Không đợi thể chất của Hà Điền hoàn toàn bình phục, trận tuyết đầu tiên của năm nay đã ập đến.
Ba bốn giờ chiều, mây mù bao phủ khắp trời, Hà Điền thở ra, hơi thở liền biến thành khí trắng. Cô kêu Dịch Huyền đặt nông cụ xuống: "Sắp có tuyết rồi. Anh ra sông kéo thuyền lên đi, đừng để bị đóng băng, em sẽ che mành lên. Sau đó chúng ta đi lấy một ít nước cho vào vại."
Dịch Huyền ngẩng đầu nhìn trời, vẫn không tin: "Có thể là trời chỉ sắp mưa thôi." Nhưng anh vẫn đi đến chân núi theo lời Hà Điền nói.
Lúc anh đang kéo chiếc thuyền nhỏ vào bờ thì thấy bông tuyết rơi lất phất xuống mặt sông.
Dịch Huyền lẳng lặng nhìn mặt sông, thoáng ngẩn ngơ.
Gần một năm rồi.
Tuyết rơi xuống mặt sông tạo thành những gợn sóng nhỏ, nước vẫn ào ạt trôi đi, nhưng dãy núi bên kia sông thì ảm đạm, chỉ có những cây tùng và cây bách vẫn xanh tươi, những cây còn lại đều có màu nâu hoặc đỏ sẫm, cây cỏ bên bờ cũng ngả màu vàng, trên thân lá cỏ đọng lại một ít tuyết.
Trận tuyết đầu tiên không mang theo mùa đông, nó chỉ có thể được coi như một lời chào nho nhỏ của mùa đông mà thôi.
Tuyết tích tụ trên mặt đất một hai cm, đến sáng hôm sau, các mép của dấu chân đã đóng băng cứng trên mặt đất tuyết, nhưng đến trưa, nó bắt đầu tan ra.
Ngoài nhà tuyết tan rét lạnh, mà lúc này Hà Điền lại kỵ lạnh, Dịch Huyền thấy thương cô, nửa đêm trèo xuống gác thêm củi vào bếp lò. Trong nhà đốt củi không ngớt suốt cả ngày, rất ấm.
Vì vậy cho nên, Lúa Mì rất thông minh ở lì trong nhà không ra ngoài.
Hà Điền tranh thủ trời nắng trở lại, nhanh chóng lấy hết quần áo lông thú sẽ mặc trong mùa đông ra, đem phơi ở trong sân, giũ đập.
Ai biết được khi nào trận tuyết tiếp theo sẽ đến, và nó sẽ rơi bao nhiêu?
Nhưng không ngờ là sau trận tuyết đó, thời tiết lại tốt và ấm áp trở lại.
Dịch Huyền rất vui khi thấy khoai tây trong vườn ươm đang phát triển rất tốt: "Nếu thời tiết cứ như thế này thêm hai ba tuần nữa thì tốt rồi."
Hà Điền thở dài: "Em chỉ sợ là trời quang trước bão."
Dù không được lạc quan như Dịch Huyền, nhưng cô đã tranh thủ lúc trời quang đãng đưa Dịch Huyền đi nhặt quả óc chó và hạt dẻ.
Quả óc chó là loại quả to màu xanh, hình tròn nhỏ hơn quả táo, rất cứng, nếu không may người hoặc động vật đi ngang qua ngay lúc chúng rơi xuống, trúng vào đầu thì có thể sẽ bị choáng váng cả đầu óc luôn.
Những quả óc chó rơi xuống đất một thời gian, cũng có thể nhặt về.
Lúc này, phần thịt xanh của quả đã chuyển sang màu đen và thối, để lộ lớp vỏ hạt màu nâu nhạt bên trong.
Đây là lần đầu tiên Dịch Huyền nhìn thấy một quả óc chó, anh đưa một quả cho Gạo, nó xoay đầu đi với vẻ ghét bỏ, anh tiện tay ném đi rồi ra lệnh cho Lúa Mì nhặt về.
Lúa Mì được sinh ra để làm điều này, nó ngay lập tức hạnh phúc lao đi, mang quả óc chó về.
Dịch Huyền ngồi xổm xuống xoa đầu nó, lại khen: "Lúa Mì là một cậu bé ngoan!" Nói xong lại ném đi kêu nó đi nhặt.
Nhặt được mấy lần, hai bên miệng của Lúa Mì đã ngả sang màu nâu đen do nước từ vỏ ngoài của quả óc chó tiết ra.
Hà Điền đang bận công việc, khi ngẩng lên lần nữa thì thấy Lúa Mì đang nhoẻn miệng cười, quanh miệng đều bị nhuộm đen, cô vừa tức vừa buồn cười gọi Lúa Mì: "Lại đây!"
