửa nhà Lưu Thanh.
Lưu Thanh mở cửa, thấy Thẩm Lan đi rồi quay lại thì không khỏi ngạc nhiên: “Phu nhân có việc gì chăng?”
Thẩm Lan cười lạnh: “Gọi Bùi Thận ra đây!”
Lưu Thanh giật thót nhưng gắng làm ra vẻ trấn tĩnh, hỏi lại: “Người ấy là ai? Ta không quen biết chi cả. Phu nhân có phải tìm nhầm chỗ rồi không?”
Thấy hắn còn cố mạnh miệng, Thẩm Lan lại cười lạnh một tiếng: “Chủ nhân ở đâu ra chứ? Rõ ràng không quen không biết, mà nào là mua gạo nhà ta, nào là tặng kiếm gỗ cho Triều Sinh, ăn no rửng mỡ phỏng?”
Nàng vừa dứt lời, sau lưng Lưu Thanh chợt vang lên một tiếng thở dài.
Bùi Thận vốn định tạo quan hệ tốt với Triều Sinh trước, lại không ngờ nàng có thể nhạy bén như vậy, mới ngày thứ hai đã phát hiện được. Một tấm lòng thành theo nước chảy về biển Đông đã đành, lại còn có vẻ y mưu toan, tính toán quá nhiều, nhất thời có mấy phần chột dạ.
Ngặt nỗi Lưu Thanh đã lùi lại nửa bước, Bùi Thận bèn cũng chậm rãi từ trong đình bước ra.
Hôm nay y đội mũ lăng vân, mặc bộ trung y bằng lụa trắng, khoác áo viên lĩnh bằng lụa Hàng Châu màu xanh đá, eo quàng đai lưng quả vải bằng bạc, lại đeo thêm dây đeo hoa mai phối ngọc tròn, tay cầm quạt Thục cán vàng, nom khí độ hết sức phong lưu nổi bật.
Vừa ra đến nơi, Bùi Thận vội lom lom nhìn nàng không chớp mắt. Thẩm Lan hôm nay mặc áo tay ngắn bằng vải lụa trắng, nơi vòng eo mảnh mai đeo một dải lụa màu xanh thiên thanh, bên hông treo túi tiền lá trúc bằng lụa Hàng Châu.
Ngắn ngủi hai ngày không gặp mà nàng đã càng thêm hao gầy. Cũng chẳng biết liệu có ăn uống đàng hoàng đầy đủ hay không. Bùi Thận hơi sốt ruột nghĩ, nhưng gặp được nàng, lòng y lại không khỏi trồi lên một cảm giác thỏa mãn, đủ đầy, không kìm được than nhẹ một tiếng.
Mà Thẩm Lan cũng đang dùng vẻ mặt hết sức phức tạp để đánh giá Bùi Thận. Ngay tại lúc bị y phát hiện, nàng cũng đã lường được y sẽ tìm đến Triều Sinh, chỉ là không ngờ ngày này lại đến nhanh như vậy.
Nàng dù không tình nguyện để Triều Sinh dính líu gì Bùi Thận, lại không thể cướp đi quyền được gần gũi phụ thân của Triều Sinh, lại càng không biết nên kể sự thật cho Triều Sinh bằng cách nào.
Đáy lòng Thẩm Lan trộn lẫn đủ loại cảm xúc, người trước nay miệng mồm sắc sảo như nàng vậy mà nhất thời chỉ là há mồm đứng đó, không biết nên nói gì cho phải.
Hai người đứng cách bậu cửa, một người phía trong, một người bên ngoài bốn mắt nhìn nhau. Không ai nói được câu gì.
Hồi lâu sau, Thẩm Lan mới mở miệng: “Chuyện Triều Sinh, đợi nó lớn thêm chút nữa, tự ta sẽ nói cho nó hay.” Cứ coi như là cha mẹ ly dị, đứa trẻ lớn lên sẽ tự mình lựa chọn muốn theo sống cùng ai vậy.
Bùi Thận ngẩn ra, vẻ mặt rối rắm phức tạp: “Nàng thừa nhận rồi sao?” Y còn tưởng phải dốc ra bao nhiêu là chứng cứ thì nàng mới bằng lòng thừa nhận Triều Sinh là con của y.
