Qua điều tra, nguyên nhân của tai nạn ngày 6 tháng 3 là do sau khi vận thăng được lắp đặt đến độ cao như hiện nay, việc neo và cố định đầu cáp không đạt tiêu chuẩn quy định. Thiết bị cố định không được lắp vòng đệm lò xo chống tuột cùng kẹp cáp. Nhân viên điều khiển không có chứng chỉ hành nghề tương ứng, không nắm được kỹ năng chuyên nghiệp, còn vi phạm quy định khi đứng luôn trong lồng vận thăng vốn chỉ dành cho vật liệu.
Chỉ huy vi phạm quy định, thừa hành cũng vi phạm quy định, hai điều này gộp lại mới sinh ra bi kịch.
Người tố giác nói đây chỉ là phần nổi của tảng băng trong dự án Hương Chương Lâm.
Hệ thống quản lý an toàn của toàn bộ dự án này rất hỗn loạn, không có hệ thống quản lý thiết bị đặc biệt, không có hệ thống trách nhiệm công việc cho người vận hành. Tất cả các hồ sơ bảo trì và bảo dưỡng hàng ngày đều thiếu hụt, thường xuyên phớt lờ các quy chuẩn quốc gia liên quan, tự tiện tổ chức thi công. Không tiến hành giải thích về kỹ thuật và an toàn cho nhân viên, không đào tạo cả nghiệp vụ liên quan, họ chỉ tuyển người cho đủ số, trả tiền là vào làm, tất cả trông vào máu liều.
“Hầu như ngày nào họ cũng chỉ huy các hoạt động thi công nguy hiểm trái với quy định. Đôi khi khi đổ bê tông xong, thấy ván khuôn bị sập một phần mà không có biện pháp ứng phó khẩn cấp, đâm đầu sai người gia cố. Tình hình thầu phụ còn hỗn loạn hơn, họ chỉ đơn giản là bán cái lại cho các công ty dịch vụ lao động không có nghiệp vụ xây dựng mà không tiến hành nghiên cứu thực địa, nhiều người phụ trách không có chứng chỉ hành nghề. Các quy tắc và quy định về sản xuất an toàn và hệ thống đảm bảo an toàn trong xây dựng chưa được thiết lập. Tư vấn giám sát đều bị mua chuộc, cầm tiền xong là phẩy tay cho qua. Lần này xảy ra chuyện, bên tư vấn giám sát ban đầu đã bị thu hồi giấy phép, ai ngờ bên mới đến cũng chẳng khác gì. Hết cách rồi, Vương tổng quan hệ tốt, chuyện gì cũng dàn xếp xong xuôi.”
Không chỉ tình trạng an toàn thi công đáng lo ngại mà chất lượng công trình cũng nát be bét.
“Thiết kế ban đầu đã rất lởm, nghe nói Vương tổng ép bên thiết kế giảm hai cột chịu lực trong phương án. Bên thiết kế không dám đồng ý. Ông Vương dọa sẽ đổi bên khác, buộc họ thỏa hiệp. Bản vẽ xin giấy phép và bản vẽ dùng trong thi công là hai bộ khác nhau. Trong quá trình thi công, các thanh thép cấp ba quy định trong thiết kế đã được thay thế bằng các thanh thép cấp hai. Công trình 33 tầng mà hàm lượng thanh thép chính chỉ là 32 kg/m2, tức là ít hơn 40% so với tiêu chuẩn. Bê-tông kết cấu chính cứ ba ngày đổ xong một tầng, trong khi cường độ bê-tông của chúng tôi có C30 thôi, mật độ thép còn thấp như vậy, nếu theo đúng tiêu chuẩn thì sáu ngày một tầng đã coi là nhanh rồi. Vật liệu kiểm định không đạt vẫn bắt chúng tôi dùng, khung nhôm cửa sổ vừa chở đến đã gỉ…”
Tóm lại đại loại tổng kết thành 3 điểm: 1. Liều mạng bớt xén rút ruột. 2. Liều mạng ép tiến độ. 3. Cực lực ép chi phí.