Lúa Mì lập tức vẫy đuôi chạy đến chỗ Hà Điền, đưa cho cô quả óc chó trong miệng, Hà Điền dạy nó nhặt bỏ vào giỏ tre, Lúa Mì ngoan ngoãn làm theo, ngặm quả óc chó dưới gốc cây rồi chạy về, đứng ở bên mép giỏ tre rồi nhả quả óc chó vào.
Điều này thật sự khiến Dịch Huyền không phục, rõ ràng là anh đối xử với Lúa Mì rất tốt, nhưng Lúa Mì lại nghe theo lệnh của Hà Điền hơn anh.
Hà Điền mím miệng khẽ cười: "Đương nhiên là bởi vì nó thông minh, biết ai mới là 'nốc nhà'."
Dịch Huyền hừ khẽ một tiếng, không hề phản bác, trong lòng còn rất thích.
Rất nhanh đã nhặt được hai sọt quả óc chó, lại để cho Gạo chở về nhà, chôn ở trong ruộng rau, mấy ngày sau mới lấy ra, lớp vỏ dày bên ngoài sẽ thối rữa và bung ra. Nếu còn sót cùi thì đổ quả óc chó vào một cái thùng lớn, trộn với tro và nước, ngâm vài ngày rồi đổ bỏ nước đi, hạt óc chó sẽ sạch.
Hạt óc chó đã được rửa sạch bằng máy bóc vỏ có đường kính từ ba đến bốn cm, được cho vào túi lưới đan bằng rơm, treo dưới mái hiên để phơi khô từ từ, có thể bảo quản được cực kỳ lâu.
Hạt dẻ dễ xử lý hơn quả óc chó một chút. Hạt dẻ mọc thành từng chùm, mỗi chùm có bốn năm hạt dẻ, sau khi chín thì rụng cả cụm, vỏ ngoài có gai nứt ra để lộ nhân hạt dẻ màu nâu đỏ bên trong.
Vỏ của hạt dẻ tươi có độ bóng như sáp và rất đẹp. Lớp vỏ này mỏng hơn nhiều so với lớp vỏ hạt óc chó nhưng không dễ tách ra, phần vỏ là một lớp vỏ màu nâu dạng sợi dính vào thịt hạt dẻ.
Hà Điền dùng chiếc rìu nhỏ cô mang theo rạch một đường chéo ở đầu vỏ hạt dẻ, cho vào khay nướng, nướng khoảng năm sáu phút, sau đó vớt ra, đổ vào nước lạnh đảo nhẹ, hạt dẻ sẽ phát ra tiếng nổ tanh tách nhỏ. Sau khi để ráo nước thì sẽ dễ tách vỏ hơn nhiều, vỏ và thịt hạt liên kết với nhau, khi bẻ nhẹ theo vết nứt chéo sẽ tách ra làm đôi, để lộ phần thịt hạt dẻ màu vàng tươi.
Hạt dẻ sau khi phơi khô sẽ có nhiều nếp nhăn, cho vào túi vải nhỏ treo dưới mái hiên cho đến khi cứng như đá, đem cất trong hầm, có thể bảo quản được một hai năm, khi muốn ăn thì ngâm với nước qua đêm trước, sẽ lại no tròn trở lại.
Nhưng hương vị của hạt dẻ phơi khô, tẩm sấy luôn kém hơn nhiều so với hạt dẻ tươi.
Sau khi đem hạt dẻ mới nhặt về nhà, Hà Điền liền làm hạt dẻ đường, cô nấu đậu đỏ mới thu hoạch năm nay, sau đó đem hạt dẻ đã bóc vỏ luộc chín, khi hạt đậu có thể dùng tay bóp nát thì cho đường nâu vào nấu thêm một lúc nữa.
Hạt dẻ luộc ăn với đậu đỏ dẻo ngọt, bụng thấy rất ấm áp và dễ chịu.
Ngoài nấu với đậu đỏ, Hà Điền còn nấu một ít bằng nước trắng, cho vào hũ rồi cất trong hầm.
Vỏ gai của hạt dẻ cũng là một nguồn tài nguyên rất quan trọng. Năm ngoái Hà Điền dùng nó để lát đường rất thành công, năm nay chuẩn bị thêm một ít, lúc đi săn bắn cô sẽ lấy ra rải trên đường.
Vỏ hạt dẻ cũng là một công cụ quan trọng để chẻ cỏ nhung. Một bó cỏ nhung được cột chặt và treo trên khung gỗ, sau khi chải nhiều lần bằng bàn chải gỗ đóng đinh vào vỏ hạt dẻ thì chúng sẽ tách ra, càng chải nhiều thì cỏ càng tơi.
Thỉnh thoảng nhặt được những viên gai hạt dẻ vẫn còn xanh ngọc, Hà Điền sẽ đặt chúng vào một chiếc dĩa trên bàn cùng với vài quả hồng còn cành và lá.
