Liên quan đến những câu chuyện cổ quái của Hoàng Hà, hẳn mọi người đều đã nghe qua, cái gì mà Hoàng Hà thủy quái, quan tài quỷ sông Hoàng Hà, tê giác sắt sông Hoàng Hà, quan tài thủy tinh, v.v... có cái là thật có cái là giả, dù sao có rất nhiều điều kỳ lạ, cái gì cũng có.
Câu chuyện lần này kể liên quan đến “đào sông”.
Câu chuyện được một người ở Hoàng Hà lâu năm kể cho tôi.
Khi đó tôi đang nghiên cứu văn hóa triều Tống ở Khai Phong, miến cá chép, bộ tứ bảo, đầu và đuôi cá thu nướng, bong bóng cá hầm đều ăn chán rồi, liền đi dọc sông Khai Phong, tìm đại một quán ăn ven sông.
Trong quán ăn có một lão già, uống đến mặt đỏ hây hây rồi vẫn còn muốn uống tiếp, nhưng trên người đã hết tiền rồi liền ở đó mua vui với mọi người. Tôi thấy ông ta nói chuyện thú vị liền mời ông uống rượu, một mạch uống đến nửa đêm. Ông già đó ngại ngùng kể cho tôi nghe câu chuyện này.
Ông già là người Hoàng Hà lâu năm, cả đời đều làm việc ở ủy ban sông Hoàng Hà. Nói đến Hoàng Hà, ông ta cũng cảm khái, sông Hoàng Hà đương nhiên có rất nhiều chuyện kỳ quái, nhưng khiến cho ông ta cảm thấy ly kỳ nhất là khi ông ta chủ trì đào sông bắt gặp long cốt.
Ông ta có chút hoảng hồn, nói sông Trường Giang, sông Hoàng Hà đều là long mạch của Trung Quốc, nhưng chưa ai nhìn thấy. Tuy nhiên lần đó ông ấy đã thật sự nhìn thấy long cốt bị xích ở dưới sông, mới cảm thấy sông Hoàng Hà thật đáng kinh ngạc.
Ông ta nói sông Hoàng Hà trải dài từ dãy núi Bayan Har phía Tây Thanh Hải. Sau khi rời khỏi Thanh Hải, một lượng lớn phù sa bị giữ lại trên cao nguyên Hoàng Thổ, những lớp trầm tích này lắng xuống hạ lưu sông Hoàng Hà. Một số lòng sông còn cao hơn bức tường thành sông treo, rất nguy hiểm. Cho nên vào mùa khô sông Hoàng Hà hàng năm, dân làng địa phương đều cần tổ chức nạo vét, tục gọi là “ đào sông”.
Mười năm Hoàng Hà chín năm thiên tai, sông Hoàng Hà cuồn cuộn, nhấn chìm không biết bao nhiêu đồng ruộng, người, động vật, cổ mộ thậm chí toàn bộ thành cổ. Cho nên mỗi lần nạo vét đều sẽ gặp phải rất nhiều chuyện khó tin.
Nơi chúng tôi đến lần này gọi là Mễ, tên gọi của vùng đất cổ.
Đây là một ngôi làng cổ ở ven sông Hoàng Hà. Nơi đây có nhiều gió cát, kiềm mặn, ngập úng, vùng trũng cả năm không thu hoạch nổi một mùa lương thực. Trước giải phóng thường cả làng đi chạy nạn.
Họ đào một cái hố sâu khoảng nửa mét ở vùng đất cao ven sông, bên trong phủ lớp rơm rạ, bên trên đặt kiềng ba chân, phủ lên chiếu sậy và vải dầu, thắp ngọn đèn lồng mờ ảo, đó là cái lán để họ cơm nước gọi là “ tháp vàng”.
Tháp vàng này là cái gì?
Lão già nói, đó là bóc hạt ngô ra, xay vụn thành bột, dùng nồi hấp chín. Vị vừa đắng vừa chát, có khi trộn với lá khoai, nhắm mắt nuốt xuống họng.
Rất may đoạn sông này không dài, đào 2 tuần, chỉ còn lại một đoạn sông còn nước. Vùng nước này nhìn không nhiều, nhưng mọi người dùng chậu rửa mặt hất nửa ngày mà vẫn không hết, hơn nữa nước sông rất cổ quái, lạnh thấu xương, giống như động băng vậy. Nhiều người xì xào cho rằng dưới cổ đạo này sợ là thông đến hải nhãn, không dám làm nữa.