Nhưng Thẩm Lan không hề giãy giụa vô ích. Dù nàng có chối đi nữa, Bùi Thận cũng sẽ không tin, nàng giở giọng châm chọc: “Chẳng lẽ Bùi đại nhân không điều tra sao?”
Bùi Thận tất nhiên là có. Không chỉ điều tra, y thậm chí còn muốn đào bới cho ra nào là nha hoàn của Thẩm Lan từ sáu năm trước, thân bằng quyến thuộc ở Hàng Châu của Bành Hoằng Nghiệp, lại nào là bà vú đỡ đẻ cho Thẩm Lan, không bỏ sót bất kì manh mối nào.
“Mà thực ra cũng không cần tra, chỉ mỗi cái tên Triều Sinh thôi cũng đã đủ rồi.” Bùi Thận cảm thán, “Nếu không phải vì kỷ niệm đứa nhỏ này từng gánh lấy sóng gió ngập trời, cớ chi lại đặt là Triều Sinh chứ?”
Đây chẳng qua chỉ là một trong những lý do mà thôi. Thẩm Lan nghiêm túc đáp: “Là để đánh dấu thời khắc ta đạt được cuộc sống mới từ trong lòng sóng.”
Bùi Thận lần nữa ngẩn ra, tất thảy niềm vui vừa bừng lên đều trôi sạch theo dòng nước, vẻ mặt y không khỏi trở nên dần ảm đạm. Sau một lúc lâu, y mới nở cụ cười tự giễu: “Trước giờ trong lòng nàng ta tệ hại đến vậy sao? Để cho nàng phải hình dung bằng câu “đạt được cuộc sống mới”?”
Thẩm Lan khẽ ngừng lại, đại để là nhớ tới ngày trước, thần sắc của nàng bỗng chợt rối rắm khó phân. Nàng lặng đi một lúc, cuối cùng nói: “Lúc trước ngài lấy vàng bạc ra làm thành cái lồng giam. Ta ngày ngày có lăn qua lộn lại thế nào, cũng chỉ có thể hoạt động trong phạm vi chừng ấy thôi. Sau rồi may mắn chạy thoát, tung cánh bay vút lên trời cao, cho nên có thể ví như đạt được cuộc sống mới.”
Bùi Thận đã không phải lần đầu nghe nàng tự so với chim chóc trong lồng. Y khó hiểu nói: “Sáu năm trước từ ngày nàng khỏe lên, ta đã hiếm khi hạn chế không cho nàng ra ngoài. Thậm chí còn định bụng chờ nàng sinh con rồi, sẽ cho phép nàng tự do đi lại, muốn đi đâu thì đi, giống hệt nàng ngay lúc này vậy. Nàng sao lại cho rằng nàng vẫn không có tự do kia chứ?”
Thẩm Lan cười nhạt: “Vậy nếu sáu năm trước ta nói với ngài muốn ra ở riêng, muốn làm buôn bán gạo thóc, ngài có đồng ý không?”
Tất nhiên là không. Bùi Thận thốt nhiên thoáng đôi chút hiểu được ý nàng.
“Sáu năm trước, tự do mà ngài cho ta đó là hữu hạn. Nhìn thì có vẻ ta có thể đi ra đi vào, tự do tự tại mua này sắm kia, dự tiệc xã giao chỗ này chỗ khác. Nhưng thực ra mà nói, những việc ngài cho phép ta làm cũng chỉ bấy nhiêu là hết.”
Thẩm Lan trào phúng nói: “Ngài không cho ta buôn bán, không để ta xem bản đồ địa lý, không cho phép ta làm quen với những người nam khác……”
Bùi Thận vừa nghe nàng nhắc tới nam tử khác, liền không nhịn được nổi cơn ghen tỵ. Tiếc rằng khó khăn lắm mới có cơ hội bộc bạch nỗi lòng, y chỉ có thể cố nén ghen ghét: “Thế thì nàng thành hôn với ta đi. Thành hôn rồi nàng muốn buôn gạo bán thóc cũng được, muốn xem bản đồ địa lý cũng xong, ta đều đồng ý tất.”