Sau tuyết sương giáng lá của cây hồng đã từ từ chuyển sang màu đỏ, sau khi trận tuyết đầu tiên kết thúc, tuyết trắng kết hợp với lá đỏ, rất đẹp.
Năm nay hồng rất nhiều quả, có những quả vẫn còn xanh xanh, Hà Điền hái luôn cành và lá xuống, đem vào nhà, xếp chung một chỗ với táo. Đêm ngủ, cô sẽ trải rơm lên bếp rồi xếp hồng lên. Sau khi sấy vài lần, quả hồng từ từ chuyển sang màu đỏ. Khi quả hồng đã đỏ hết, vỏ cũng mềm dần, sấy một thời gian, lớp da dày có ánh sáp sẽ trở nên dễ nứt, dùng đầu ngón tay xé ra, mỏng như một lớp màng. Thịt quả lúc này đã trở nên mềm và bán lỏng. Loại hồng này rất ngọt, đặc biệt chỗ gần hạt hồng ăn có cảm giác hơi dai.
Những quả hồng của nhà Hà Điền rất to, mỗi quả to bằng nắm tay nhỏ. Đây là lần đầu tiên Dịch Huyền nhìn thấy cô ăn quả hồng mềm, không nghĩ đến thịt quả hồng lại chảy ra khắp tay như vậy, Hà Điền cười nói: "Quả này để em ăn, em lấy cho anh quả khác."
Cô đặt một quả hồng mềm vào một cái dĩa nhỏ, lấy từ trong ngăn tủ ra một ống trúc nhỏ, rút cuống quả hồng ra, cắm ống trúc vào trong quả hồng, đưa cho Dịch Huyền.
Dịch Huyền ngậm ống trúc hút nhẹ, nước của quả hồng ngọt ngào và trơn tuột trượt vào trong miệng.
Hồng giòn là những quả hồng đỏ được hái trên cây. Những quả hồng này được cắt thành từng múi, ngoài da đôi khi còn có hơi chát, ngọt giòn.
Hà Điền cũng dạy Dịch Huyền làm hồng khô. Gọt bỏ vỏ quả hồng đỏ, để nguyên cuống, dùng dây rơm cột thành dây rồi treo lên phơi khô. Sau khi phơi khoảng mười ngày, bên ngoài quả hồng xuất hiện một lớp đường fructose giống như sương giá, thì có thể đem cất.
Hồng phơi đủ nắng thì vị càng ngọt, do phần da của quả hồng đã được gọt bỏ nên không hề có một chút vị chát nào.
Gỡ từng quả từng quả xuống, cho vào hộp gỗ lót cỏ khô rồi đem cất vào hầm.
Nếu cẩn thận hơn thì khi lấy xuống, xếp các quả hồng lại thành từng cặp, mông đối diện với mông, dùng hai ngón tay cái giữ cuống hồng, tám ngón tay còn lại thì đè ở phía bên kia của cuống, ấn nhẹ, hai quả hồng về cơ bản đã có bộ dạng của một chiếc bánh tròn.
"Hồng mà mùa đông năm ngoái chúng ta ăn đều được hái từ cây này đó!" Hà Điền cười híp mắt dạy Dịch Huyền cách bóp quả hồng. Ngón tay của anh dài nhọn, khi làm trông rất đẹp.
Hà Điền cũng để lại một vài quả hồng treo trên cây. Những quả hồng chín nhỏ nhắn, xinh xắn như những chiếc đèn lồng đỏ bé nhỏ đáng yêu.
Dịch Huyền cho rằng những chiếc lá đỏ trên cây hồng và những quả hồng đỏ cam là những màu sắc tươi đẹp cuối cùng của mùa thu.
Nhưng khi chèo thuyền đến nhánh của con sông nhỏ ở hạ lưu và đi vào rừng cây ở đó, anh mới nhận ra rằng, quả táo gai vẫn còn đỏ au kia kìa.
Cây táo gai này rất cao, nhìn xa xa có thể thấy những quả đỏ treo trên cây, giống như một chuỗi hạt san hô. Khi đến gần hơn, có thể thấy quả màu đỏ trên cây to bằng quả óc chó đã bóc vỏ.
Có thể là do ở hạ lưu, lại là vùng rừng trũng nên lá cây của phiến rừng này vẫn còn xanh rất nhiều.
Chỉ mất có một tiếng đi thuyền, nhưng cảm giác cứ như thể đã trải qua những hai mùa.
Dịch Huyền nhớ đến chuyến đi chợ lúc mùa xuân, khi lên đường họ đều mặc áo bông, lúc về đến hạ nguồn thì hai bên bờ hoa nở như gấm, yến vũ oanh ca, cho dù chỉ mặc một chiếc áo mỏng cũng không hề thấy lạnh.