Không còn cách nào, chúng tôi nhanh chóng điều mấy máy bơm nước, hút một ngày một đêm, mới hút cạn nước.
Sau khi hút cạn nước, lòng sông chỉ còn lại một vũng nước nhỏ, vũng nước này có không ít cá to, bơi tung tăng trong đó. Mọi người đói đến da bọc xương, khua chiêng gõ trống xuống nước bắt cá. Cuối cùng bắt được cá lại hét lớn: Không đúng, mắt cá màu đỏ.
Lúc đó tôi cũng cúi xuống, phát hiện con cá đó dài bằng cái thước, toàn thân màu trắng, không có vảy như cá trê, mắt đỏ như mắt thỏ.
Sau đó lãnh đạo cũ của tôi khi đó (sau này được thăng chức làm bộ trưởng) nói với tôi. Con cá này không phải ở sông Hoàng Hà, giống như cá ở dưới biển sâu, cả đời không nhìn thấy ánh sáng mặt trời, toàn thân đều trắng, mắt chuyển sang đỏ.
Tất nhiên, ông ta nói, có nhiều loài cá trong hang sâu cả đời không thấy ánh sáng mặt trời, mắt đều có khả năng là màu đỏ.
Sau đó ông ấy bảo chúng tôi tìm kỹ xung quanh xem có hang núi nào không.
Tìm tỉ mỉ một hồi liền phát hiện trong hố sâu có một vết nứt, nước rỉ ra. Ông ta cho người cầm cuốc đào xuống vài lần thì một mảng bùn chìm xuống, lộ ra một hố bùn lớn.
Hố bùn này rất lớn, lớn đến mức có thể chạy tàu, Bên trong không biết sâu bao nhiêu, trông rất u ám, nặng mùi, nước lạnh không ngừng chảy ra, xem ra con cá đó chắc là từ hố sâu này chui ra.
Tôi cảm thấy cái hố này vô cùng cổ quái, cổ đạo Hoàng Hà đều đã trải qua mấy triệu năm, bên dưới lại bịt một động cổ, có thể là hang ổ của mãnh thú, không động đến thì tốt hơn. Tuy nhiên lãnh đạo không đồng ý, ngược lại cho người làm một ngọn đuốc, ông ta muốn tự mình vào hang.
Chẳng còn cách nào tôi cũng chỉ có thể lấy dũng khí đi theo ông ta vào trong.
Sơn động này to gần bằng nửa gian phòng, miệng hang tròn xoe, nhìn xuống dưới, gió lạnh thổi ra hướng rừng rậm âm u, hang sâu hun hút, chỉ có thể thả chúng tôi xuống bằng thúng.
Sơn động này có mùi hôi thối khó chịu, càng xuống sâu mùi càng khó ngửi, gần như khiến tôi phải nín thở. Xuống sâu khoảng mười mấy mét, phát hiện càng đi xuống càng thấy rộng lớn. Xuống đến đáy đã khá là rộng rãi rồi.
Ban đầu còn sợ bên dưới có nước, dùng đuốc soi xung quanh, mới phát hiện bên dưới có không ít hang nhỏ thông hướng xuống, nước đọng đã trôi theo hang nhỏ đi từ lâu.
Nhìn bốn phía thấy trong hang rải rác vài bộ xương lớn, nhìn giống như xương bò. Đi về phía trước, dưới đất xương chất lên tầng tầng lớp lớp, tôi thấy tim mình đập loạn xạ.
Lúc này, lãnh đạo lên tiếng gọi tôi: "Tiểu Bạch!"
Quay người lại, tôi bị dọa suýt chút nữa ngã lăn ra đất. Bởi không xa phía trước nhìn thấy đống xương chất lên như núi, toàn bộ là xương người, dùng đuốc soi, lấp lánh ánh sáng vàng trong đống xương, nhìn giống như trang sức vàng bạc đeo khi còn sống.
Núi xương trắng u ám đáng sợ, khiến cho toàn thân dựng hết tóc gáy. Tôi cho rằng lãnh đạo nói là cái này, ông ta lại thì thầm: "Tiểu Bạch, cậu nhìn xuống dưới đi!"
