Trong xưởng thép nhiều công nhân nam, công nhân nữ cũng nhiều không kém.
Thể lực công nhân nữ không thể cường tráng bằng công nhân nam, không thể dội một chậu nước lạnh giữa mùa đông băng giá mà không hề hấn gì.
Mặc dù hầu hết công nhân nữ trong xưởng thép đều là nông dân địa phương không thể tiếp tục trồng trọt, nhưng những người phụ nữ nông dân đến đây kiếm kế sinh nhai cùng phụ huynh và chồng, vẫn là phụ nữ.
Đã là người thì không thể tránh khỏi bệnh tật, huống chi là những người phụ nữ trời sinh yếu mềm.
Vì vậy, theo chỉ thị của xưởng trưởng, hai nữ bác sĩ duy nhất trong xưởng thép là Lan Thiện Văn và Ngô Tụng Trúc sẽ phụ trách toàn bộ vấn đề bệnh tật của phụ nữ ở đây.
Những người trẻ có thể lết cái thân ốm yếu đến chỗ họ cầu y vấn dược, nhưng những phụ nữ ở tuổi ngũ tuần, sáu mươi thì không chịu nổi. Bệnh tật chồng chất như núi, nói nằm xuống là nằm xuống.
Bó tay, chỉ còn cách người nhà họ nhanh chóng chạy đến chỗ họ xin thuốc. Dù có tệ đến đâu, cô và Ngô Tụng Trúc chỉ có thể bàn nhau để một người đi khám và một người túc trực trong phòng, nhỡ như lại có người lại đến khám.
Đêm hôm đó, vợ của ông gác cổng sống ở ngôi nhà nhà phía tây nam của xưởng thép ngã bệnh, ông già chạy hồng hộc đến phòng của hai bác sĩ báo tin, theo lịch trình, hôm đó đến lượt Lan Thiện Văn đi khám.
Cô thu dọn đồ đạc, đi theo ông già để xem.
Cũng không có chuyện gì nghiêm trọng, chỉ là bà già đã mấy tháng chưa được ăn thịt, hôm qua xưởng trưởng ra lệnh cho căn tin thêm chút thịt mỡ vào trong khẩu phần ăn, bà ấy tham ăn, ăn quá nhiều mỡ, thế là đổ bệnh.
— Hàng chục con lợn nuôi trong xưởng thép được tám bác sĩ cộng thêm một nhà báo chăm sóc kỹ càng chu đáo hơn cả cách họ chăm sóc mẹ già, thế mà mấy con lợn đều không cầm cự được, vẫn lần lượt đến gặp Các Mác vào một buổi sáng nắng ráo trời quang.
Ông xưởng trưởng tiếc đứt ruột, tỏ thái độ ra mặt mấy ngày liền, âm thầm chửi họ là cái bọn vô dụng.
Làm Lý Uyển Thi tức giận đến mức chỉ tay lên trời trong ký túc xác của họ mà chửi rủa: "Con bà nó, tớ hầu hạ mẹ ruột cha ruột ở nhà còn không tận tâm như vậy, vì những con lợn nái đó mà dùng hết kiên nhẫn cả đời người. Cái ông dở hơi ấy còn muốn bà đây phải như Câu Tiễn đối xử với Phù Sai, muốn bà đây phải nếm phân của những con lợn đó mới có thể chứng tỏ lòng tận tụy hay sao!"
Dù cô ấy có chửi thế nào, dù ông xưởng trưởng bất mãn thế nào, vẫn không thể chống lại quy luật tự nhiên giống như chống lại lời dạy của Chủ tịch. Chết là một chuyện, phí phạm lại là chuyện khác.
Ông xưởng trưởng sai người xuống núi Ma Tử Lĩnh gọi một gã đồ tể tới, cạo lông sạch sẽ và mổ hàng chục con lợn chết vì bệnh rồi gửi chúng đến căn tin.