Táo gai rất chua, Hà Điền về cơ bản chỉ đem chúng đi phơi nắng rồi dùng làm gia vị khi pha trà hoặc hầm thịt, nếu không thì ăn một hai lát khi khó tiêu, nên cô cũng không định hái nhiều.
Trước đây Dịch Huyền sống xa hoa hơn cô rất nhiều, đời sống vật chất của anh cũng phong phú đến mức Hà Điền không thể tưởng tượng nổi, nhưng - nhưng anh là một người cố chấp, nhất định phải mang được nhiều thứ tốt trở về, tốt nhất là đem về nuôi luôn.
Lúc vừa tiến vào rừng, thấy một con nai hoảng sợ bỏ chạy, anh còn muốn bắn hạ nó làm lương thực dự trữ, Hà Điền liền ấn vào cánh tay anh ngăn lại: "Thịt muối, thịt khô chúng ta còn chưa ăn hết, vậy thì cần gì phải giết nó? Trải qua mùa đông, nói không chừng sang năm nó sẽ sinh ra nai con nữa đó."
"Đó là một con nai đực."
"Không có nai đực thì nai cái lấy gì sinh nai con?"
Thời điểm đi săn vịt trời lúc mùa xuân, Hà Điền phát hiện khi nhìn thấy vịt thì Dịch Huyền sẽ ngay lập tức nổ súng. Lúc đó, cô chỉ nghĩ rằng anh đã hình thành thói quen khi mới đến nhà cô, sợ rằng mình sẽ trở thành gánh nặng cho mình nên làm gì cũng càng cố gắng hết sức, sau này thì chăn vịt, nuôi thỏ, bắt cá hồi, nhặt trứng rùa, cô đã nhìn ra, đối với Dịch Huyền, miễn là không ảnh hưởng đến sức khỏe và an toàn của bản thân, bắt được càng nhiều con mồi thì càng tốt.
Cô cẩn thận nói với anh: "Hầm của chúng ta đã đầy thức ăn rồi, anh không thấy đã không xuống lọt nữa rồi sao? Những thức ăn này sẽ được cất giữ cho đến tận năm sau, nhưng rồi sẽ lại có những cái mới, vậy thì ai còn muốn ăn đồ ăn của năm trước nữa?"
"Chỉ hai chúng ta thì có thể ăn bao nhiêu trong một mùa đông? Cho dù không đi săn nữa thì dự trữ hiện tại cũng đã đủ cho chúng ta trải qua cả mùa đông này rồi. Huống chi, chúng ta cũng có thể đi săn mà? Thỉnh thoảng cũng muốn ăn một ít cá tươi, thỏ, gà rừng này nọ mà đúng không?"
Dịch Huyền như có điều suy nghĩ.
Hà Điền giang hai tay ra vẽ một vòng tròn: "Trong bán kính một trăm km quanh đây chỉ có nhà chúng ta mà thôi, còn nhà họ Phổ thì có một bãi săn khác của họ. Từ lúc đầu xuân đến giờ chẳng phải chúng ta cũng chưa từng gặp lại bọn họ nữa đó sao?"
"Đúng thật là vậy." Dịch Huyền nghĩ đến hai anh em nhà kia, may mắn là không để cho anh gặp lại họ.
"Cho nên, tất cả những thứ ở đây, cỏ dại, tôm cá, vịt trời, ngỗng, gà gô, con hoẵng, heo rừng và nai, cũng như hoa quả trên cây, gỗ trên khắp mặt đất, đều là do ông trời ban cho chúng ta. Chúng ta chỉ cần thu hoạch số lượng đủ dùng là được, tại sao phải vội vàng sử dụng tất cả mọi thứ cùng một lúc?"
Dịch Huyền cười, ôm Hà Điền đang mang vẻ mặt nghiêm túc nhấc lên cao: "Anh biết rồi! Em cũng là của ông trời ban cho anh!"
Hà Điền kéo lỗ tai của anh: "Đáng ghét! Bỏ em xuống! Em không phải Lúa Mì!"
Lúa Mì vốn dĩ đang yên phận làm một con "cẩu độc thân" ngồi ở một bên, nhưng khi nghe thấy Hà Điền gọi tên nó, nó liền bật dậy sủa gâu gâu.
Dịch Huyền đặt Hà Điền xuống đất, sau đó xoa đầu cô rối tung lên, cười toe toét: "Anh hiểu rồi. Nhưng chúng ta hái thêm táo gai đi. Em đã nghe nói đến táo gai ngào đường chưa?"
"Hử?"
"Nó ngon lắm." Dịch Huyền nói một cách nghiêm túc: "Cũng chưa ăn thử mứt táo gai bao giờ à?"
Vì vậy, cuối cùng bọn họ đã hái thêm một sọt táo gai.