Thẩm Lan kinh ngạc liếc nhìn y, lạnh lùng nói: “Câu này nói ra tự ngài cũng không tin nổi đúng không.”
“Ta đã nói ra, tuyệt đối sẽ không nuốt lời.” Bùi Thận trịnh trọng nói.
Thẩm Lan lắc đầu: “Nhưng cái ta muốn không chỉ có tự do, mà còn là tôn trọng nữa. Đây là thứ mà trăm ngàn lần ngài không cho được.”
Bùi Thận nhạy bén phát giác giọng điệu nàng đã buông lỏng một nửa, y vội cúi đầu dịu dàng nói: “Sao nàng biết ta không làm được? Thành hôn rồi nàng sẽ thành vợ cả của ta, sao ta lại không kính trọng nàng chứ?”
Thẩm Lan hít sâu một hơi, ngẩng đầu nhìn gương mặt tuấn tú mang đầy chân thành tha thiết của y, cười hỏi: “Ta chỉ hỏi ngài một câu, nếu ta không muốn thành hôn với ngài, liệu ngài có bằng lòng tôn trọng ý chí tự do (1) của ta mà chịu buông tay?”
Cách nàng dùng từ tuy nghe khá kỳ lạ, Bùi Thận lại vẫn có thể hiểu được. Nhưng đồng thời cũng chính khoảnh khắc mà y hiểu được ấy, sắc mặt y không khỏi sa sầm xuống.
Thẩm Lan không muốn thành hôn. Nếu tôn trọng ý kiến của nàng, thế thì không thể thành hôn. Bùi Thận sao chịu đồng ý?! Nhưng nếu không tôn trọng nàng, ép nàng thành hôn, vậy chẳng phải đúng như lời nàng nói, cả đời này y đều không thể học cách tôn trọng nàng?
Bùi Thận hoảng hốt thấy mình như lỡ sẩy chân vào ngõ cụt.
Thẩm Lan cười nhạo: “Người bình thường biết ta không muốn, dây dưa ít lâu cũng đành thôi. Nhưng ngài thì khác. Con người ngài nhìn thì có vẻ thanh cao lịch sự, nhưng thực tế tánh nết cực kỳ bướng bỉnh. Hễ là ngài muốn, đèo cao núi thẳm mấy nữa ngài cũng phải cầm tới tay.”
“Ta nói ta không muốn thành hôn, ngài nhất định không chịu. Chỉ bằng điều này thôi đã có thể kết luận cả cuộc đời này ngài chẳng cách nào học được tôn trọng ta đâu.”
Không phải nàng không muốn giãi bày với Bùi Thận, mà là nàng biết rõ có nói cũng vô ích.
Thẩm Lan nói tới đây, chợt cảm thấy chán chường tẻ nhạt, nàng buông tiếng thở dài: “Chuyện xưa nghĩa cũ đều đã thành quá vãng. Buông bỏ đi thôi.”
Sao có thể buông được đây? Bùi Thận nhìn như mặt không đổi sắc, kỳ thật đã cắn chặt khớp hàm, hầu như sắp bóp nát cán quạt trong tay.
“Hôm nay ta nói với ngài nhiều như vậy chẳng qua là vì Triều Sinh thôi. Ngài là phụ thân của nó, sau này ngài vẫn có thể đến thăm Triều Sinh như thường.”
“Nhưng ta hy vọng ngài hiểu, hai chúng ta không có khả năng.”
Lời này của nàng khiến trái tim Bùi Thận hệt như vừa lăn một vòng trong bụi gai rừng, bấy giờ chi chít toàn là thương tích, máu chảy đầm đìa đớn đau khôn kể.
Bùi Thận khẽ run lên, theo bản năng nhích người đến gần cánh cửa. Hồi lâu sau, y mới lại cất giọng khàn khàn: “Nàng đã có thể vì Triều Sinh nói được tới đây, sao không thể lại vì Triều Sinh mà thành hôn cùng ta chứ?”
Thẩm Lan lắc đầu.
“Ta trước hết là Thẩm Lan đã, kế đến mới là mẫu thân của Thẩm Triều Sinh.”