Lan Thiện Văn và Ngô Tụng Trúc đều biết rằng ăn lợn bệnh sẽ có hại cho sức khỏe cho nên không hề đụng đến một miếng, họ vẫn chỉ ăn tạm bắp cải thối và bột ngô cho qua bữa.
Nhưng cô bạn nhà báo cùng phòng lại không để ý nhiều như vậy, sau khi hứng khởi chạy đến căn tin gọi một suất xong, vừa cắn một miếng, nhổ ra luôn, miệng kêu toáng lên: "Mẹ nó lừa bà đây à, miếng thịt khai quá thể, ai ăn cho nổi!"
Đến cả cô bạn nhà báo bất cần đời cũng đã nói vậy, chứng tỏ miếng thịt đó thực sự khó ăn. Nếu ăn phải những chỗ có bệnh, người ta cũng sẽ bịp rằng đó chỉ là mỡ lợn mà thôi.
Sau khi tiêm cho bà già một mũi thuốc, Lan Thiện Văn để lại cho bà ít thuốc tiêu, chào tạm biệt rồi đi về.
Ban đầu ông già định tiễn cô đi, nhưng khi thấy ngôi nhà nơi ông bà già ở vừa ẩm, vừa dột, vừa rách nát, đến cả ngọn đèn dầu cũng không có, Lan Thiện Văn thở dài, mỉm cười từ chối lòng tốt của ông già.
Giữa đêm khuya thanh vắng, nhỡ như ông già hoa mắt nhìn không rõ đường để rồi bị ngã thì to chuyện ra.
Lan Thiện Văn bước ra, thấy trăng tròn vành vạnh, ánh trăng trong trẻo trải dài trên mặt đất như bị kết băng.
Có đúng là băng hay không cũng không chắc, dù sao cũng đã đến tiết trời lạnh giá của tháng Mười một, cô đã ở đây hai, ba tháng rồi.
Hai hàng cây khô bên đường đổ bóng lốm đốm dưới ánh trăng đêm, mơ hồ một tiếng cú kêu ghê rợn.
Bước thấp bước cao đi trên con đường tối, Lan Thiện Văn nắm chặt cây kéo trong túi, không ngừng cảnh giác nhìn xung quanh.
Tất cả là do cô nhà báo Lý Uyển Thi nhiều chuyện, ngày nào cũng nói với họ mấy chuyện có một cô gái xinh đẹp đi đêm bị người ta hiếp rồi giết, xác bị vứt trên cánh đồng kê, khiến Lan Thiện Văn và Ngô Tụng Trúc lần nào ra ngoài đi khám cũng sợ chết khiếp.
Tuy nhiên, phòng còn hơn chống.
Một số đàn ông trong cái xưởng thép này dám làm vậy thật đấy.
Đang mò đường trong bóng tối, đột nhiên, phía trước vang vảng một tiếng ho nhẹ kèm theo tiếng bước chân nặng nề, chậm rãi tới gần cô.
Lan Thiện Văn giật thót tim, nắm chặt cây kéo trong tay theo phản xạ, trầm giọng cảnh giác hỏi: "Là ai?"
Không ai trả lời, tiếng ho càng lúc càng trầm, tiếng bước chân cũng càng lúc càng gần.
"... Là ai?" Cô hỏi lại, đúng lúc con cú đậu trên cành cây khô kêu thêm một tiếng, tim cô đập thình thịch, lấy chiếc kéo trong túi ra.
Trái tim đập thình thịch như có con nai nhỏ đang nhảy loạn bên trong.
Cô đã từng gặp phải tình huống này. Khi đó cô đến Tây Tạng chi viện cùng giáo viên hướng dẫn, có vài đứa sinh viên y khoa ra ngoài gom gỗ sồi làm củi đốt nấu cơm. Lúc về đã thấy trời muộn, gặp phải một đám thổ phỉ mặc quần áo Tây Tạng, bọn họ không hiểu tiếng người Tạng, đám người đó liếng thoắng nói gì đó một tràng, mang nụ cười không tốt lành gì bước đến muốn bắt các cô, may mà những người lính đóng quân ở Tây Tạng đuổi theo sau đã đến kịp...