Việc lần trước Soái Ninh trừng trị Thi Văn Đông trước mặt cả công ty và thể hiện quyết tâm đảm bảo chất lượng uy tín đã gieo hy vọng cho người đang ở trong chăn nhưng chưa đánh mất lương tâm này nên anh ta mới mạo hiểm đi mật báo.
Thôi Minh Trí càng nghe càng cảm thấy anh ta đang dè bỉu đám cặn bã trong ngành như Quảng Hạ. Quan Vũ vẫn luôn lấy chất lượng làm ưu thế giờ lại nảy nòi ra công trình kém cỏi như thế, chẳng khác nào người đang khỏe mạnh quay sang tự sát từ từ!
8h tối ngày 11 tháng 4, Soái Ninh dẫn đầu một đoàn người bất ngờ xông vào công trường Hương Chương Lâm giai đoạn 2 ở Đông Hưng. Ban đầu, đám công nhân không nhận ra nên ngăn cản, không cho vào. Thôi Minh Trí đang giới thiệu, mấy tay thô lỗ đã rọi đèn pin thẳng vào mặt Soái Ninh.
Hành động vô lễ này chọc giận gái đang điên máu sẵn, cô sải bước về phía họ, giật chiếc đèn pin trong tay một người.
“Giờ nhận ra rồi chứ? Đi gọi đứa đứng đầu của các anh ra đây! Mười phút nữa không thấy thì tôi tiễn nó luôn!”
Một đốc công lật đật chạy tới định nói gì đó nhưng Soái Ninh bảo anh ta câm mồm, dẫn cả đoàn người đi vào một tòa đã bắt đầu hoàn thiện gần đó. Cô chọn ngẫu nhiên một căn hai phòng ngủ, đi vào.
Trong phòng tắm, tia sáng đèn pin trên tay cô giống như bút laser trình chiếu, chỉ vào bức tường ngăn bằng bột bả, cô trầm giọng hỏi đốc công: “Tường ngăn này là gạch xây hay thạch cao?”
Phòng tắm yêu cầu chống thấm tốt nên tường thường được chọn phương án xây gạch. Việc xây gạch đòi hỏi trình độ chuyên nghiệp hơn, thời gian thi công cũng tương đối dài. Một số chủ đầu tư tiết kiệm thời gian và chi phí chọn dùng tấm thạch cao xương thép nhẹ để thay thế. Tường làm theo cách này chống thấm rất kém, gặp hơi nước nóng sẽ biến dạng, tróc lở. Xương thép cũng dễ gỉ sét làm tiểm ẩn nhiều nguy cơ khi cư trú.
Phương án thi công của Bất động sản Quan Vũ chưa từng có kiểu thiết kế gian dối bẫy nhau này. Khi nhận được tin báo của người tố giác, Soái Ninh tức đến phồng mang trợn má ngay tại trận, vừa tới hiện trường đã xem xét điểm này đầu tiên.
Phương án thi công đã bị thay đổi, đốc công đã đoán được rằng cô tới để tra xét, ậm ậm ừ ừ không dám trả lời thẳng. Lửa giận xuyên qua đỉnh đầu Soái Ninh, cô đích thân xông tới cầm cái cuốc bổ mạnh hết sức vào bức tường. Những người xung quanh sững sờ nhìn cô đập vỡ tấm thạch cao bên ngoài. Thôi Minh Trí tỉnh táo soi đèn pin cho cô, thấy ngay khung xương thép nhẹ lộ ra khỏi lỗ thủng.
“Đây là cái gì? Đây là caideogi?”
Câu hỏi dồn nghiêm khắc thăng cấp thành gầm rú, tay đốc công kia rụt lại phía sau giống như con kiến không tìm được tổ, ấp úng: “Chúng tôi chỉ chịu trách nhiệm thi công theo bản vẽ, không biết gì khác ạ.”