Ngồi xổm nhìn kỹ lại, dưới đống xương người quả nhiên ẩn giấu một sợi xích sắt lớn, dày bằng cổ tay, kéo dài đến tận sâu trong lòng đất, cũng không biết dài bao nhiêu.
Lãnh đạo nhìn chằm chằm vào sợi xích sắt nói: "Kéo nó ra.”
Tôi cho rằng ông ấy điên rồi, cái sợi dây xích sắt to như cổ tay thế này, còn không biết cụ thể nó đi về đâu, kéo nó ra làm gì?
Nhưng còn không đợi tôi nói, ông ta đã ngồi xuống đất, ra sức kéo chiếc xích sắt. Tôi tuy không tình nguyên, không ngừng trách thầm ông ta nhưng vẫn ra sức kéo, mãi mới động được vài phân đã mệt nằm lăn ra đất.
Ông lãnh đạo như trúng tà, tìm xương chân người, làm xà beng, sợi xích sắt cuộn tròn từng vòng lên, nghe thấy tiếng bánh răng kêu lạch cạch, dưới đất lộ ra một hang sâu.
Hang sâu hàn khí bức người, gió thổi vi vu, như một vực sâu không đáy, thổi cho ngọn đuốc của tôi tối dần. Tôi cảm thấy hang động cổ này càng lúc càng thần bí, trừ phi trong này mới thật sự là động cổ Hoàng Hà?
Ông lãnh đạo lắc đầu nói chắc hẳn là một cổ mộ.
Ngôi cổ mộ này không biết đã chìm trong nước bao nhiêu năm. Ngôi mộ đều bị nước cuốn, bên trong đầy bùn đất. Tôi và lãnh đạo rơi vào vũng bùn, đi mỗi bước đều bị cứng đờ, cuối cùng mới nhìn thấy trong mộ có một cỗ quan tài bạch ngọc.
Quan tài bạch ngọc này được làm từ chất liệu rất tốt, gần như trong suốt, có thể mơ hồ nhìn thấy thứ nằm bên trong. Tôi và lãnh đạo nhấc nắp quan tài mấy lần đều không động đậy. Tôi vừa bực vừa tức, tìm một cục đá to đập nắp quan tài mấy cái.
Đáng tiếc cho nắp quan tài bằng ngọc kia, bị tôi đập cho mấy cái vỡ nát.Nước bên trong quan tài ngọc không ngừng chảy ra, Tôi còn sợ trong quan tài ngọc này có khi nào đột nhiên có người chết nhảy ra tính sổ với tôi không! Sau đó nhìn thấy không có động tĩnh gì, cắn răng dùng đuốc soi vào trong, liền thấy bên trong quan tài có vài con tôm cá trắng trong đang bơi, vậy mà vẫn chưa chết.
Tôi ngây người, trong quan tài bằng ngọc này không có người.
Lại nhìn kỹ phía trước, phát hiện bên trong trống không, chỉ có con rùa to bằng nắp giếng. Nói ra cũng kỳ quái, bình thường mai rùa có màu nâu sẫm nhưng con này có màu trắng tinh, giống như con rùa giả được khắc bằng ngọc. Tôi và lãnh đạo vốn dĩ hiếu kỳ, dù lấy ra đồ bồi táng nào cũng phải nộp lên. Lúc này lại thấy một con rùa trắng trong quan tài bằng ngọc, lại cảm thấy thú vị, liền bế nó ra phát hiện đây thực sự là mai rùa trắng.
Ông lãnh đạo dùng xương gõ xuống đáy, nói âm thanh không đúng, hai người hợp sức nhấc quan tài, quả nhiên bên dưới lộ ra một cái động lớn đen xì.
Tôi dùng đuốc soi xuống phía dưới, chờ xem cho rõ thứ bên trong, không kìm được thét lớn.
Bên dưới cái động này lại có một người thẳng lưng ngồi đó.
Nói là động lớn, thực ra chỉ cỡ một gian phòng.Phiến đá ở giữa động, có người mặc bộ da thú màu đen, ngồi xếp bằng, giống như đang ngủ.