Lúc đó tuy sợ nhưng không nguy hiểm. Bây giờ thì vừa sợ vừa nguy hiểm.
Chóp mũi cô dần dần đổ mồ hôi lạnh, từng bước, từng bước một tiến lên. Cô tính, nếu tên đàn ông đó dám làm gì cô, cô cũng dám chặt xương anh ta.
Cô đang rất biết ơn người thầy suốt ngày giải phẫu tử thi ngoài trời cho bọn cô xem hồi ở Tây Tạng. Nhờ có ông thầy, giờ đây cô hoàn toàn có thể nhìn vào bộ xương của một người và tìm ra vị trí từng khớp nối.
"Nói đi." Cô lại trầm giọng nói với con đường tối: "Ngươi là ai?"
Tiếng bước chân lại vang lên, rồi chầm chậm dừng lại.
Trái tim cô đập loạn xạ, chợt thấy trước mặt thoáng qua một ánh lửa màu vàng, trong ánh lửa, thấp thoáng hiện lên khuôn mặt phờ phạc của một cô gái xinh đẹp.
Cô gái thè lưỡi ra, lòng thòng bên môi, mắt trợn trắng dã, còn có thứ gì đó giống như màu máu đỏ tươi không ngừng chảy ra từ khóe mắt.
"Trả mạng cho ta..." Cô gái thều thào kêu lên.
Một cơn gió lạnh thổi qua, khiến lông gà lông vịt người ta nổi hết lên, khiến ánh lửa chập chờn lúc sáng lúc tối, khiến khuôn mặt tái nhợt của cô gái càng thêm xám xịt...
Lan Thiện Văn lại đút kéo vào túi, bất đắc dĩ thở dài với "con ma nữ": "Đồng chí Úc, trò này không vui chút nào."
"Làm sao cô biết là tôi?"
"Ma nữ" không nhe răng múa vuốt nữa, cô khựng lại, thẳng thắn hỏi.
Lời vừa dứt ra khỏi miệng, mới thấy không đúng, nhỡ như bác sĩ cố ý bẫy cô thì sao!
Xời ạ, tức chết, mãi mới nghĩ ra cách trả đũa bác sĩ, ai ngờ chỉ bằng một câu của cô đã khiến Úc Tuyền Thu bại lộ.
Chỉ với khuôn mặt hại nước hại dân của cô, cho dù có vẽ tô vẽ đỏ choét, tôi vẫn sẽ nhận ra được. Tôi đâu có mù.
Lan Thiện Văn thầm thở dài, nghĩ, giữa trời tối như mực thế này, một mình cô ấy tới đây làm gì?
"Trời đã tối, lại cách ký túc xá công nhân nữ rất xa, đồng chí Úc không sợ sao?"
"Tôi sợ ai? Trông tôi thế này, người ta càng sợ tôi hơn."
Úc Tuyền Thu hứ một cái, lau sạch nước hoa lựu trên mặt, xách cái đèn dầu cũ kỹ đi về phía bác sĩ, nói mà không biết đang khen hay đang khịa: "Bác sĩ Lan thật chính phái, ngay cả ma cũng không sợ."
Lan Thiện Văn bất lực lắc đầu: "Người đáng sợ hơn ma nhiều, hơn nữa, tôi là người vô thần, không tin mấy cái đó. Thế nên dù cô có giả trang giống ma đến cỡ nào, tôi đều không sợ."
Hừ, tôi giữ mặt mũi cho cô mà cô còn vênh mặt làm kiêu? Úc Tuyền Thu lườm lườm: "Bác sĩ Lan thật biết được nước lấn tới."
"..."
Lan Thiện Văn cứng họng không nói nên lời. Cô đã nói gì đâu?
Sau khi ho khan một tiếng, Lan Thiện Văn đổi chủ đề: "Đồng chí Úc, cô đến đây một mình có việc gì à?"