Soái Ninh buông cuốc, sai đốc công mang bản vẽ thi công ra đây cho cô kiểm tra, phái Thôi Minh Trí đi theo canh chừng.
20 phút sau, một tập bản vẽ dày phủ kín chiếc bàn trong phòng giám đốc dự án. Giám đốc dự án mới lên vừa hay tin chạy đến cũng bị Soái Ninh quát bảo im miệng, hoảng hốt tâm thần khoanh tay đứng một bên như thể tội phạm nhận lệnh khám nhà.
Soái Ninh rút một số bản vẽ ra kiểm tra, xem kỹ từng tờ. Cũng y như Thôi Minh Trí hôm trước, cô hoài nghi những bản vẽ này là của các chủ đầu tư rác chứ không phải của Quan Vũ.
Đúng như lời người tố giác, những gì anh ta phản ánh chỉ là một phần nhỏ trong các vấn đề của dự án Hương Chương Lâm. Bọn cháu chắt này không chỉ sửa lại mật độ thép trên mỗi mét vuông, độ dày chất liệu của lan can và cửa sổ, đường kính ống, tiết diện dây cáp. Ngay cả độ dày móng bè, cọc nhồi, ván chống thấm móng là những thứ được coi như đường dây điện cao thế trong thi công, xưa nay nghiêm cấm động chạm, cũng tự ý thay đổi.
Bất cứ ai có hiểu biết thông thường về kiến trúc đều biết rằng độ dày móng bè không đủ sẽ gây lún không đồng đều và làm nứt sàn. Bọn này cũng điên cuồng giảm cường độ thép. Theo tiêu chuẩn quy định, cường độ kết cấu bê-tông phải đạt tới 80% mới được dỡ cốp-pha, 20 ngày cùng lắm chỉ xong được ba tầng. Vậy mà trong thời gian này Hương Chương Lâm đã lên đến 7-8 tầng, cách thức áp dụng chính là dỡ cốp-pha sớm. Lúc này tầng nhà cơ bản chưa đạt cường độ như thiết kế, chưa bị sập thì thật đến phải ơn trời phù hộ!
Hèn gì chúng nó muốn bàn giao nhà hoàn thiện chứ không bàn giao thô. Nhà xây ra theo phương án này xác định sẽ đầy vết nứt, không hoàn thiện che đậy thì lừa khách thedeonao?
Soái Ninh bỏ bản vẽ xuống, hỏi giám đốc dự án: “Ông làm ngành này bao nhiêu năm rồi?”
Giám đốc dự án lí nhí đáp: “15 năm ạ.”
“Đi tù mấy lần rồi?”
“… Ninh tổng, cô cứ khéo đùa.”
“Đéo ai đùa với ông?!”
Soái Ninh tức giận đập bàn quát: “Nếu ông vẫn quen làm cái trò ba ngày xong một tầng này mà chưa ăn cơm tù bao giờ mới là lạ!”
Giám đốc dự án cãi cố: “Rất nhiều tòa nhà chọc trời hiện nay đều ba ngày xong một tầng…”
Nếu không phải trước mặt nhiều người, Soái Ninh thật muốn tẩn ông ta.
“Ông tưởng tôi là tay mơ nên phỉnh bừa hả? Tòa nhà chọc trời toàn dùng kết cấu thép, khung xương tường ngoài làm theo lối lắp ghép. Chung cư bê-tông cốt thép của ông đòi so với người ta?!”
Mục tiêu của Soái Ninh không phải đám lau nhau trước mắt này, cô ra lệnh cho chúng nó gọi Vương Khai Dương tới. Nghe nói ông ta đang đi công tác Hợp Phì, cô nói chém đinh chặt sắt: “Kêu ổng xuyên đêm về đây gặp tôi. Khi nào về nói xong xuôi thì tôi mới đi. Từ giờ trở đi, công trường ngừng thi công toàn diện, ai không nghe thì lượn!”