Quan sát kỹ hơn thì thấy da của người này đã khô bám vào xương, quả nhiên là một cái xác ướp. 2 tay của xác ướp xếp lại thành một tư thế cổ quái, giống như đang nâng đồ hiến tế cho ai đó.
Tay ông ta rút lại như móng gà, móng tay dài gần bằng lòng bàn tay, dưới ánh lửa lấp lánh trông như pha lê, như hóa ngọc vậy.
Tôi luôn cảm thấy xác ướp này rất cổ quái, lại không thể nói rõ kỳ lạ chỗ nào, nghĩ một hồi, trong lòng mới khẽ động: xác ướp này không đúng, người này chết lâu như vậy rồi, tại sao móng tay vẫn trong như pha lê? chẳng lẽ, sau khi chết, móng tay vẫn dài ra?
Tôi lại dùng đuốc soi vào, mới phát hiện không chỉ móng tay, mà tóc cũng dài ra, dưới đất chất lên một đống dày.
Tôi ban đầu cho rằng ông ta mặc bộ da gì đó, kỳ thực không phải, trên thân hắn ta bao phủ bởi mái tóc của chính mình!
Tôi khi đó vô cùng sợ hãi, bởi tôi cảm thấy tư thế của người này giống như đang bái phật vậy.
Ông lãnh đạo gật gật đầu dùng đuốc soi theo hướng bái phật của người đó, chưa soi được bao lâu liền dừng lại.
Vào thời khắc đó, máu huyết toàn thân tôi như ngưng tụ lại, miệng há hốc không ngậm lại được.
Không biết bao lâu tôi mới lắp bắp nói ra được một chữ, cũng chỉ có một chữ: "Rồng… rồng… rồng…"
Tại nơi xác ướp cổ quái kia bái, phía trên cổ mộ khổng lồ, sợi dây xích sắt được treo chắc chắn trên bốn cây cột ở bốn góc của ngôi mộ, một sinh vật to lớn được treo ở giữa.
Sinh vật to lớn ấy chính là con rồng.
Con rồng này to như đoàn tàu hỏa, có đầu có đuôi, đầu rồng to như con ngựa, có nanh lớn dài hơn nửa mét, mặt dữ tợn, có răng nanh móng vuốt, không uy nghiêm như rồng ở trong tranh tết. Sợi xích sắt dày như bắp chân được buộc chặt ở đầu, thân, đuôi, móng rồng, giữ chặt cả con rồng giữa không trung, như đang nhìn xuống chúng sinh, có thể xuyên vào không trung bất cứ lúc nào.
Vào thời khắc đó, tôi cuối cùng cũng hiểu ra, tại sao người Trung Quốc lại sùng bái rồng, lễ bái rồng. Con rồng này tuy đã chết nhiều năm, xương rồng cũng bị xích sắt đóng chặt. Tuy rồng đã chết, long uy không giảm. Sự bá khí, uy nghiêm của rồng khiến chúng ta bị áp chế, đến cử động cũng không dám.
Hồi lâu sau tôi mới hoàn hồn lại, không ai dám lỗ mãng, tôn kính vái lạy 3 lần rồi lui ra.
Sau đó chúng tôi cũng không nhắc đến chuyện này nữa.
Tuy nhiên, trong mấy ngày đào sông, ông lãnh đạo đó thường mất tích, cũng không biết đi đâu, dù sao chuyện này ông ấy sẽ giữ kín cả đời không dám nói ra.
Sau này, ông lãnh đạo đó quan vận hanh thông, thăng tiến rất nhanh, cuối cùng làm đến chức bộ trưởng, trở thành nhân vật có tiếng tăm. Ông ta ấy mà, ở bên sông Khai Phong không làm gì cả, nhưng cả đời không cần lo cơm ăn áo mặc, mấy lần đối mặt với cái chết đều thoát được một cách kỳ lạ.
Ông lão nheo mắt cảm khái: "Đây chính là mệnh, nếu là của ngươi thì là của người, không phải của ngươi thì cũng không nắm lấy được!"
Tôi lại cảm thấy, mấy ngày mất tích của ông ta có liên quan đến con rồng kia.
Tất nhiên nếu ông lão này khi đó dũng cảm một chút, cũng đi bái rồng, thì kết quả có khác không?
Nhưng mà nếu đúng như vậy, tôi cũng không thể nghe được câu chuyện này nữa.