"Không có việc thì không thể tới sao?" Úc Tuyền Thu chẹn họng người ta theo thói quen, vừa dứt lời đã sực nhớ ra hình như mình tới là để cảm ơn bác sĩ, hình như luôn đối xử với người ta thế này cũng không tốt.
Thế là, trong khi bác sĩ đang khó xử, Úc Tuyền Thu khiến bản mặt mình trông có vẻ dịu dàng hơn một chút, ngượng ngùng nói với cô: "Đêm đó, cảm ơn bác sĩ Lan đã nhắc nhở tôi."
Đêm đó, đêm nào?
Lan Thiện Văn hoang mang, trước biểu cảm buồn bực như đang nói "nếu cô không nhớ ra, tôi sẽ đánh chết cô" của Úc Tuyền Thu, Lan Thiện Văn vắt óc suy nghĩ, cuối cùng mới nhớ lại, hoá ra là đang nói về chuyện anh Dương.
"À, không có gì." Lan Thiện Văn khẽ mỉm cười, "Đúng rồi, sau đó anh Dương có còn quấy rầy đồng chí Úc không?"
"Không còn nữa." Úc Tuyền Thu thành thật đáp.
Đúng là không còn nữa, phải công nhận chiêu này của bác sĩ Lan hiệu nghiệm hơn phương pháp giác hơi của những ông thầy lang băm chân đất nhiều.
Cô bế một đứa trẻ cho bác sĩ Dương và nói rằng ông nội đã chết của cô là một phú nông, không những anh ta không còn gào rú trước cửa nhà cô, mà từ sau bất cứ khi nào nhìn thấy cô, anh đều ngoảnh mặt bỏ đi ngay.
"Vậy thì tốt." Lan Thiện Văn cười nhẹ nói.
Không biết là do cô hay là do ánh trăng và ánh lửa chập chờn, người có vẻ ngoài dịu dàng này bỗng được tôn lên vẻ xinh đẹp lạ thường.
Dưới ánh sáng dịu nhẹ từ chiếc đèn dầu toả ra, nữ bác sĩ trẻ ấy đẹp như đóa dâm bụt được gió mùa hạ thổi trắng muốt trên cánh đồng sen dưới bờ đê.
Sao có thể diễn tả đây, đúng thế, là kiều diễm thướt tha.
Khi người khác cười, đó chỉ đơn giản là họ cười, nhưng khi bác sĩ Lan cười, chính là đầu búa gõ vào tim cô, chính là trái tim bị siết giữa hai gọng kìm!
Có ai mà không yêu cái đẹp! Thảo nào cô Sáu khóc lóc nói muốn lên giường với bác sĩ, bởi vì bác sĩ...
... Khụ, cô cũng cảm thấy bác sĩ Lan... có... hơi...
... Xinh đẹp.
Thề rằng cô thực sự chỉ cảm thấy bác sĩ Lan xinh đẹp mà thôi, hoàn toàn không có ý gì khác!
Úc Tuyền Thu thầm chửi bản thân vô liêm sỉ khi bị vẻ đẹp của bác sĩ thu phục nhanh như vậy.
Rõ ràng dung mạo của cô cũng không kém cạnh gì bác sĩ! Muốn thấy gái xinh, chẳng phải chỉ cần soi gương là được sao!
Cô tức giận đấu tranh tư tưởng với chính mình.
Một cơn gió bất chợt thổi qua, thốc vào cổ, lạnh đến nổi da gà.
Cô vô thức rụt đầu rụt cổ như một con đà điểu.
Mẹ ơi, vội ra ngoài quá nên quên mặc thêm áo. Giữa tiết thời tháng Mười một, lại còn là nửa đêm, không cóng cô thì cóng ai?
Nếu cứ như vậy mà về nhà, chắc chắn ngày mai sẽ không thể đi làm nếu bị cảm lạnh.
Thật tiếc cho một vài đồng bạc. Cô thở dài, nghĩ, có lẽ mong muốn kiếm đủ tiền đóng học phí cho Mục Mục vào cuối năm nay lại đổ bể thôi.