Vương Khai Dương đã nhận được tin, vốn tưởng giả chết. Loanh quanh tới tận nửa đêm, tai mắt báo về là Soái Ninh dẫn người đến phong tỏa công trường, xem ra là muốn làm căng. Chiến thuật giả con đà điểu phá sản, ông ta đành phải chường mặt ra chịu trận.
Lúc gặp mặt, cô chiêu họ Soái dường như mọc răng nanh đầy mồm, cười lạnh âm trầm tựa nữ quỷ trong phim kinh dị: “Vương tổng, nhanh gớm! Là bay tên lửa về hả?”
Vương Khai Dương cười đấu dịu: “Tôi vừa về chiều nay nên các cậu ấy chưa biết.”
Soái Ninh không thèm khách sáo, hất cằm về phía tập bản vẽ trên bàn: “Ông biết hết sự tình rồi nhỉ, tính giải thích sao đây?”
Vương Khai Dương nhìn quanh, người của ông ta đều biết thân biết phận lủi hết. Thôi Minh Trí và đoàn tùy tùng của Soái Ninh thì còn khoanh tay đứng một bên.
Soái Ninh nghiêm nghị nói: “Họ đều là thân tín của tôi, không cần giữ ý, ông có chuyện thì nói nhanh lên, không có thì nghe tôi nói.”
Vương Khai Dương không còn cách nào khác, bước lại gần hai bước, kéo ghế ngồi xuống.
“Ninh tổng, tôi làm thế này cũng vì công ty cả thôi. Ngành bất động sản đã bước vào kỷ nguyên bạc (dần xuống dốc), chúng ta không còn nhiều thời gian nữa. Cách thức làm việc tỉ mỉ, nắn nót mãi mới ra sản phẩm trong quá khứ đã không còn phù hợp với tình hình hiện nay. Dựa theo phương châm Vạn đổng đề ra, trước mắt công ty cần nâng tỷ lệ quay vòng vốn, giảm chi phí và tăng lợi nhuận để tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi trong tương lai. Hương Chương Lâm đúng là tồn tại một số sơ hở, vấn đề đều nằm ở bên thầu phụ của dự án. Chúng tôi mới làm dự án quay vòng vốn nhanh nên chưa đủ kinh nghiệm, sẽ có biện pháp khắc phục kịp thời, về sau chắc chắn sẽ không để xảy ra sự cố phải báo cáo cơ quan chức năng như vụ việc ngày 6 tháng 3, bảo đảm nghiệm thu bàn giao thuận lợi. Chuyện này cô cứ yên tâm ạ.”
Soái Ninh thường cậy thói không biết xấu hổ để kiềm chế kẻ địch, giờ đổi vị trí mới cảm nhận thấm thía sự khả ố đáng ghét của loại người này, cô hỏi vặn: “Dượng đề ra phương châm kiểu này từ hồi nào, sao tôi không biết?”
“Đây là ý kiến nội bộ, chỉ có mấy lãnh đạo chi nhánh biết.”
“Ổng muốn lấy Từ Càn làm chuẩn, biến Quan Vũ thành Quảng Hạ phẩy?”
“… Cũng không nói thế được, Vạn đổng cũng là suy nghĩ cho sự phát triển của công ty.”
“Phát triển? Trông vào chơi dòng tiền và góp vốn kiểu Ponzi[1].”
(Hết phần 175, xin mời đón đọc phần 176. Nếu muốn đọc các phần trước, xin mời click vào dòng chữ Album Tiểu thuyết “Người nối nghiệp chân chính” phía trên!)
Người dịch: Trần Thị Minh Đức & Trần Thu Trang (FB/VerandadeJulia)
- -----
Chú thích:
1. Hình thức lừa đảo góp vốn đầu tư trong đó tiền của người vào sau được trả cho người vào trước. Loại hình lừa đảo này được đặt theo tên của Charles Ponzi - kẻ lừa đảo khét tiếng ở Mỹ những năm 1920, ở ta thường gọi chung là đa cấp.